کتاب مسئله محور است

کتاب مسئله‌ محور است نوشتهٔ «راضیه ادیبی» توسط انتشارات مرکز کوثر منتشر شده است. این کتاب به بررسی رویکرد مسئله‌محور در کنشگری اجتماعی و حل مسائل اجتماعی ایران پرداخته و با نگاهی انتقادی به فعالیت‌های تشکیلاتی و دانشجویی تلاش کرده، راه‌هایی برای افزایش اثربخشی و پرهیز از کلیشه‌ها ارائه دهد. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مسئله محور است

کتاب «مسئله‌محور است» در سال ۱۴۰۰ و در فضایی نوشته شد که دغدغهٔ حل مسائل اجتماعی و افزایش اثربخشی فعالیت‌های جمعی به‌ویژه در میان دانشجویان و فعالان اجتماعی پررنگ بود. کتاب حاصل تجربه‌ها و بازخوردهای چندین‌سالهٔ «راضیه ادیبی»، نویسندهٔ کتاب و گروهی از کنشگران دانشجویی است. راضیه ادیبی باتکیه‌بر مثال‌های واقعی و روایت‌های میدانی به آسیب‌شناسی رایج‌ترین خطاها در فعالیت‌های جمعی پرداخته است و نشان می‌دهد که چرا بسیاری از تلاش‌ها به نتیجه نمی‌رسند یا در قالب کلیشه‌ها و روزمرگی‌ها گرفتار می‌شوند.

این کتاب ضمن معرفی رویکرد مسئله‌محور تلاش کرده است با ارائهٔ چارچوب‌های مفهومی و عملیاتی راهی برای عبور از فعالیت‌های بی‌اثر و تکراری به‌سوی کنشگری مؤثر و هدفمند پیشنهاد کند؛ همچنین نویسنده به پرسش‌ها و ابهاماتی که در میدان عمل برای فعالان اجتماعی پیش می‌آید، پاسخ می‌دهد و با جعبه‌ابزاری از راهکارها مخاطب را در مسیر حل مسائل واقعی همراهی می‌کند.

خلاصه کتاب مسئله محور است

این کتاب با نقد فعالیت‌های رایج در تشکل‌های دانشجویی و اجتماعی آغاز می‌شود و نشان می‌دهد که بسیاری از این فعالیت‌ها با وجود تلاش و انرژی زیاد، به‌دلیل گرفتارشدن در کلیشه‌ها و بی‌توجهی به هدف اصلی اثربخشی لازم را ندارند. نویسنده با مثال‌هایی از فعالیت‌های دانشجویی مانند برگزاری برنامه‌های تکراری یا پیروی از سنت‌های بی‌هدف به این نکته اشاره می‌کند که بدون بازخوانی هدف و توجه به مسئلهٔ واقعی فعالیت‌ها به تردمیل تبدیل می‌شوند؛ یعنی حرکتی بی‌پیشرفت و تنها خسته‌کننده. در ادامه کتاب رویکرد مسئله‌محور را معرفی می‌کند و توضیح می‌دهد که چرا تمرکز بر خود مسئله و ریشه‌یابی آن به‌جای تکرار فعالیت‌های گذشته یا پیروی از قالب‌های آماده می‌تواند به حل واقعی مشکلات منجر شود. راضیه ادیبی، نویسندهٔ کتاب بر اهمیت شناخت تدریجی و جمعی مسئله، شجاعت در انتخاب مشکل و بازنگری مداوم در مسیر تأکید می‌کند؛ همچنین به فرایندهای عملیاتی برای کنش مسئله‌محور از انتخاب مسئله تا اقدام و ارزیابی بازخوردها پرداخته می‌شود. نویسنده با ارائهٔ مثال‌های میدانی و پاسخ به پرسش‌های رایج فعالان اجتماعی تلاش می‌کند راهکارهایی برای عبور از پراکنده‌کاری، فرم‌زدگی و روزمرگی ارائه دهد و مخاطب را به‌سوی کنشگری مؤثر و هدفمند هدایت کند.

چرا باید کتاب مسئله محور است را خواند؟

این کتاب با رویکردی انتقادی و تحلیلی به آسیب‌شناسی فعالیت‌های جمعی و تشکیلاتی می‌پردازد و راهکارهایی برای افزایش اثربخشی و عبور از کلیشه‌ها ارائه می‌دهد. مخاطب با خواندن این کتاب با مفاهیم و ابزارهای عملی برای شناسایی مسائل اجتماعی و حل آن‌ها آشنا می‌شود و می‌تواند فعالیت‌های خود را هدفمندتر و مؤثرتر سامان دهد؛ همچنین مثال‌های واقعی و روایت‌های میدانی کتاب امکان همذات‌پنداری و یادگیری از تجربه‌های دیگران را فراهم می‌کند.

خواندن کتاب مسئله محور است را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای فعالان اجتماعی، دانشجویان، اعضای تشکل‌ها و گروه‌های مردمی که دغدغهٔ حل مسائل اجتماعی و افزایش اثربخشی فعالیت‌های خود را دارند، مناسب است؛ همچنین مطالعهٔ این اثر برای کسانی که به‌دنبال راهی برای عبور از روزمرگی و کلیشه‌ها در فعالیت‌های جمعی هستند، مفید خواهد بود.

بخشی از کتاب مسئله محور است

««گره جوزی» نوعی گره قدیمی است که بین روستاییان و عشایر معمول بوده است. این گره با پیچیدن نخ به دور خود، ساخته می‌شد. هنگام ساخت گلولهٔ پیچیدهٔ کروی، «سرنخ» آن را چنان استادانه، در پیچیدگی نخ‌ها محو می‌کردند که هیچ‌کس نمی‌توانست آن را بیابد و گاهی مسابقه می‌گذاشتند و از دیگران می‌خواستند که آن را پیدا کنند. اگر کسی می‌توانست سرنخ را پیدا کند، می‌توانست گره را نیز باز کند اما اگر روی نقاط اشتباهی دست می‌گذاشت، با وجود صرف زمان و انرژی زیاد، دست از پا درازتر و شاید با گره‌ای کورتر از قبل، میدان را ترک می‌کرد. حکایت ما و بسیاری از مشکلات کشور همان حکایت گره جوزی و دست‌گذاشتن روی نقاط اشتباه است. گره‌های فراوانی در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور وجود دارد که چون به سرنخ آن توجه نکرده‌اند، گره‌ها باز که نشده، کورتر هم شده است. البته، این اشتباه‌ها فقط ویژهٔ مسئولان و مدیران کشور نیست. در این سال‌ها، عموم فعالان رسانه‌ای، تشکل‌های دانشجویی، گروه‌های مردمی، اندیشکده‌ها، پژوهشکده‌ها و... نیز از «کاشت» رویکردهای اشتباهی در برخورد با مشکلات کشور کم‌اثری و اتلاف وقت «برداشت» کرده‌اند.»