کتاب تطبیق

کتاب تطبیق (مسیری که طی می‌شود) نوشتهٔ محدثه شاکری سیاوشانی و ویراستهٔ ام‌ البنی خیرخواه، اثری است از نشر نهر که در سال ۱۴۰۳ و در ۵۸ صفحه منتشر شده است. این کتاب با طراحی جلد و صفحه‌آرایی آتلیهٔ نشر نهر، به موضوع انطباق و سازگاری انسان با جهان پیرامون می‌پردازد و با نگاهی فلسفی و روان‌شناختی، مفاهیم بنیادین تطبیق را واکاوی می‌کند. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تطبیق

در کتاب تطبیق، محدثه شاکری سیاوشانی با زبانی صمیمی و تحلیلی، به سراغ یکی از بنیادی‌ترین دغدغه‌های انسانی یعنی «تطبیق» می‌رود؛ همان سازگاری و انطباقی که از دل زیست روزمره تا عمیق‌ترین لایه‌های فلسفی و روان‌شناختی، همواره همراه انسان است. نویسنده با بهره‌گیری از دیدگاه‌های فیلسوفانی چون یاسپرس، هایدگر، سارتر و روان‌شناسانی مانند فروید و دنیل کانمن، تلاش می‌کند نشان دهد که تطبیق نه فقط یک واکنش غریزی، بلکه مسیری است که ذهن و روان ما برای بقا، معنا و رشد طی می‌کند. این کتاب در سال ۱۴۰۳ و در ایران به زبان فارسی منتشر شده است. نویسنده با تسلط بر منابع و مفاهیم، تطبیق را از منظرهای مختلف بررسی می‌کند: از سازگاری داروینی و میل به بقا تا نقش ناخودآگاه، اضطراب، تضاد و ابزارهای ذهنی مانند توجه، حافظه، اراده و توجیه. این کتاب با نگاهی نو و شخصی، مفاهیم کلاسیک را بازتعریف می‌کند و خواننده را به تأمل دربارهٔ مسیرهای ذهنی و روانی تطبیق دعوت می‌کند.

خلاصه کتاب تطبیق

کتاب تطبیق سفری است درونی به دنیای ذهن و روان انسان، جایی که هر تجربه و هر مواجهه با جهان، نیازمند نوعی سازگاری و انطباق است. نویسنده با طرح پرسش‌هایی بنیادین دربارهٔ ماهیت تطبیق، از تجربه‌های شخصی و دغدغه‌های فلسفی آغاز می‌کند و به تدریج مفاهیم را با نظریه‌های فیلسوفان و روان‌شناسان بزرگ پیوند می‌زند. کتاب با مقدمه‌ای پر از سؤال و تردید شروع می‌شود و سپس به بررسی تعریف تطبیق از منظر فلسفه و روان‌شناسی می‌پردازد. در ادامه، نقش بقا و تکامل در شکل‌گیری سازگاری انسان، تفاوت واقعیت و حقیقت، عملکرد ناخودآگاه و خودآگاه، اضطراب ناشی از عدم تطبیق و تضادهای درونی و بیرونی بررسی می‌شود. نویسنده ابزارهای ذهنی تطبیق را معرفی می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه توجه، حافظه، اراده و توجیه، هرکدام نقشی کلیدی در این مسیر دارند. پیام اصلی کتاب این است که تطبیق، فرآیندی بی‌پایان و پویاست که همواره با پرسش، تردید و بازنگری همراه است و هر انسان برای معنا بخشیدن به زندگی و عبور از بحران‌ها، ناگزیر از پیمودن این مسیر است.

چرا باید کتاب تطبیق را بخوانیم؟ 

اگر به دنبال کتابی هستید که با زبانی ساده اما عمیق، شما را به دل مفاهیم فلسفی و روان‌شناختی ببرد و به پرسش‌های بنیادین دربارهٔ سازگاری، بقا و معنا پاسخ دهد، این کتاب انتخاب مناسبی است. تطبیق مسیری که طی می‌شود، با رویکردی بین‌رشته‌ای و تلفیق تجربه‌های شخصی و نظریه‌های علمی، به شما کمک می‌کند تا بهتر با چالش‌های ذهنی و روانی خود روبه‌رو شوید. حجم کم و نثر روان کتاب، آن را برای مطالعهٔ سریع و تأمل‌برانگیز مناسب کرده است. همچنین، نگاه تازه و شخصی نویسنده به موضوع تطبیق، این اثر را از کتاب‌های صرفاً نظری متمایز می‌کند.

خواندن کتاب تطبیق را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب را به علاقه‌مندان فلسفهٔ زندگی، روان‌شناسی، اگزیستانسیالیسم و کسانی که دغدغهٔ خودشناسی و رشد فردی دارند، پیشنهاد می‌کنیم. اگر درگیر بحران‌های هویتی، اضطراب، یا تضادهای درونی هستید و به دنبال راهی برای درک بهتر سازوکار ذهن و روان خود می‌گردید، این کتاب می‌تواند الهام‌بخش باشد. همچنین دانشجویان و پژوهشگران حوزه‌های علوم انسانی و اجتماعی، و هر کسی که به دنبال نگاهی نو به مفاهیم تطبیق و سازگاری است، از این کتاب بهره خواهد برد. اگر از کتاب‌هایی مانند «انسان در جست‌وجوی معنا» یا آثار یووال نوح هراری لذت برده‌اید، این کتاب نیز برایتان جذاب خواهد بود.

فهرست کتاب تطبیق

فصل اول به تعریف تطبیق از منظر فلسفه و روان‌شناسی می‌پردازد.

فصل دوم به بقا و تکامل و نقش سازگاری در زندگی انسان و سایر موجودات اختصاص دارد.

فصل سوم تفاوت واقعیت و حقیقت و نقش ذهن در تفسیر آن‌ها را بررسی می‌کند.

فصل چهارم به عملکرد ناخودآگاه و خودآگاه و تأثیر آن‌ها بر فرآیند تطبیق می‌پردازد.

فصل پنجم اضطراب و نقش آن در مواجهه با ناشناخته‌ها را تحلیل می‌کند.

فصل ششم به تضاد و تعارض‌های ذهنی و بیرونی و نقش آن‌ها در رشد فردی می‌پردازد.

در فصل پایانی، ابزارهای تطبیق مانند توجه، حافظه، اراده و توجیه معرفی و نقش هرکدام در مسیر سازگاری توضیح داده می‌شود. هر فصل با مثال‌ها و ارجاع به نظریه‌های فیلسوفان و روان‌شناسان همراه است.

بخشی از کتاب تطبیق

«در تمام زندگی‌ام همیشه به دنبال چیزی بوده‌ام که نمی‌دانستم چیست. گاهی دست به قلم برده‌ام بلکه به مفهومی برسم. گاهی کتاب‌هایی خوانده‌ام، بلکه کلماتی برای توصیف آنچه حتی خودم نمی‌دانم چیست، بیابم؛ اما افسوس! هر بار ناامید به نقطهٔ شروعی دوباره رسیده‌ام. نمی‌گویم به نقطهٔ شروع اولیه - آنجایی که قدم اول را برداشته‌ام - بازگشته‌ام چون نخست هیچ‌گاه ندانسته‌ام و نمی‌دانم اولین باری که پاهایم این زمین لامکان را لمس کرده است کی بوده و دو آن که انسان هر لغتی را که می‌آموزد، هیچ‌گاه نمی‌تواند به لحظه‌ای بازگردد که آن را نیاموخته بود. ترکیب واژهٔ این «چرخهٔ ابدیت» به ذهنم می‌رسد. دایره‌واری که می‌چرخد و می‌چرخد و تا انتها ادامه می‌یابد. انتهای چه؟ نمی‌دانم! دور... آیا به‌راستی نمی‌دانم یا به قول بکت، این طعمهٔ «دانستن شدن» دانایی را از من ربوده است. پراکنده‌ام. سردرگمم. افسارگسیخته و به عصیان نزدیک. خارج از کنترلم. بارها شرحه‌شرحه شده‌ام و بی‌آن‌که پیوندی در کار باشد هر تکه، خود تکه‌ای دیگر شده است. تنها چیزی که گاه التیام‌بخش نگرانی‌هایم می‌شود، نوشتن است. نه خودم اهمیتی خواهم داشت و نه هیچ‌چیز دیگری برای من.»