کتاب شباویز

کتاب شباویز نوشتهٔ مسلم حبیبی عبدالیوسفی است. انتشارات فرنام این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر دوبیتی‌هایی از این شاعر را با توضیحاتی درمورد او در بر گرفته است.

درباره کتاب شباویز

کتاب شباویز از مصاحبهٔ «علی نقی مختاری» با شاعر آغاز شده و سپس به مطلبی با عنوان «نقد ادبی روح‌الله نبی عبدالیوسفی» می‌رسد. بخش‌های بعدی این کتاب نیز به نام ۲ شخص هشتند: «حبیب فتحی» و «پریوش خسروی».

شعر فارسی عرصه‌های گوناگونی را درنوردیده است. در طول قرن‌ها هر کسی از ظن خود یار شعر شده است و بر گمان خود تعریفی از شعر به‌دست داده است. حضور شعر در همهٔ عرصه‌ها از رزم و بزم گرفته تا مدرسه و مسجد و خانقاه و دیر و مجلس وعظ، همه و همه گویای این مطلب است که شعر، بی‌محابا، زمان، مکان و جغرافیا را درنوردیده و در هفت‌اقلیم جان و جهان به دلبری پرداخته است. آمیختگی شعر با فرهنگ مردم و اندیشه‌های اجتماعی، این هنر را زبان گویای جوامع بشری ساخته است؛ بدان‌گونه که هیچ جامعه‌ای از این زبان بارز، برای انتقال اندیشه‌هایش بی‌نیاز نبوده است. گاهی شعری انقلابی به پا کرده است و گاه انقلابی، شعری پویا را سامان داده است.

دوبیتی نیز از قالب‌های ریشه‌دار شعر پارسی و شعری است ۱۱هجایی مرکب از ۴ مصراع که همه بر یک قافیه (جز مصرع سوم که آوردن قافیه در آن اختیاری است) هستند. دوبیتی وزن تکامل‌یافته و عروضی‌شدهٔ نوعی از ترانه‌های ۱۲هجایی قدیم ایران است. نامدارترین وزن دوبیتی «بحرِ هزج مسدّس محذوف» (مفاعیلن مفاعیلن مفاعی) و مشهورترین شاعر بر وزن نام برده «باباطاهر عریان» است. گفته شده است که باباطاهر و «فایز دشتی» بزرگ‌ترین دوبیتی‌سرایان ایرانی هستند. از دوبیتی‌سراهای دیگرمی‌توان به «مفتون بردخونی دشتی»، «ملاحسن کبگانی»، «ملا محمد نادم» و «شفیق شهریاری» اشاره کرد.

خواندن کتاب شباویز را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران شعر معاصر ایران و قالب دوبیتی پیشنهاد می‌کنیم.

بخش‌هایی از کتاب شباویز

«مسلم حبیبی شباویز یک بچه عشایر که به قول خودش در یک سیاه چادر علی رغم میل باطنی مزاحم این جهان شده است و محروم از تمام امکانات رفاهی و زرق و برقِ تجملاتِ فریبنده و رها از شهرت ولقب و منیت با مدرک تحصیلی اول راهنمائی آفریننده ۲۵۰۰ دوبیتی است و لقب امپراطور دو بیتی ایران در عصر حاضر به ایشان اختصاص داده می‌شود.

صدای طاهر عریان به گیتی

بلند آوازه‌ای در قرن آتی

شباویز عرب از ایل خمسه

در ایران امپراطور دو بیتی

نکته مهم و قابل تأمل و توجه شاهکار آفرینیش، تسلط ادیبانه بر واژه و واژه‌شناسی و کاربرد آن با هنرمندی و ظرافت تمام در قالب دوبیتی با زبان امروز فارسی و عربی (شاعر دو زبانه) که باعث حیرت اهل قلم و عام و خاص گردیده و ناگفته‌هایی که در اکثر دل‌های معصوم عمری تلنبار و به آتشفشانی خاموش تبدیل شده که بی‌صدا و مرموز از درون روح و روانِ دردمند را می‌سوزاند و غریبانه در ازدحام تنهایی ذوب می‌کند دردهایی که زبان‌ها از بیانشان قاصرند را با نوک قلمی بر صفحه دفتر و در گوشه سیه چادری دور از هیاهوی ادعاهای خود فریبنده به فریاد وا می‌دارد و عظمت و فلسفه وجودی عشق و انسان را به تصویر می‌کشد که اگر کانت و دکارت و موریس مترلینگ وخدایان فلسفه هم زنده بودند قطعاً از لابلای همین دو بیتی‌های روان و سهل‌الممتنع به اسرار شگفتی در دایره خلقت خداگونگی انسان و جایگاه اشرف مخلوقات اشاره می‌کردند.

اگرچه ناله‌اش سرده دل من

و در ظاهر کم آورده دل من

بترس از بُمبِ بغض در گلویم

(بلوچستانی) از درده دل من

***

من و تو سهممان درد و اَسَف شد

به غفلت عمرمان آمد تَلَف شد

تو از گرگ غرورت لطمه خوردی

منم  اولاد  بختم  نا خَلَف شد

***

بیا تا بَزم آنلاینی بگیریم

بساط شرب شمپاینی بگیریم

به پاس حرمت عشاق عالم

شبی جشن ولنتاینی بگیریم

***

چو آهوی رمیده، خیز تا کی؟

به شهر بی‌کسی‌ها نیز تا کی؟

چرا جز ناامیدی سهم ما نیست؟

خدایا، خالقا تبعیض تا کی؟

دلم دنبال یار بی‌وفا رفت

جوانی در پی این ماجرا رفت

شده تِکّه کلامم تا قیامت

خداوندا چرا آمد؟ چرا رفت؟»