کتاب شاعر شطح نویس

کتاب شاعر شطح‌ نویس نوشتهٔ حسن چراغلو است و انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی آن را منتشر کرده است. این کتاب گذری بر زندگی‌ و آثار احمد عزیزی است.

درباره کتاب شاعر شطح‌ نویس

احمد عزیزی را باید «آتشفشان خلاقیت» نامید، آتشفشانی مهارنشده که گاه گدازه‌های بی‌استفاده بیرون می‌ریزد و گاه سنگ‌هایی قیمتی از دل زمین بیرون می‌آورد و در منظر ما می‌گذارد که به‌راستی در هیچ‌جای زمین دیده نشده است. او مدام اشعار جالبی می‌سراید که چون چشمه‌ای می‌جوشد و سیراب می‌کند. او فی‌البداهه شعر می‌گفت و بی‌مقدمه جاری می‌شد و بدون نیاز به تأملی شعر می‌گفت به قولی شعر در آستینش آماده بود. 

احمد عزیزی (زادهٔ ۴ دی ۱۳۳۷ – درگذشتهٔ ۱۶ اسفند ۱۳۹۵) شاعر معاصر کُرد اهل ایران و ارائه‌دهندهٔ سبک جدیدی از مثنوی بود که در زمینهٔ شعر آیینی و انقلاب با درونمایه‌ای عرفانی فعال بود. 

احمد عزیزی در سرپل ذهاب استان کرمانشاه در خانواده‌ای کُرد به دنیا آمد. او قبل از رفتن به دبستان، خواندن و نوشتن را بدون داشتن معلم و تنها از روی کنجکاوی و دقت به نوشته‌های روی تابلوها و اسامی خیابان‌ها و… فراگرفت. قبل از پیروزی انقلاب به‌دعوت شمس آل احمد به تهران رفت و دیداری نیز با مرتضی مطهری داشت. وی با آغاز جنگ به‌همراه خانواده به تهران نقل مکان کرد و برای مدتی ساکن شهرستان نور در مازندران شد، سپس در تهران اقامت گزید و به همکاری با روزنامه جمهوری اسلامی پرداخت.

او سرودن شعر را از سال‌های جوانی با مجلۀ جوانان آغاز کرد. او از پانزدهم اسفندماه ۱۳۸۶ به علت کاهش سطح هوشیاری ناشی از تشنج، بیماری قلبی و کلیوی در بخش آی‌سی‌یو بیمارستان بستری بود. 

از وی آثار شعر و نثر ادبی متعددی به جا مانده‌است. تمایل سبک وی به معنویت و عرفان اسلامی با فرم جدیدی از مثنوی (ملهم از مثنوی مولوی) در شعر معاصر قابل توجه است. این سبک تأثیر زیادی در شعر معاصر گذاشته‌ است. اشعار عزیزی با عرفان اسلامی آمیختگی دارد و تمجید از اهل‌بیت در بیشتر آثارش دیده می‌شود. او مثنوی‌هایش را غالباً با وصف طبیعت آغاز می‌کرد و با تمهیدات گوناگون و با توسل به مناسبات و ترکیبات نو و جناس‌های سنتی، رفته‌رفته به موضوع اصلی گریز می‌زد.

خواندن کتاب شاعر شطح‌ نویس را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران شعر معاصر فارسی، به‌ویژه آثار احمد عزیزی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب شاعر شطح‌ نویس

احمد عزیزی، شاعر پُرکارِ چیره‌دست، شیفته و مجذوب بزرگی و عظمت خورشید انقلاب بود. این دلدادگی چیز جدیدی نبود بلکه از سال‌ها قبل اتفاق افتاده بود. خواهر ایشان دربارهٔ روحیه و فعالیت‌های انقلابی عزیزی می‌گوید: «نوشته‌های امام خمینی (ره) در آن سال‌ها از طریق احمد و پسردایی‌ام به‌صورت کپی به دستم می‌رسید. البته بیشتر احمد این‌کار را می‌کرد. احمد در سخنرانی‌هایش خیلی صریح و انقلابی حرف‌هایش را علیه رژیم می‌زد. یادم هست شور و نشاطی که احمد و خانوادهٔ ما در ۲۲ بهمن‌ماه ۵۷ داشت، هرگز فراموش‌شدنی نیست. احمد تمام دقایق روزهای پیروزی انقلاب در کوچه‌ها و خیابان‌ها کنار مردم بود». احمد، مرحوم امام (ره) را عاشقانه دوست داشت و اشعار زیادی برای ایشان گفته و مطالب زیادی به نثر نوشته است. مثلاً در کتاب «کفش‌های مکاشفه» نوشته:

یا خمینی تیغ تیزِ لا تویی

یا خمینی خرقهٔ الّا تویی

یا خمینی منکِر تو منکَر است

شاعر دل‌سوخته اشعار متعددی در وصف حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سرود و چندین‌بار در محضر ایشان به شعرخوانی پرداخت. گفتنی‌است در تاریخ هفتم تیرماه ۱۳۶۰ یعنی فردای حادثهٔ ترورِ مقام معظم رهبری، شعری از احمد عزیزی در روزنامهٔ جمهوری اسلامی با عنوان «ای غزل‌خوان بلبل باغ خدا» چاپ شد:

می‌رسد این مژده از گلشن به‌گوش

مرغ حق هرگز نخواهد شد خموش

گر به تاراج خزان گلبن رود

خون رز خود در قدح آید به جوش

بار دیگر تازه گردد جان ما

ای همه مغبچگانِ می‌فروش

ای غزل‌خوان بلبل باغ خدا

یاسمن بیمار گردد رخ مپوش

گوش ما نامحرم اسرار نیست

لب گشا از بهر پیغام سروش

ای صبا از کوی جانان نکهتی

آور آخر سوی این دل‌رفته هوش

گر به جای باده زهرت می‌دهد

یار داند چیست ای عاشق بنوش

بارالها مرغ باغ خویش را

در امان‌دار از خطرهای وحوش

ای عجب گر دیده خون گرید ازین

ناله‌ها کز نای دل آید به گوش

در غمت ای راحت روح و روان

دل به درد آمد خدا، جان در خروش