کتاب گزیده ابیات قرون ۳، ۴ و ۵ هجری

کتاب گزیده ابیات قرون ۳، ۴ و ۵ هجری با گردآوری سمیرا نصراصفهانی در انتشارات هونر به چاپ رسیده است. در این کتاب ابیاتی از رودکی شاعر قرن سوم هجری قمری و پدر شعر فارسی، دقیقی شاعر سدۀ چهارم قمری و از پیشگامان شعر حماسی، عنصری دیگر شاعر سدۀ چهارم قمری و نیز فرخی سیستانی، عیوقی، ناصرخسرو قبادیانی، مسعود سعد سلمان، ازرقی هروی و قطران تبریزی شاعران سدۀ پنجم هجری قمری آمده است.

درباره کتاب گزیده ابیات قرون ۳، ۴ و ۵ هجری

در کتاب گزیده ابیات قرون ۳، ۴ و ۵ هجری، ابیاتی کوتاه از شاعران برجستۀ این ۳ سده گردآوری شده است. رودکی در اواسط قرن سوم هجری قمری در رودک، روستایی نزدیکی سمرقند که آن زمان از توابع ایران بود به دنیا آمد و در ۳۲۹ هجری قمری درگذشت. او قدیمی‌ترین و یکی از بزرگان شعر فارسی محسوب می‌شود، چنان‌که او را پدر شعر فارسی نامیده‌اند؛ زیرا ابداع‌های زیادی در شعر داشته و بسیاری از قواعد شعر فارسی را او به وجود آورده است. او با بنیان‌گذاری رباعی، غزل، مثنوی و قصیده می‌تواند مبدأ و آغاز شعر کهن فارسی در نظر گرفته شود. رودکی کتاب کلیله و دمنه را به سفارس ابوالفضل بلعمی، وزیر دولت سامانی، به نظم و زبان فارسی دری درآورد. 

در کتاب گزیده ابیات قرون ۳، ۴ و ۵ هجری، علاوه بر رودکی که تنها شاعر قرن سوم هجری قمری است، ابیاتی از شاعرانی چون کسایی، دقیقی و عنصری نیز آمده است. این شاعران به سدۀ چارم هجری قمری تعلق دارند. محمد بن احمد طوسی، متخلص به دقیقی، از نخستین کسانی بود که پیش از فردوسی بزرگ، به حماسه‌سرایی در زبان فارسی روی آورد. فردوسی در شاهنامه، داستان زندگی دقیقی را نقل کرده است، همچنین هزار بیتی که دقیقی از حماسۀ خود سروده در گشتاسپ‌نامه گنجانده شده است. عنصری، دیگر شاعر قرن چهارم هجری قمری است و مثنوی وامق و عذرا سرودۀ اوست. فرخی سیستانی، شاعر اواسط سدۀ چهارم و اوایل سدۀ پنجم هجری قمری، عیوقی سرایندۀ مثنوی ورقه و گلشاه، ناصرخسرو قبادیانی، مسعود سعد سلمان، ازرقی هروی و قطران تبریزی دیگر شاعرانی هستند که در کتاب گزیده ابیات قرون ۳، ۴ و ۵ هجری، ابیاتی از آن‌ها آورده شده است.

خواندن کتاب گزیده ابیات قرون ۳، ۴ و ۵ هجری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

به دوستداران ادبیات کهن فارسی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب گزیده ابیات قرون ۳، ۴ و ۵ هجری

«زمانه پندی آزادوار داد مرا

زمانه چون نگری سر به سر همه پند است

به روز نیک کسان گفت تا تو غم نخوری

بسا کسا که به روز تو آرزومند است

زمانه گفت مرا خشم خویش دار نگاه

که‌را زبان نه به بند است پای در بند است

رودکی»