کتاب بررسی مشی چریکی در ایران

کتاب بررسی مشی چریکی در ایران به‌قلم سیدمحمدصادق علوی را انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر کرده است. این کتاب به بررسی روند شکل‌گیری و تحلیل عملکرد سه سازمان مجاهدین خلق ایران، چریک‌های فدایی خلق ایران و سازمان انقلابی حزب تودهٔ ایران می‌پردازد.

درباره کتاب بررسی مشی چریکی در ایران

تاریخ معاصر ایران و به‌ویژه دو دهه قبل از انقلاب ۵۷، زمان اوج فعالیت‌های گروه‌ها و سازمان‌هایی بود که در ابتدا با چاپ روزنامه و اطلاعیه و برگزاری جلسات سخنرانی و به‌صورت فرهنگی به فعالیت علیه رژیم سابق می‌پرداختند و تلاش داشتند در میدان فکر و اندیشه و متناسب با آرمان‌ها و اهداف خود، مردم را به سمت حمایت‌ از خودشان سوق دهند. در سال‌های منتهی به انقلاب و پس از آن و به‌خصوص دههٔ ۶۰ این مشی نرم و فرهنگی به رویهٔ مسلحانه و خشونت‌آمیز بدل شد و منجر به شهادت و مجروحیت بسیاری از شخصیت‌های کلیدی نظام و مردم بی‌گناه کوچه‌و بازار شد. اما این سازمان‌ها چگونه شکل گرفتند و چه شد که برای تحقق افکار و خواسته‌هایشان دست‌به‌اسلحه شدند؟ کتاب حاضر کوشیده است در ابتدا مفهوم مبارزهٔ چریکی و مسلحانه را روشن و سپس با مراجعه به اسناد معتبر تاریخی، روند شکل‌گیری و سیر فعالیت‌ سه سازمان مجاهدین خلق ایران، چریک‌های فدایی خلق ایران و سازمان انقلابی حزب تودهٔ ایران را بکاود و مخاطب را با چگونگی زیست و روش‌ومنش آن‌ها آشنا کند.

خواندن کتاب بررسی مشی چریکی در ایران را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران و نیز دانشجویان و محققان رشته‌های حقوق و علوم سیاسی از خواندن این کتاب سود خواهند برد.

بخشی از کتاب بررسی مشی چریکی در ایران

«فصل اول

کلیات و مفاهیم

الف) انواع مشی‌های مسلحانه و سازمان‌های متکی بر آن‌ها 

هدف از نگارش و گردآوری این فصل اولاً آشنایی خواننده با تعاریف و تعابیر نخستین و ضروری درخصوص پژوهش حاضر است. ثانیاً یاری گرفتن از این نکات یا اصول بعضاً ضروری تجربه‌شده و تا‌حدودی مسلم درجهت تحلیل‌های متن و بخش پایانی تحقیق و تبیین و کاستی‌ها و درنهایت استنباط علی و دقیق ناکارآمدی فعالین مشی چریکی در ایران سال‌های ۵۷ - ۱۳۴۲ ازطریق تطبیق با تجارب و تاکتیک‌های پذیرفته‌شدهٔ بعدالذکر می‌باشد.

۱- جنگ چریکی (انقلابی)

یکی از راه‌حل‌های قهرآمیز برای نیل به اهداف سیاسی در تضادهای برون‌مرزی جنگ چریکی است. جنگ انقلابی ماهیتاً یک جنگ سیاسی است. جنگ انقلابی در کلیت مدرن خود پدیده‌ایست که توسط مارکسیست - لنینیست‌ها ترویج پیدا کرد. این مشی علی‌رغم داشتن برخی خصایص نظامی دارای ویژگی‌های سیاسی و مصمم به وصول به اهداف سیاسی و تا‌حدی نیز معطوف به تغییراتی اجتماعی است. برخی پژوهشگران مقولهٔ فوق معتقدند که اکثر جنگ‌های انقلابی حاصل ضرورت‌هایی است که در بطن جامعه به وجود می‌آیند و این ضرورت‌ها عدم توجه و یا عدم اعتقاد حکومت‌ها به آن انگیزه‌هایی است که برای توده‌های ملت دارای ارزش حیاتی می‌باشند. جنگ انقلابی به معنی تلاش هوشیارانه به منظور دست یافتن به قدرت سیاسی از طریق روش‌های غیرقانونی و قهری نیز تعریف شده است که در پویش خود سیستم‌های دولتی موجود و ساختارهای اجتماعی مترتب بر آن را نابود می‌سازد. لارنس (Larence) در کتاب هفت ستون خرد، جنگ چریکی را به‌عنوان یک نفوذ، یک ایده، چیزی غیرقابل‌لمس، آسیب‌ناپذیر و بدون پس‌وپیش که همانند توده‌ای از گاز به این‌سو و آن‌سو می‌رود توصیف می‌کند. به‌طورعام جنگ انقلابی به شکل متداول آن یعنی مشی چریکی یا پارتیزانی قابل تبلور است. در مفهوم‌شناسی پژوهش، جنگ انقلابی و جنگ چریکی در معنا و اهداف یکی فرض می‌شوند. با این تعبیر که جنگ چریکی می‌تواند یک جزء بزرگ از کل جنگ انقلابی باشد. برای پدیده‌شناسی جنگ چریکی آشنایی با مفهوم برخی واژه‌ها ضروری است؛ واژه Gurrilla که به فارسی چریک گفته می‌شود از ریشه‌ای اسپانیولی وام گرفته شده است. این عبارت که به معنی جنگ کوچک نیز به کار برده شده اولین بار به‌وسیلهٔ اسپانیایی‌ها در خلال جنگ شبه‌جزیره (۱۸۱۴ - ۱۸۰۴) مورد استفاده قرار گرفت.»