کتاب مقدمه ای بر اجرای سیاست تحکیم مالی

معرفی کتاب مقدمه ای بر اجرای سیاست تحکیم مالی

کتاب الکترونیکی «مقدمه‌ای بر اجرای سیاست تحکیم مالی» (A Primer on Fiscal Consolidation) نوشتهٔ «روزبه بالونژاد نوری» و «مژگان رفعت میلانی» و با ویراستاری سمیرا نعمتی، توسط پژوهشکده امور اقتصادی منتشر شده است. این کتاب به بررسی مفاهیم، رویکردها و پیامدهای سیاست تحکیم مالی در اقتصادهای مختلف می‌پردازد و با رویکردی تحلیلی، تجربه‌های جهانی و عوامل موفقیت یا شکست این سیاست‌ها را مرور می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مقدمه ای بر اجرای سیاست تحکیم مالی

این کتاب به بررسی سیاست تحکیم مالی به‌عنوان یکی از ابزارهای کلیدی مدیریت بدهی و کسری بودجه دولت‌ها می‌پردازد. نویسندگان با تکیه بر پژوهش‌های بین‌المللی و تجربه‌های کشورهای مختلف، تلاش کرده‌اند تصویری جامع از روندها، چالش‌ها و پیامدهای اجرای این سیاست ارائه دهند. کتاب در دوره‌ای نوشته شده که بحران‌های مالی و بدهی‌های عمومی در بسیاری از کشورها به موضوعی جدی بدل شده‌اند و دولت‌ها ناگزیر به اتخاذ سیاست‌های انقباضی و اصلاحات ساختاری شده‌اند. در این میان، «مقدمه‌ای بر اجرای سیاست تحکیم مالی» با پرداختن به مفاهیم پایه، طبقه‌بندی روش‌ها، عوامل موفقیت و شکست، و اثرات کلان اقتصادی این سیاست، بستری برای تحلیل تطبیقی و مقایسه‌ای میان کشورها فراهم می‌کند. همچنین، نقش نهادها، اقتصاد سیاسی و همکاری‌های بین‌المللی در موفقیت یا ناکامی این سیاست‌ها مورد توجه قرار گرفته است. کتاب با زبانی تحلیلی و با استناد به داده‌ها و مطالعات معتبر، برای پژوهشگران، سیاست‌گذاران و علاقه‌مندان به اقتصاد کلان و سیاست مالی قابل استفاده است.

خلاصه کتاب مقدمه ای بر اجرای سیاست تحکیم مالی

کتاب «مقدمه‌ای بر اجرای سیاست تحکیم مالی» با مروری بر بحران‌های مالی دهه‌های اخیر، اهمیت مدیریت بدهی و کسری بودجه را در اقتصادهای مختلف برجسته می‌کند. نویسندگان ابتدا به تعریف و تمایز مفاهیم مرتبط با سیاست مالی، از جمله سیاست‌های چرخه‌ای و ضدچرخه‌ای، اصلاحات مالی و قواعد مالی می‌پردازند و سپس تحکیم مالی را به‌عنوان مجموعه‌ای از تدابیر برای بهبود وضعیت مالی دولت و کاهش کسری بودجه معرفی می‌کنند. در ادامه، کتاب به طبقه‌بندی روش‌های تحکیم مالی (افزایش درآمدهای دولت یا کاهش مخارج عمومی) و بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت این سیاست‌ها می‌پردازد؛ عواملی مانند طول دوره اجرا، زمان‌بندی، اندازه و شدت تحکیم مالی، نقش نهادها و اقتصاد سیاسی. نویسندگان تأکید می‌کنند که ترکیب سیاست‌های مبتنی بر کاهش هزینه‌ها نسبت به سیاست‌های مبتنی بر افزایش درآمد، معمولاً شانس موفقیت بیشتری دارد. کتاب سپس اثرات اجرای سیاست تحکیم مالی بر متغیرهای کلان اقتصادی را بررسی می‌کند: رشد اقتصادی، مخارج اجتماعی، نابرابری درآمد، سطح بدهی، بیکاری، نرخ ارز، قیمت نفت و انتظارات تورمی. یافته‌ها نشان می‌دهد که پیامدهای کوتاه‌مدت و بلندمدت این سیاست‌ها بسته به ساختار اقتصادی و نحوه اجرا متفاوت است و گاهی می‌تواند به افزایش نابرابری یا کاهش رشد اقتصادی منجر شود. در بخش تطبیقی، تجربه کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه در اجرای سیاست تحکیم مالی مرور می‌شود و عوامل موفقیت یا شکست این سیاست‌ها در بسترهای مختلف تحلیل می‌گردد. در نهایت، کتاب با جمع‌بندی و ارائه توصیه‌های سیاستی، بر اهمیت طراحی دقیق، شفافیت نهادی و توجه به پیامدهای اجتماعی و اقتصادی تأکید می‌کند.

چرا باید کتاب مقدمه ای بر اجرای سیاست تحکیم مالی را خواند؟

این کتاب با ارائه تحلیلی جامع از سیاست تحکیم مالی، به مخاطب کمک می‌کند تا ابعاد مختلف این سیاست را درک کند و با پیامدهای آن در اقتصادهای گوناگون آشنا شود. بررسی تطبیقی تجربه کشورها، تحلیل عوامل موفقیت و شکست، و توجه به اثرات اجتماعی و اقتصادی، این اثر را به منبعی مفید برای پژوهشگران، سیاست‌گذاران و دانشجویان اقتصاد تبدیل کرده است. همچنین، کتاب به دغدغه‌های روز اقتصاد ایران و جهان درباره مدیریت بدهی و کسری بودجه پاسخ می‌دهد و ابزارهای تحلیلی لازم برای فهم بهتر سیاست‌های مالی را فراهم می‌کند.

خواندن کتاب مقدمه ای بر اجرای سیاست تحکیم مالی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران اقتصاد، سیاست‌گذاران حوزه مالی و بودجه، مدیران اقتصادی، و علاقه‌مندان به مسائل کلان اقتصادی مناسب است. همچنین برای کسانی که به دنبال درک بهتر سیاست‌های مقابله با کسری بودجه و مدیریت بدهی عمومی هستند، مطالعه این اثر توصیه می‌شود.

فهرست کتاب مقدمه ای بر اجرای سیاست تحکیم مالی

۱. مقدمه: مروری بر بحران‌های مالی و اهمیت تحکیم مالی در مدیریت بدهی و کسری بودجه. ۲. تحکیم مالی: طبقه‌بندی و رویکردها: تعریف تحکیم مالی، تمایز با مفاهیم مشابه، طبقه‌بندی روش‌ها (افزایش درآمد یا کاهش هزینه)، بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت (طول دوره، زمان‌بندی، اندازه و شدت)، نقش نهادها و اقتصاد سیاسی، همکاری‌های بین‌المللی و مقایسه با سایر سیاست‌های مالی. ۳. اثرات اجرای سیاست تحکیم مالی بر متغیرهای کلان اقتصادی: بررسی تأثیر تحکیم مالی بر رشد اقتصادی، مخارج اجتماعی، نابرابری درآمد، سطح بدهی، بیکاری، نرخ ارز، قیمت نفت، انتظارات تورمی و موضوعاتی مانند فرار مالیاتی و فساد. ۴. بررسی تطبیقی عملکرد کشورها در اجرای سیاست تحکیم مالی: مرور تجربه کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه، تحلیل عوامل موفقیت و شکست، و ارائه نمونه‌های موردی از کشورها. ۵. جمع‌بندی و ارائه توصیه‌های سیاستی: خلاصه یافته‌ها و پیشنهادهایی برای طراحی و اجرای سیاست تحکیم مالی.

بخشی از کتاب مقدمه ای بر اجرای سیاست تحکیم مالی

«یکی از عوامل ایجاد بحران‌های مالی و اقتصادی مانند رکود بزرگ در دهه ۱۹۳۰، بحران بدهی جهان سوم در دهه ۱۹۸۰، رکود اقتصادی کشورهای آسیایی و آمریکای لاتین در دهه ۱۹۹۰ و همچنین رکود بزرگ جهانی سال‌های ۲۰۰۸-۲۰۰۹، سطوح بالای بدهی کشورها بوده است. این سطوح بالای بدهی، آسیب‌پذیری‌هایی ایجاد می‌کند که تکانه‌های اقتصاد کلان را تقویت کرده و اثرات سوء قابل توجه بر رشد اقتصادی کشورها دارد (لاکال؛ ۲۰۲۱). به‌عنوان نمونه، رکود بزرگ مالی و اقتصادی جهانی در سال ۲۰۰۸ فعالیت‌های اقتصادی را تحت تأثیر قرار داد و منجر به افزایش قابل توجه در بدهی عمومی گردید. موضوع بدهی‌ها با توجه به اهمیت آن، در آخرین گزارش ریسک جهانی در سال ۲۰۲۴ به‌طور مجدد به‌عنوان یک تهدید برای برخی کشورها مطرح شده است. بحران مالی اوایل دهه ۲۰۰۰ سطح بالایی از بدهی‌های عمومی را در مقیاسی ایجاد کرد که در گذشته کمتر دیده شده بود. در آن دوره زمانی و در اقتصادهای پیشرفته، بدهی عمومی به‌طور متوسط از ۷۰ درصد تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۰۷ به حدود ۱۰۰ درصد در سال ۲۰۱۱ (بالاترین سطح آن در ۵۰ سال گذشته) افزایش یافت. ازاین‌رو با توجه به تشدید بحران مالی، بسیاری از دولت‌ها سیاست‌هایی را برای کاهش بدهی به‌کار گرفتند و بسیاری از کشورها مجبور به اتخاذ برنامه‌های ریاضتی مالی شدند.»