کتاب ناخودآگاه

کتاب الکترونیکی «ناخودآگاه: درآمدی کوتاه و نو» (از مجموعه درآمدهای کوتاه و نو بر روان‌کاوی راتلج) نوشتهٔ «جوزف نیورث» و با ترجمهٔ «حمید خانی‌پور» توسط انتشارات فراهم منتشر شده است. این کتاب به بررسی مفهوم ناخودآگاه در روان‌کاوی می‌پردازد و سیر تحول آن را از دیدگاه فروید تا نظریه‌های معاصر دنبال می‌کند. نویسنده با رویکردی تطبیقی، نظریه‌های مختلف دربارهٔ ناخودآگاه را معرفی و تحلیل می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب ناخودآگاه

این کتاب بخشی از مجموعه‌ای است که به مفاهیم کلیدی و شخصیت‌های برجستهٔ روان‌کاوی معاصر می‌پردازد. «ناخودآگاه: درآمدی کوتاه و نو» در سال‌های اخیر و در قالب پروژه‌ای بین‌المللی منتشر شده و هدف آن ارائهٔ تصویری جامع و به‌روز از مفهوم ناخودآگاه است. نویسنده، «جوزف نیورث»، با تکیه بر تجربهٔ بالینی و پژوهشی خود، سیر تاریخی و نظری این مفهوم را از دوران فروید تا رویکردهای پست‌مدرن بررسی می‌کند. کتاب به جای تمرکز صرف بر نظریهٔ فرویدی، به تطور و گسترش ایدهٔ ناخودآگاه در مکاتب مختلف روان‌کاوی می‌پردازد و تلاش دارد نشان دهد که چگونه این مفهوم در مواجهه با تحولات فرهنگی، اجتماعی و بالینی تغییر یافته است. اثر حاضر علاوه بر مرور نظریه‌ها، به کاربردهای عملی و بالینی آن‌ها نیز اشاره دارد و برای علاقه‌مندان به روان‌کاوی، روان‌شناسی و مطالعات فرهنگی قابل توجه است.

خلاصه کتاب ناخودآگاه

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! کتاب با مقدمه‌ای آغاز می‌شود که در آن به تأثیر زیگموند فروید بر شکل‌گیری مفهوم ناخودآگاه پرداخته شده و این ایده مطرح می‌شود که انسان ارباب خانهٔ خود نیست و بسیاری از انگیزه‌ها و رفتارها ریشه در ناخودآگاه دارند. نویسنده ابتدا سیر تاریخی و نظریه‌های فروید دربارهٔ ناخودآگاه را شرح می‌دهد؛ از مدل مکان‌نگارانه و ساختاری ذهن تا نقش خیال‌پردازی و سرکوب در شکل‌گیری علائم روان‌رنجورانه. سپس به رویکردهای بین‌فردی و رابطه‌ای در روان‌کاوی پرداخته می‌شود که ناخودآگاه را نه صرفاً ساختاری درونی، بلکه محصول تعاملات اجتماعی و فرهنگی می‌دانند. در ادامه، نظریه‌های تحولی مانند دیدگاه‌های کوهات، وینیکات و فوناگی بررسی می‌شوند که بر نقش روابط اولیه و محیط پاسخگو در رشد ناخودآگاه تأکید دارند. فصل بعد به نظریه‌های کلاینی و مفهوم فانتزی و همانندسازی فرافکنانه می‌پردازد و نقش این مفاهیم را در تحول ذهن و روابط انسانی تحلیل می‌کند. نویسنده همچنین به نظریه‌های زبان‌شناختی ناخودآگاه، به‌ویژه دیدگاه‌های ماته بلانکو و لاکان، اشاره می‌کند که بر نقش زبان، استعاره و ساختارهای بازنمایی در تجربهٔ ناخودآگاه تأکید دارند. در فصل پایانی، کاربرد مفاهیم معاصر ناخودآگاه در کار بالینی با بیماران امروزی بررسی می‌شود و نشان داده می‌شود که چگونه تغییرات فرهنگی و اجتماعی بر تجربه و تفسیر ناخودآگاه تأثیر می‌گذارند. کتاب با تأکید بر اهمیت رویکرد تطبیقی و چندلایه به ناخودآگاه، مخاطب را به درک پیچیدگی و پویایی این مفهوم دعوت می‌کند.

چرا باید کتاب ناخودآگاه را خواند؟

این کتاب با ارائهٔ تصویری تطبیقی و چندوجهی از مفهوم ناخودآگاه، امکان آشنایی با سیر تحول یکی از بنیادی‌ترین مفاهیم روان‌کاوی را فراهم می‌کند. خواننده با مطالعهٔ این اثر می‌تواند با دیدگاه‌های متنوع و گاه متعارض دربارهٔ ناخودآگاه آشنا شود و دریابد که این مفهوم چگونه در پاسخ به تحولات فرهنگی، اجتماعی و بالینی دگرگون شده است. همچنین کتاب به کاربردهای عملی نظریه‌های مختلف در کار بالینی اشاره دارد و به‌ویژه برای کسانی که به دنبال فهم عمیق‌تر از روان‌کاوی معاصر هستند، ارزشمند است.

خواندن کتاب ناخودآگاه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران روان‌شناسی، روان‌کاوان، روان‌درمانگران و علاقه‌مندان به نظریه‌های روان‌کاوی و مطالعات فرهنگی مناسب است. همچنین برای کسانی که دغدغهٔ فهم ریشه‌های رفتار و تجربه‌های ناخودآگاه را دارند یا به دنبال آشنایی با تحولات نظری و عملی روان‌کاوی هستند، مفید خواهد بود.

فهرست کتاب ناخودآگاه

- مقدمه: شما ارباب خانهٔ خود نیستید به معرفی کلی مفهوم ناخودآگاه و اهمیت آن در روان‌کاوی می‌پردازد و زمینهٔ تاریخی و فرهنگی شکل‌گیری این ایده را شرح می‌دهد. - فصل اول: تکامل نظریه‌های فروید دربارهٔ ناخودآگاه سیر تحول دیدگاه‌های فروید دربارهٔ ناخودآگاه، از مدل مکان‌نگارانه تا مدل ساختاری و نقش خیال‌پردازی و سرکوب در شکل‌گیری علائم روان‌رنجورانه را بررسی می‌کند. - فصل دوم: ناخودآگاه در روان‌کاوی بین‌فردی و رابطه‌ای به رویکردهای بین‌فردی و رابطه‌ای می‌پردازد که ناخودآگاه را محصول تعاملات اجتماعی و فرهنگی می‌دانند و بر نقش روابط و تجربه‌های اجتماعی در شکل‌گیری آن تأکید دارند. - فصل سوم: دیدگاه‌های تحولی دربارهٔ ناخودآگاه نظریه‌های تحولی مانند کوهات، وینیکات و فوناگی را بررسی می‌کند که بر اهمیت روابط اولیه و محیط پاسخگو در رشد ناخودآگاه تأکید دارند. - فصل چهارم: دیدگاه‌های کلاینی دربارهٔ ناخودآگاه به نظریه‌های ملانی کلاین و پیروانش دربارهٔ فانتزی، همانندسازی فرافکنانه و نقش آن‌ها در تحول ذهن و روابط انسانی می‌پردازد. - فصل پنجم: زبان، استعاره و ناخودآگاه نقش زبان، استعاره و ساختارهای بازنمایی در تجربهٔ ناخودآگاه را با تمرکز بر نظریه‌های ماته بلانکو و لاکان بررسی می‌کند. - فصل ششم: ناخودآگاه و سوژهٔ معاصر به کاربرد مفاهیم معاصر ناخودآگاه در کار بالینی با بیماران امروزی و تأثیر تحولات فرهنگی و اجتماعی بر تجربه و تفسیر ناخودآگاه می‌پردازد.

بخشی از کتاب ناخودآگاه

«زیگموند فروید یکی از تأثیرگذارترین صداهای زمان ما بود که دیدگاه ما را به ماهیت انسان بودن تغییر داد و این ایده را مطرح کرد که ما ارباب خانهٔ خود نیستیم و انگیزه‌های ما خارج از آگاهی و ناخودآگاه است (بلوم، ۱۹۸۰). افراد کمی هستند که با فروید و مفهوم اصلی روان‌کاوی، یعنی ناخودآگاه که حاوی انگیزه‌های پنهان و شرم‌آور، افکار نامقبول، اعمال ناخواسته و تجارب مرتبط با گناه است، آشنا نباشند. بااین‌حال، فروید ناخودآگاه را کشف نکرد؛ بلکه ناخودآگاه دانش مشترکی بود که عموم مردم هم از آن مطلع بودند. در گذشته، تجربیات ناخودآگاه انکار و به دیگری مرموز منتسب می‌شد که در قالب تسخیر شیطان یا قضا و قدر تجلی می‌یافت. در کلام کتاب مقدس مسیحیان همین نگاه بازتاب یافته است: «گناهان پدران بر فرزندان نازل می‌شود». فروید این ارجاعات تاریخی به اعمال انکارشده (شافر، ۱۹۷۲) و تجربیات «من نیستم» را به‌مثابهٔ بیان آرزوها، افکار و انگیزه‌های ناخودآگاه برمی‌شمرد که از آگاهی و مسئولیت شخصی جدا می‌شدند (نیورث، ۲۰۰۳). پدیدایی روان‌کاوی و مفهوم ناخودآگاه توسط فروید، لحظه‌ای انقلابی در تاریخ دانش بود؛ زیرا رازهای انسان بودن را موضوعی برای مطالعه و شناخت قرار داد و دیدگاهی علمی را به آنچه عمدتاً به‌مثابهٔ دانشی عمومی و عامیانه پنداشته می‌شد، ارائه کرد.»