پوریا عالمی
زندگینامه و معرفی کتاب‌های پوریا عالمی
پوریا عالمی (Pouria Alami)، زاده‌ی اسفند ۱۳۶۱ در تهران، نویسنده، طنزنویس و روزنامه‌نگار ایرانی است که با ستون‌نویسی طنز در روزنامه‌ها شناخته می‌شود. از جمله آثار پرخواننده‌اش می‌توان به ستون‌های «کاناپه‌چی»، «آسانسورچی» و «ماجراهای میدون و سوفیا» اشاره کرد که به‌صورت کتاب نیز منتشر شده‌اند. او در سال ۱۳۹۸ از دنیای مطبوعات خداحافظی کرده و به نویسندگی کودک در مجموعه‌ی آی‌قصه و سردبیری رادیو گوشه مشغول است. کاتیا فولمر، پژوهشگر آلمانی، او را یکی از طنزنویسان شناخته‌شده‌ی ایران معرفی کرده است.
بیوگرافی پوریا عالمی
پوریا عالمی در اسفندماه سال ۱۳۶۱ در تهران به دنیا آمد. او بعد از دریافت مدرک دیپلم، تحصیلاتش را رها کرد. پیش از آن و در حین تحصیل، به‌عنوان کتابدار در کتابخانه‌ی عمومی شهریار و فرهنگسرای شهرک اندیشه فعالیت می‌کرد. در این دوره، وارد عرصه‌ی مطبوعات شد و با نشریات «نوروز» و «گل‌آقا» همکاری کرد. در سال ۱۳۸۱، اولین بازی فکری خود با نام «شنل قرمزی» را طراحی کرد که ترکیبی از کمیک‌استریپ و قصه‌گویی بود و با تصویرسازی بزرگمهر حسین‌پور منتشر شد.
هم‌زمان با این فعالیت‌ها، او در زمینه‌ی صفحه‌آرایی و مدیریت هنری چند مجله و روزنامه مشغول بود. اولین کتاب خود را با عنوان «نیم‌ساعت قبل از ساعت هفت» منتشر کرد و سپس در رادیو تهران، به‌عنوان نویسنده و سردبیر برنامه‌های فرهنگی، فعالیت کرد.
در سال ۱۳۸۸، با نوشتن ستون‌های «فال قهوه» و «مادر رجب» در روزنامه‌ی «اعتماد ملی»، به شهرت رسید. علاوه‌براین، او مسئول بخش طنز صفحه‌ی شبنامه، نخستین صفحه‌ی روزانه‌ی طنز در مطبوعات فارسی‌زبان بود. از آن زمان به بعد، به‌عنوان نویسنده‌ی ستون‌های طنز شناخته شد و ستون‌های معروفی مانند «کاناپه‌چی» و «آسانسورچی» را نوشت.
عالمی همسر زهرا عمرانی است که در حوزه‌ی کارآفرینی و کارآفرینی اجتماعی فعالیت می‌کند و دومین مدرک کارشناسی ارشد خود را در آمریکا گرفته است. آن‌ها فرزندی به نام نیلا دارند.
فعالیت حرفه‌ای عالمی
پوریا عالمی در سال ۱۳۷۹ فعالیت مطبوعاتی خود را آغاز کرد و به‌عنوان کتابدار و نویسنده در مؤسسه‌ی گل‌آقا شروع به کار کرد. او به‌ویژه به‌عنوان ستون‌نویس طنز در روزنامه‌ها و مجلات شناخته می‌شود، به‌طوری‌که برخی از ستون‌هایش به کتاب تبدیل شده‌اند. عالمی همچنین مدت‌ها دبیر بازی و طراح بازی‌های رومیزی در مجله‌ی بچه‌های گل‌آقا بود. تا سال ۱۳۹۸، او ستون‌نویس ثابت روزنامه‌های سیاسی ایران بود و ستون‌هایی مانند «فال قهوه»، «آمبولانس‌چی» و «شهر بازی» را در روزنامه‌ها نوشت.
مجله‌ی «نیمکت» که ویژه‌ی نوجوانان بود، از سال ۱۳۹۳ تحت سردبیری پوریا عالمی منتشر می‌شد. اما در خرداد ۱۳۹۴، یک روز قبل از جلسه‌ی استیضاح وزیر آموزش و پرورش، به‌دلیل مشکلات مالی از انتشار بازماند. گفته می‌شود در آن جلسه، دو سوال از نمایندگان مجلس در مورد این مجله مطرح شد.
او بنیان‌گذار و مدیرعامل دو مجموعه‌ی آی‌قصه و رادیو گوشه است. آی‌قصه، پلتفرم موبایلی تولید قصه‌ی کودک به زبان فارسی است که از ۱۳۹۷ فعالیت خود را آغاز کرده و عالمی علاوه بر مدیریت، نویسنده‌ی سریال «شهر آی‌قصه» نیز است. چندین قسمت از «شهر آی‌قصه» در قالب کتاب صوتی، در سایت اپلیکیشن طاقچه موجودند. عالمی همچنین کارگاه‌هایی در حوزه‌های روزنامه‌نگاری، طنزنویسی و تفکر خلاق در دانشگاه‌ها و دبیرستان‌ها برگزار می‌کند.
حضور در پادکست «رختکن بازنده‌ها»
پوریا عالمی در یازدهمین اپیزود از پادکست «رختکن بازنده‌ها» به میزبانی بهزاد عمرانی، حضور داشته و در بخشی از این گفت‌وگو به هدف اولیه‌ی خود، یعنی نویسنده‌ی جدی‌شدن، اشاره می‌کند این موضوع را مطرح می‌کند که طنزنویسی سیاسی، از آرزوهای پیشین او فاصله داشته است.
بازداشت و محکومیت پوریا عالمی
پوریا عالمی، در بهمن و اسفند ۱۳۹۱ توسط وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران دستگیر و به‌مدت ۳۲ روز در زندان اوین نگهداری شد. او به همراه ۱۴ نفر از روزنامه‌نگاران بازداشت و به اتهام «تبلیغ علیه نظام» محکوم شد. در ابتدا، حکم او پنج سال حبس تعلیقی و دو سال ممنوع‌الخروجی بود که بعدها در دادگاه تجدیدنظر به یک سال حبس تعزیری و دو سال ممنوع‌الخروجی تغییر یافت. در مهر ۱۳۹۸، او با انتشار یادداشتی از اجرای حکم خود خبر داد و از مطبوعات خداحافظی کرد. سپس خبرگزاری میزان از عفو ۳۲ نفر از محکومان، از جمله پوریا عالمی، خبر داد.
مروری بر کتاب‌ها و آثار پوریا عالمی
کتاب آدم‌های عوضی
مجموعه داستان «آدم‌های عوضی» شامل هشت داستان کوتاه است که در آن‌ها شخصیت‌ها در موقعیت‌هایی قرار دارند که نباید باشند. این افراد، به‌نوعی، در جای اشتباهی از زندگی خود قرار گرفته‌اند. عنوان کتاب به همین وضعیت اشاره دارد.
واوخوان کتاب «آدم‌های عوضی» را با صدای علی تاج‌میر صوتی کرده است.
کتاب لکنت
کتاب «لکنت» مجموعه‌ای از شعرهای نو، سروده‌ی پوریا عالمی است که توسط نشر چشمه منتشر شده است. این مجموعه شامل اشعار معاصر با موضوعات مختلف است. از جمله عناوین شعرهای آن می‌توان به «اتحادِ جماهیرِ لاک‌پشت»، «سنگِ صبورِ قبر»، «گیلاس‌های تو تکه‌های تبر»، «روایت بیستم خاورمیانه» و «روایت بیست و پنجم خاورمیانه» اشاره کرد.
کتاب کتاب غم
«کتاب غم» مجموعه‌ای از اشعار پوریا عالمی است. در یکی از اشعار کتاب، نویسنده از زندگی روزمره و دشواری‌های اجتماعی با زبانی ساده و تأثیرگذار سخن می‌گوید. این شعر به موضوعات اجتماعی همچون مشکلات مالی، روابط همسایگی و رنج‌های شخصی می‌پردازد. در این بخش خاص، زن همسایه به نماد غم‌های مادی و معنوی تبدیل شده است که در کنار مشکلات زندگی روزمره، به درد و رنج اعضای خانواده افزوده می‌شود.
کتاب دخترها به راحتی نمی‌توانند درکش کنند
مجموعه داستان‌های کوتاه «دخترها به راحتی نمی‌توانند درکش کنند» نوشته‌ی پوریا عالمی و با طراحی‌های توکا نیستانی است. این کتاب ترکیبی از داستان‌های طنزآمیز و اجتماعی است که با نگاهی تیزبینانه به مسائل روز، به نقد رفتارها و ذهنیت‌های رایج در جامعه می‌پردازد.
کتاب کاناپه
پوریا عالمی در کتاب «کاناپه» سبکی چندضلعی خلق کرده که در آن، نویسنده تنها یکی از اضلاع است. سوژه‌هایی که روی کاناپه‌ی او می‌نشینند، روایتگر داستان خود هستند؛ با لکنت‌ها، تناقض‌ها و ابهام‌های عمدی یا ناخودآگاهشان. نتیجه طنزی هجوآمیز و خاص است که تنها در این سبک ممکن می‌شود. گاهی پوریا عالمی برای تنوع، در مقام پرسشگر ظاهر می‌شود و با پرسش‌های متناقض، سوژه را به خطاگویی می‌کشاند و با تمجیدهای اغراق‌شده، او را به افشای مکنوناتش وا می‌دارد. این توانایی اوج هنر یک طنزنویس است. باقی کشف این طنز دلنشین بر عهده مخاطب است.
کتاب آگهی‌های مادر رجب
«آگهی‌های مادر رجب» ابتدا در روزنامه‌ی اعتماد ملی و سپس در نشریاتی چون ایراندخت و پیک سبز منتشر می‌شد. این آگهی‌های یک یا دو کادری که با موضوعات روز نوشته شده بودند، تا زمان توقف انتشار نشریات، به حیات خود ادامه دادند. آگهی‌ها بازتابی از مسائل اجتماعی و سیاسی زمان خود هستند و برای درک برخی از آن‌ها، آشنایی با رویدادهای آن دوره ضروری است. هویت واقعی مادر رجب و فرزندش رجب هرگز مشخص نشد، اما مادر رجب همواره تأکید داشت که رجبش تفاوتی با دیگر فرزندان ندارد.
کتاب قصه‌های آمبولانس‌چی
کتاب «قصه‌های آمبولانس‌چی» مجموعه‌ای از یادداشت‌های طنز سیاسی و اجتماعی پوریا عالمی است که در سال ۱۳۹۳ در ستون «آمبولانس‌چی» روزنامه‌ی شرق منتشر می‌شدند. این یادداشت‌ها با الهام از اخبار مهم و ماندگار، به مسائلی می‌پردازند که در جامعه مطرح‌اند اما از تریبون‌های رسمی بیان نمی‌شوند. آمبولانس‌چی با شوخی‌های نوآورانه درباره‌ی سیاست و جامعه، به‌سرعت محبوب شد و مخاطبانی از میان مردم و اهل قلم یافت. این اثر بخشی از تلاش‌های نویسنده در خلق قالب‌های تازه‌ی طنز، مانند ستون‌های «کاناپه‌چی» و «آسانسورچی» است.
