کتاب غنا، موسیقی و رقص در اسلام

کتاب غنا، موسیقی و رقص در اسلام نوشتهٔ مرتضی چیت سازیان و مژده کرمی است و انتشارات چتر دانش آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب غنا، موسیقی و رقص در اسلام

کتاب غنا، موسیقی و رقص در اسلام دربارهٔ مبانی فقهی غنا و موسیقی و رقص از دیدگاه اسلام مشتمل بر یک مقدمه و چهار فصل به‌همراه نتیجه تقدیم می‌شود.

موضوع غنا و موسیقی و رقص از مباحثی است که در جامعه مورد ابتلاست و مؤمنین سؤالات فراوانی پیرامون حلّیت و حرمت آن دارند. بنابراین، مناسب است با دقت در آیات و روایات و کلمات فقها و استفتائات، پاسخ دقیقی به این سؤالات داده شود. مهم‌ترین مسئله هم موضوع‌شناسی آن است و باید موضوعات منقّح شود تا احکام بر آنها جاری شود. خصوصاً رقص که در فقه کمتر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است باید جنبه‌های مختلف آن از لحاظ حلال و حرام باید به‌صراحت تبیین شود.

در کتاب غنا، موسیقی و رقص در اسلام تلاش شده با استدلال و درنظرگرفتن مقتضیات زمان و مکان به این موضوع پرداخته شود.

خواندن کتاب غنا، موسیقی و رقص در اسلام را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را پژوهشگران حوزهٔ فقه اسلام پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب غنا، موسیقی و رقص در اسلام

«موسیقی یکی از هنرهای زیباست که از ابتدای خلقت در نهاد طبیعت مستور بوده است آهنگ مرغان خوش‌نوا، وزش باد، لغزش آب جویباران، ریزش آبشارها برخورد امواج با ساحل، موسیقی ابتدایی بشر و اولین آموزگار انسان در آموختن این هنر بوده است.

انسان وقتی آواز پرندگان را شنید مفتون نازک‌کاری‌های شاهکارهای طبیعت شد، خواست تقلید کند ابتدا از صدای خود استفاده کرد؛ سپس از دمیدن هوا در چوب مُجَوّف و بعد ساختن سازهای زهی و الکتریکی و... استفاده کرد.

موسیقی احساسات یک ملت را نشان می‌دهد، سرود ملی یک کشور، متناسب با فرهنگ اوست.

هنرهای زیبا نمایندهٔ ذوق و احساسات و روحیات ملل است و از آنجایی که طبایع افراد تفاوت دارد؛ پس آنچه از ذوق تراوش می‌کند در افراد مختلف متفاوت است. موسیقی هم مانند شعر و نقاشی و دیگر هنرهای زیبا نمودار جلوه‌های زندگی است. موسیقی زبان احساس و ترجمان دل است. اگر مردم گرفتار آلام و مصائب زندگی شوند و درد و رنج بکشند و به قول مولوی در نی آنها آتش عشق می‌افتد و یا چنانچه حافظ گفته چنگ و عودشان تقریر می‌کند که باید نواخت.

از مجموع مطالعات دربارهٔ این پدیده، می‌توان به دو اصطلاح عمده دسترسی یافت:

اصطلاح اول: مفهوم عمومی موسیقی شامل هر صدا و آهنگی است که در روان آدمی از نظر احساسات و تموجات روانی تأثیر می‌گذارد.

اصطلاح دوم: مفهوم خاص موسیقی که به انوع گوناگونی تقسیم می‌شود (مثل موسیقی کلیسا).

البته در یک تقسیم دیگر موسیقی دو قسم است: موسیقی طبیعی، موسیقی هنری.

موسیقی طبیعی از نغمهٔ جویبارها، آوای پرندگان همچون آواز قمری، کبک و هزاردستان پدید می‌آید به‌خاطر ملایمت، مسرت‌بخش است.

اما موسیقی هنری و مصنوعی که ساختهٔ دست انسان است دارای ارتعاش زیروبم و تحریکات گوناگونی است که گاهی می‌خنداند، زمانی می‌گریاند، زمانی نشاط‌آور است و زمانی او را به‌وادی خیالات و پندارها می‌برد.

موسیقی از واقعیات درون ذات و برون ذات کاریکاتور خوشایندی می‌سازد زیرا واقعیت را رنگ‌آمیزی نموده، به‌صورت کاریکاتور در می‌آورد.

درست است که تحریک را موسیقی انجام می‌دهد و موجودیت حقیقی ما را به یک گردنهٔ نوسانات بالا می‌برد اما هنگامی که تمام شد یک سرازیری حقیقی در خود احساس می‌کنیم و می‌یابیم که موسیقی سایه‌ای از ما برای ما ساخته و آن را بالا برده است.

ضمناً به این نکته باید توجه داشت که موسیقی برای تأثیر محتاج به شعر است و زمانی خوشایند می‌شود که ترکیب اصوات به‌گونه‌ای باشد که سبب لذت سامعه انبساط روح گردد.

در اهمیت موسیقی همین بس که در حکمت قدیم به‌عنوان یکی از شعبه‌های ریاضی محسوب می‌شد و امروز هم علوم مختلفی از آن پدید آمده است مثل:

خط موسیقی، قواعد نت‌نویسی و علم صداشناسی، سازشناسی، ارکسترشناسی، فلسفه موسیقی، تاریخ موسیقی، ادبیات موسیقی و امثال آن.»