کتاب سیاست آمریکا در قبال ایران در طول جنگ سرد ۱۹۹۱ - ۱۹۴۷

کتاب الکترونیکی «سیاست آمریکا در قبال ایران در طول جنگ سرد (۱۹۹۱-۱۹۴۷) (گزیده اسناد)» اثری است که توسط «دانشگاه جورج واشینگتن» گردآوری و با ترجمهٔ «نعمت‌اللّه عاملی» منتشر شده است. این کتاب را «مؤسسه فرهنگی هنری و انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی» منتشر کرده و مجموعه‌ای از اسناد آرشیوی آمریکایی دربارهٔ روابط ایران و آمریکا در دوران جنگ سرد را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد. اثر حاضر با تکیه‌بر اسناد و گزارش‌های رسمی، به بررسی سیاست‌ها، تحولات و فرازونشیب‌های روابط دو کشور در بازه‌ای حساس از تاریخ معاصر ایران می‌پردازد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب سیاست آمریکا در قبال ایران در طول جنگ سرد ۱۹۹۱ - ۱۹۴۷

این کتاب مجموعه‌ای از اسناد و گزارش‌های رسمی است که توسط آرشیو امنیت ملی دانشگاه جورج واشینگتن گردآوری شده و به زبان فارسی ترجمه شده است. «سیاست آمریکا در قبال ایران در طول جنگ سرد» در قالب ناداستان و با ساختاری مستند، به بررسی روابط ایران و آمریکا از پایان جنگ جهانی دوم تا فروپاشی شوروی می‌پردازد. کتاب شامل ۱۲ سند کلیدی است که هرکدام به یکی از مقاطع مهم تاریخی، از بحران آذربایجان و کودتای ۲۸ مرداد تا جنگ ایران و عراق و تحولات خلیج فارس، اختصاص یافته‌اند. این اسناد، که عمدتاً محرمانه یا خیلی محرمانه بوده‌اند، تصویری از نگاه و سیاست‌گذاری آمریکا نسبت به ایران در دوره‌ای پرتلاطم ارائه می‌دهند. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که هر سند با مقدمه و تحلیل همراه شده و خواننده را با زمینه‌های تاریخی و سیاسی هر رویداد آشنا می‌کند. این اثر نه‌تنها برای پژوهشگران تاریخ معاصر ایران، بلکه برای علاقه‌مندان به سیاست بین‌الملل و مطالعات جنگ سرد نیز قابل توجه است.

خلاصه کتاب سیاست آمریکا در قبال ایران در طول جنگ سرد ۱۹۹۱ - ۱۹۴۷

کتاب «سیاست آمریکا در قبال ایران در طول جنگ سرد» با تکیه‌بر اسناد آرشیوی، روند تحولات روابط ایران و آمریکا را در بازهٔ ۱۹۴۷ تا ۱۹۹۱ بررسی می‌کند. این اسناد، که از منابع رسمی آمریکایی استخراج شده‌اند، به خواننده امکان می‌دهند تا سیاست‌های ایالات متحده در قبال ایران را از زاویه‌ای بی‌واسطه و مستند دنبال کند. در ابتدای کتاب، به بحران آذربایجان و نقش شوروی در تحولات شمال غرب ایران پرداخته شده است. اسناد نشان می‌دهند که پس از سقوط دولت خودمختار آذربایجان، منطقه همچنان کانون تنش و رقابت قدرت‌های بزرگ باقی ماند. آمریکا در این مقطع، با حمایت از ایران در سازمان ملل و تشویق به پیگیری حقوقی، تلاش کرد مانع نفوذ بیشتر شوروی شود. در ادامه، اسناد به وضعیت سیاسی، اقتصادی و نظامی ایران در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم می‌پردازند. ضعف ساختار سیاسی، فساد اداری، مشکلات اقتصادی و نقش ارتش در کنترل اوضاع از جمله موضوعاتی هستند که در گزارش‌های اطلاعاتی آمریکا مورد توجه قرار گرفته‌اند. همچنین، روابط ایران با آمریکا، شوروی و انگلیس و تلاش برای دریافت کمک‌های اقتصادی و نظامی از غرب، بخش دیگری از دغدغه‌های این دوره را تشکیل می‌دهد. کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و پیامدهای آن، یکی از نقاط عطف کتاب است. اسناد تلگرامی و گزارش‌های سفارت آمریکا در تهران، جزئیات تصمیم‌گیری‌ها و نگرانی‌های مقامات آمریکایی را دربارهٔ سرنوشت دولت مصدق و آیندهٔ ایران بازتاب می‌دهند. پس از کودتا، سیاست آمریکا بر حمایت همه‌جانبه از حکومت پهلوی و تقویت موقعیت شاه متمرکز شد. در دهه‌های بعد، اسناد به موضوعاتی چون پیمان‌های نظامی، رقابت با شوروی، فروش تسلیحات، و نقش ایران به‌عنوان متحد کلیدی آمریکا در منطقه می‌پردازند. با وقوع انقلاب اسلامی و تغییر بنیادین در ساختار قدرت ایران، اسناد به تحلیل واکنش آمریکا، نگرانی‌ها دربارهٔ آیندهٔ روابط و سیاست‌های جدید در قبال ایران می‌پردازند. همچنین، جنگ ایران و عراق و نقش قدرت‌های جهانی در این بحران، از منظر اسناد آمریکایی بررسی شده است. در نهایت، کتاب با اسنادی دربارهٔ تحولات خلیج فارس و واکنش آمریکا به تجاوز عراق به کویت به پایان می‌رسد. این مجموعه، تصویری از فرازونشیب‌های روابط ایران و آمریکا و تأثیر تحولات جهانی بر سیاست‌های دو کشور ارائه می‌دهد.

چرا باید کتاب سیاست آمریکا در قبال ایران در طول جنگ سرد ۱۹۹۱ - ۱۹۴۷ را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب فرصتی است برای مواجهه با اسناد دست‌اول و تحلیل‌های رسمی که سیاست آمریکا در قبال ایران را در یکی از حساس‌ترین دوره‌های تاریخ معاصر روشن می‌کند. خواننده با مرور این اسناد، نه‌تنها با جزئیات تصمیم‌گیری‌های پشت‌پرده و نگرش مقامات آمریکایی نسبت به ایران آشنا می‌شود، بلکه می‌تواند روند شکل‌گیری سیاست‌های کلان و تأثیر رویدادهای جهانی بر سرنوشت ایران را از زاویه‌ای متفاوت دنبال کند. این کتاب به‌ویژه برای کسانی که به دنبال فهم عمیق‌تر از روابط ایران و آمریکا و زمینه‌های تاریخی بی‌اعتمادی میان دو کشور هستند، ارزشمند است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای پژوهشگران تاریخ معاصر ایران، دانشجویان علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، علاقه‌مندان به مطالعات جنگ سرد و کسانی که به دنبال تحلیل اسنادی و مستند از روابط ایران و آمریکا هستند، مناسب است. همچنین برای افرادی که دغدغهٔ شناخت ریشه‌های سیاست خارجی ایران و تحولات منطقه‌ای را دارند، مطالعهٔ این اثر توصیه می‌شود.

بخشی از کتاب سیاست آمریکا در قبال ایران در طول جنگ سرد ۱۹۹۱ - ۱۹۴۷

«روابط ایران و آمریکا در چند دهه‌ی گذشته با نوسانات و فرازونشیب‌های بسیاری همراه بوده است. دامنه‌ی این نوسانات به حدی است که با وجود آنکه ایران در دوره‌ی پهلوی مهم‌ترین متحد آمریکا در خاورمیانه بوده، پس از پیروزی انقلاب اسلامی به بزرگ‌ترین دشمن ایالات متحده در منطقه تبدیل شد و روابط دیپلماتیک بین دو کشور به‌طور کامل قطع گردید. مروری بر پیشینه‌ی روابط دو کشور نشان می‌دهد که دولت آمریکا همواره به دنبال مداخله در امور داخلی ایران و گسترش نفوذ خود در کشورمان بوده است. همچنین پیشینه‌ی منفی، بزرگ‌ترین مانع در برقراری مجدد رابطه‌ی دو کشور محسوب می‌شود. در عین حال، اصرار دولت آمریکا بر تداوم این روند و صراحت گفتار و رفتار آنها در دشمنی با نظام جمهوری اسلامی و ملت ایران، باعث تشدید نگاه بدبینانه نسبت به سیاست‌های این کشور شده است. حوادث تلخی همچون کودتای آمریکایی ۱۳۳۲ و حمایت همه‌جانبه‌ی آمریکا از دیکتاتوری پهلوی، پذیرش شاه پس از پیروزی انقلاب، حادثه‌ی طبس، کودتای نافرجام نوژه، حمایت مادی و معنوی از صدام در جنگ با ایران، اختصاص بودجه‌های کلان برای براندازی نظام جمهوری اسلامی و مخالفت با حق مسلم ایران درخصوص انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز، احساس نفرت هرچه بیشتر ایرانیان نسبت به آمریکا را برانگیخته و دیوار بلندی از بی‌اعتمادی را بین دو کشور ایجاد کرده است.»