کتاب زنده بودن

کتاب زنده بودن نوشتهٔ فیلیپ اوسلندر و ترجمهٔ افسانه کمالی است. نشر نیماژ این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی در باب اجرا در فرهنگی رسانه‌محور.

درباره کتاب زنده بودن

فیلیپ اوسلندر در کتاب زنده بودن (Liveness) از اجرا در فرهنگی رسانه‌محور سخن گفته است. نویسنده در این اثر در تلاش است به پرسشی مهم پاسخ دهد: در فرهنگی زیر سلطهٔ رسانه‌های جمعی، وضعیت اجرای زنده چگونه است؟ با نگاه به نمونه‌های خاصی از اجرای زنده مانند تئاتر، موسیقی راک، ورزش و ایرادِ شهادت در دادگاه، کتاب «زنده‌بودن» شواهد قوی را در مورد فرهنگ رسانه ارائه کرده و نشان می‌دهد فناوری رسانه‌ای تا چه میزان به رخدادهای زنده نفوذ کرده، تا جایی که بسیاری از آن‌ها اصلاً زنده به حساب نمی‌آیند. در چاپ دوم این اثر نویسنده استدلال بحث‌برانگیز خود را به‌روزرسانی کرده و تا فناوری‌های دیجیتال و رسانه‌های جدید و تحولات فرهنگی، اجتماعی و قانونی را ایدهٔ خود گنجانده است. این کتاب اولین بار در سال ۱۹۹۹ توسط راتلج منتشر شد. این اثر در پنج فصل نگاشته شده که عنوان آن‌ها عبارت است از «مقدمه: «یک گل ارکیده در سرزمین تکنولوژی» »،‌ «اجرای زنده در وضعیت فرهنگیِ رسانه‌محور»، «تلاش کنید آن را واقعی بسازید. اجرای زنده، شبیه‌سازی و گفتمان اصالت در فرهنگ موسیقی راک»، «بررسی حضور زنده از منظر قانونی: قانون، اجرا، حافظه» و «نتیجه‌گیری».

خواندن کتاب زنده بودن را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به پژوهشگران حوزه‌های هنر و رسانه پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب زنده بودن

«هربرت بِلَوْ (۱۹۹۶:۲۷۴) به تمایل شدید نظریهٔ فعلی «زبانِ [کنشگری]» اشاره کرده است که کارکردهای نظارتی‌ای را که به نام قانون کار می‌کنند، فریب خواهد داد و یا گیج و ملغا خواهد کرد. این تمایل قطعاً در نظریهٔ اجرای معاصر منعکس شده است. به‌عنوان مثال، پگی فیلان (۱۹۹۳ بی: ۱۴۸)، استدلال می‌کند که «بدون کپی، اجرای زنده غرق در دیده‌شدن می‌شود- آن هم به‌طور جنون‌آمیزی در دوران واکنش‌برانگیز فعلی- و در حافظه محو می‌شود، در قلمروی ناپیدایی و عاری از آگاهی (ناخودآگاه) جایی که از نظارت و سلطه‌پذیری فرار می‌کند». به‌رغم لفاظی‌های بیش از حد داغ این چند سطر، فیلان ادعای تأثیرگذاری دارد. پیشنهاد او مبنی‌بر اینکه یک اجرا را نمی‌توان کپی کرد و همچنان یک اجرا باقی می‌ماند، از این دیدگاه ناشی می‌شود که او مهم‌ترین ویژگی هستی‌شناسانهٔ اجرا را ناپایداربودن، محوشدگی و گذرابودن آن می‌داند که در فصل ۲ مورد بحث قرار گرفت. ازنظر فیلان، اگر اجرا قابل کپی‌برداری نباشد، نمی‌تواند در یک اقتصاد فرهنگی مبتنی‌بر تکرار شرکت کند و بنابراین از سلطهٔ نیروهای حاکم بر آن اقتصاد، ازجمله قانون، معاف است. زمانی که او از ادامهٔ هستی اجرا تنها به‌مثابهٔ حافظهٔ تماشایی یاد می‌کند، به دیگر کیفیتِ به‌ظاهر هستی‌شناسانهٔ اجرا متوسل می‌شود. پاتریس پاوی (۱۹۹۲:۶۷) رابطهٔ میان گذرابودن اجرا و ثبت آن در حافظه را توضیح می‌دهد: «اثر، پس‌از اینکه اجرا شد، برای همیشه ناپدید می‌شود. تنها خاطره‌ای که می‌توان حفظ کرد، ادراک کم‌وبیش پریشانِ تماشاگر است.» فیلان این تحلیل از اجرا را به قلمروی سیاسی بسط می‌دهد با این استدلال که ناپدیدشدن اجرا و تداوم متعاقب آن تنها در حافظه آن را به مکانی خاص برای مقاومت در برابر نیروهای نظارتی و سلطه‌گر تبدیل می‌کند. موضع او به دو فرض بستگی دارد: اینکه اجرا در برابر بازتولید مقاومت می‌کند و اینکه حافظه پناهگاهی امن در برابر قانون است.»