کتاب روشنفکری دینی سکولار
معرفی کتاب روشنفکری دینی سکولار
روشنفکری دینیِ سکولار اثر کاظم سام دلیری به بازخوانی و نقد اندیشههای سیاسی حلقهی کیان پرداخته است. حلقه کیان یک نحله فکری متشکل از اندیشمندان ایرانی بود که در دهه ۶۰ و ۷۰ فعالیت میکرد.
درباره کتاب روشنفکری دینیِ سکولار
اعضای حلقه کیان به روشنفکری دینی و جناح چپ نظام گرایش داشتند. با ظهور جنبش دوم خرداد، حلقه کیان سیاسیتر و گستردهتر شد بهطوری که تعداد افراد منتسب به آن به بیش از ۱۰۰۰ نفر رسید. این جریان چپگرا تمایزاتی با جریان غالب داشت. جریان چپ اسلامی متأثر از اندیشههای امام خمینی بود اما چپگرایی اعضای حلقهی کیان متأثر از اندیشههای روشنفکریِ دینیِ پیش از انقلاب بود. مدتی بعد این گروه با چرخش کامل، به سمت راست و اندیشههای لیبرالیستی تغییر مسیر داد.
کاظم سام دلیری در این کتاب اندیشهها و گرایشات این حلقه فکری و سیاسی را نقد کرده است. او خاستگاه فکری این نحله و مبانی اندیشههای سیاسی حلقه کیان را بررسی کرده و تاثیرات آن بر آرا و رفتار سیاسی گروهها و اعضای جبههٔ دوم خرداد را نشان داده است.
خواندن کتاب روشنفکری دینیِ سکولار را به چه کسانی پیشنهاد میکنیم
خواندن کتاب روشنفکری دینیِ سکولار را به علاقهمندن به موضوعات سیاسی- اجتماعی و تاریخچه گروهها و احزاب سیاسی پیشنهاد میکنیم.
بخشی از کتاب روشنفکری دینیِ سکولار
پیشینهٔ حلقهٔ کیان را میتوان تا مجلات کیهان و کیهان فرهنگی دههٔ ۱۳۶۰ امتداد داد و در تبارشناسی آن میباید به اتفاقاتی که منجر به خروج اعضای کیان از مؤسسهٔ کیهان شد پرداخت. این عطف توجه به مجلات مورد اشاره، برای شناخت پیشینهٔ کیان، بدان دلیل است که به نظر برخی شکلگیری کیان واکنشی است به اتفاقاتی که در مؤسسهٔ کیهان رخ داد. شاید انتخاب نام کیان برای مؤسسهٔ جدید ناشی از همین امر باشد؛ زیرا کیان اصطلاحی است نزدیک به کیهان، تنها با یک «ه» کمتر. البته پیگیری خطمشی کیهان فرهنگی از سوی مؤسسان حلقهٔ کیان در مؤسسهٔ جدید، ما را مجاب میکند تا در تبارشناسی کیان توجه به کیهان فرهنگی را از قلم نیندازیم.
مؤسسهٔ کیهان مانند بسیاری از نهادهای جمهوری اسلامی در دههٔ ۶۰ در دستان مردان جناح چپ جمهوری اسلامی قرار داشت. شاکلهٔ اصلی جناح چپ را جوانی، رادیکالیسم مذهبی و گرایش به باورهای سوسیالیستی شکل میداد؛ بههمینخاطر، در بررسی جناح چپ در دههٔ ۶۰ با جوانانی مواجه هستیم که با پیشینهٔ مذهبی به فعالیتهای انقلابی و نهضت امامخمینی (ره) پیوستند. جمعی از این افراد به سال ۱۳۵۹ و با پذیرش نمایندگی امام خمینی (ره) در مؤسسهٔ کیهان از سوی سید محمد خاتمی به او ملحق شدند. در همین سال امام خمینی (ره) سید محمد خاتمی را به جای دکتر ابراهیم یزدی (از اعضای نهضت آزادی) به نمایندگی خود در کیهان منصوب نمودند. این انتصاب مانند هر انتصاب دیگری تغییراتی را در سطح مدیریت و حتی پایینتر از آن ـ سطح نویسندگان ـ و جهتگیری کیهان به همراه داشت. تغییرات از آنجا آغاز شد که جوانان انقلابی دعوتشده از سوی سید محمد خاتمی به جمع کیهان پیوستند. از این بین نام چندتن بعدها بیشتر شنیده شد: ماشاءالله شمسالواعظین، بهروز گرانپایه، رضا تهرانی، مصطفی رخصفت، مصطفی تاجزاده و محسن آرمین از این گروهاند.
فهرست کتاب روشنفکری دینیِ سکولار
مقدمه
فصل اول: تعریف مفاهیم
۱ ـ اندیشهٔ سیاسی
۲ ـ جناح چپ در جمهوری اسلامی
۳ ـ حزب جمهوری اسلامی؛ مجمع نیروهای ناهمگرا
۴ ـ سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی
۵ ـ مجمع روحانیون مبارز
۶ ـ چپ مدرن
۷ ـ حلقهٔ کیان
فصل دوم: حلقههای فکری همسو
۱ ـ حلقهٔ کیان؛ پیشینه، ساختار و روابط
۱ ـ ۱ ـ پیشینهٔ حلقهٔ کیان
۱ ـ ۲ ـ چگونگی شکلگیری کیان
۱ ـ ۳ ـ ارتباط کیان با جبههٔ دوم خرداد
۲ ـ حلقهٔ آیین
۳ ـ مرکز مطالعات استراتژیک ریاستجمهوری
۴ ـ حلقهٔ سلام
فصل سوم: حلقهٔ کیان و روشنفکری دینی
۱ ـ روشنفکر دینی کیست؟
۲ ـ نگرش نسبت به عقلانیت
۳ ـ ویژگیهای روشنفکری دینی
۴ ـ اصول روشنفکری دینی
۵ ـ ادوار و انواع روشنفکری دینی
۶ ـ اهداف و برنامههای روشنفکری دینی
۷ ـ روشنفکری دینی و اسلام سنتی (سنتگرایی مذهبی)
۸ ـ روشنفکری دینی و روشنفکرهای سکولار
۹ ـ نسبت روشنفکری دینی با سیاست
۱۰ ـ نسبت روشنفکری دینی با مدرنیته
۱۱ ـ دستاوردهای روشنفکری دینی
۱۲ ـ کاستیهای روشنفکری دینی و نقدهای آنان بر خود
فصل چهارم: بازخوانی آراء و اندیشههای برخی اعضای حلقهٔ کیان
۱ ـ سروش
۱ ـ ۱ ـ پلورالیسم دینی
۱ ـ ۲ ـ ذاتی و عَرَضی در دین
۱ ـ ۳ ـ فقه و ساماندهی جوامع
۱ ـ ۴ ـ دین اقلی یا اکثری
۱ ـ ۵ ـ دین ایدئولوژیک و ایدئولوژی دینی
۱ ـ ۶ ـ ولایت عرفانی و ولایت سیاسی ائمه
۱ ـ ۷ ـ حکومت دینی در باور سروش
۲ ـ علویتبار
۳ ـ حجاریان
۳ ـ ۱ ـ حاکمیت دوگانه
۴ ـ اکبر گنجی
۴ ـ ۱ ـ مانیفست جمهوریخواهی
مؤخرهٔ فصل
نتیجهگیری
کتابنامه
یادداشتها
حجم
۱۷۴٫۸ کیلوبایت
سال انتشار
۱۳۹۳
تعداد صفحهها
۲۲۰ صفحه
حجم
۱۷۴٫۸ کیلوبایت
سال انتشار
۱۳۹۳
تعداد صفحهها
۲۲۰ صفحه