کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران

کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران، نوشته‌ی علی اکبر عباسی است که توسط انتشارات هزاره ققنوس، منتشر و روانه‌ی بازار شده است. این اثر به‌طور ویژه تحولات فرهنگی و تمدنی ایران پس از اسلام را بررسی کرده است؛ اثری دانشگاهی که با نثر روان مخاطبان را از هر طیف به خود جذب می‌کند. نویسنده در این کتاب به زبانی ساده، شرح دقیقی از تبادل فرهنگ و تمدن میان ایران و اسلام ارائه داده است تا تصویری جامع از فرایند شکل‌گیری هویت ایرانی اسلامی ترسیم کند. می‌توانید نسخه‌ی الکترونیکی این اثر خواندنی را از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تاریخ و فرهنگ و تمدن اسلام و ایران

کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران اثری پژوهشی تألیفی محسوب می‌شود که با دغدغه‌ی بررسی فرهنگ و تمدن ایرانی در ادوار مختلف حکومت‌های اسلامی نوشته شده است. این کتاب اوایل دهه‌ی ۱۳۹۰ در ایران و سپس در ۱۳۹۵ توسط انتشارات هزاره ققنوس، به زبان فارسی منتشر شد.

دکتر علی اکبر عباسی، نویسنده‌ی کتاب، پژوهشگر و یکی از اساتید شناخته‌شده در حوزه‌ی مطالعات تاریخ اسلام و فرهنگ ایرانی است و همین مسئله را می‌توان گواهی بر جایگاه علمی نویسنده و البته کتاب دانست. این نویسنده‌ در کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران، طی چند فصل تحولات فرهنگی را در ادوار مختلف تاریخ بررسی می‌کند. مباحث این کتاب از دوران پیش از ورود اسلام به ایران آغاز می‌شود و تا دوران اسلامی و دوران ماقبل معاصر ادامه می‌یابد. این کتاب با نگاهی بی‌طرفانه و با استفاده از اسناد و واقعیات تاریخی، تحلیلی درست، دقیق، آکادمیک و البته جذاب از پدیده‌ی فرهنگ و تمدن در دوران اسلامی در ایران ارائه کرده است.

کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران در مطالعات ایران‌شناسی، پژوهش‌های تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی و البته مطالعات تاریخ، جایگاه ارزشمندی دارد و می‌تواند منبعی مناسب برای بررسی واقعیات تاریخی و سیر فرهنگی ایران در این دوره باشد.

بسیاری این کتاب را با کتاب «فرهنگ و تمدن اسلامی» نوشته علی‌اکبر ولایتی اشتباه می‌گیرند. اگر به دنبال این کتاب به عنوان منبع درسی هستید، لطفا وارد این لینک شوید. تصویر جلد کتاب فرهنگ و تمدن اسلامی نوشته علی‌اکبر ولایتی را در زیر مشاهده می‌کنید: 

خلاصه کتاب فرهنگ و تمدن اسلام و ایران

نویسنده در این کتاب ابتدا شرح کوتاهی بر تمدن و فرهنگ ایران قبل از ورود اسلام ارائه می‌دهد. در این بخش هنر و فرهنگ ایرانی حتی در دوران قبل از ورود آریایی‌ها به ایران بررسی می‌شود تا خواننده دیدگاه مناسبی نسبت به سابقه‌ی تمدنی ایران پیدا کند.

فصل‌های بعدی بر ورود اسلام به ایران و اثرگذاری آن بر جامعه‌ی ایرانی تمرکز دارد. در ادامه نویسنده وارد مباحث اصلی کتاب می‌شود و با رویکرد تحلیلی و تاریخی به‌طور ویژه از تمدن اسلامی و تاثیرگذاری آن بر ایران صحبت می‌کند. در این فصل‌ها همه‌ی ادوار تاریخی میانه، از فتح ایران تا تحولات دوران عباسیان، سلجوقیان، صفویه و قاجار مورد بررسی دقیق قرار می‌گیرند.

نویسنده نشان می‌دهد که چطور در دوران پس از ورود اسلام به ایران، جامعه ایرانی تحت‌تأثیر آموزه‌های اسلام، دچار تحول می‌شود و چطور فرهنگ اسلامی، حتی هنر و تمدن ایران را تغییر می‌دهد. البته نباید از بخش مهم این کتاب، یعنی اثرگذاری فرهنگ ایرانی بر تمدن اسلامی هم غافل شد.

عباسی تلاش دارد تا نگاهی دقیق‌تر به مقوله‌ی تعامل فرهنگ و تمدن اسلام و ایران داشته باشد و از این راه، سازوکار اثرگذاری متقابل تمدن اسلامی و فرهنگ ایرانی را بررسی کند تا این ذهنیت که جامعه‌ی ایرانی صرفاً از جریان اسلامی تأثیر گرفته است، پاک شود؛ درواقع عاملیت تمدن ایرانی بر تحولات فرهنگی تمدن اسلامی، از واقعیات انکارناپذیر تاریخ است که در این کتاب موردتوجه قرار می‌گیرد.

از مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده در کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران می‌توان به بررسی جریان‌های فکری، عرفانی، ادبیات، آموزش، هنر، معماری و شهرسازی به‌عنوان مظاهر فرهنگ و تمدن ملت‌ها اشاره کرد. در هر بخش به‌تفصیل تأثیر هویت ایرانی بر مظاهر فرهنگ و تمدن و بالعکس بررسی شده است.

توصیه می‌کنیم برای درک بهتر این مباحث و دریافت اطلاعات دقیق‌تر، نسخه اصلی کتاب را تهیه و مطالعه کنید و به دریافت خلاصه‌ی کتاب قانع نشوید.

چرا باید این کتاب را بخوانیم؟

این کتاب یکی از منابع دانشگاهی برای درک بهتر تاریخ و تمدن ایرانی پس از ورود اسلام به کشور محسوب می‌شود. نویسنده با زبان ساده اما موشکافانه، سعی در روایت بخشی مهم از تاریخ دارد که کمتر موردتوجه واقع شده است.

از مهم‌ترین ویژگی‌های کتاب فرهنگ و تمدن اسلام و ایران می‌توان به ارائه‌ی نگاهی همه‌جانبه و بی‌طرفانه از تمدن اسلامی اشاره کرد. نویسنده به شکل غیرقابل‌انکاری به مباحث مطرح‌شده تسلط دارد و همین تسلط بر اعتبار علمی کتاب افزوده است. علی‌اکبر عباسی توانسته است با تلفیق منابع تاریخی و دیدگاهی نوین، به‌خوبی پیوند میان فرهنگ و تمدن اسلام و ایران را در بستر تاریخ شرح دهد. این اثر می‌تواند برای همه‌ی علاقه‌مندان به تاریخ و تمدن اسلام و ایران جذاب، خواندنی و روشنگرانه باشد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب را حتی برای یک‌بار به همه‌ی کسانی که به تاریخ علاقه دارند و می‌خواهند هویت ایرانی اسلامی خود را بهتر بشناسند، پیشنهاد می‌کنیم. جدا از آن، اگر در گروه‌های زیر قرار می‌گیرید، مخاطب مناسبی برای کتاب تاریخ تمدن اسلام و ایران خواهید بود:

• دانشجویان رشته‌های تاریخ، مطالعات اسلامی، ایران‌شناسی
• پژوهشگران تاریخ و اساتید علوم انسانی علاقه‌مند به جریانات فرهنگی و اجتماعی در بستر تاریخ
• علاقه‌مندان به مبانی تمدن ایرانی اسلامی و ریشه‌های فرهنگی معاصر ایران
• روزنامه‌نگاران

درباره نویسنده کتاب

دکتر علی‌اکبر عباسی، دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان و دانش‌آموخته‌ی تاریخ اسلام در همین دانشگاه است. این پژوهشگر تاریخ و تمدن به‌طور ویژه در حوزه‌ی تاریخ صدر اسلام، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی و تاریخ‌نگاری فعالیت دارد.

از سایر آثار این نویسنده می‌توان به تاریخ امامان شیعه، تاریخ تحلیلی صدر اسلام، تاریخ تحلیل زندگی و خلافت امام علی (ع) و درآمدی بر تاریخ‌نگاری اشاره کرد. از این پژوهشگر تاریخ، علاوه‌بر کتاب، چندین مقاله‌ی دانشگاهی منتشر شده است که عموماً در حوزه‌ی تاریخ صدر اسلام قرار می‌گیرند.

جملاتی از کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران

کاروانسرا بیش از انواع دیگر بناهای اسلامی تابع قاعده است معمولاً نقشه آن مربع یا مستطیل است دارای یک سردر بزرگ پیش آمده با ارتفاعی چشم‌گیر است. برجهای دیده‌بانی، گوشه‌ها و وسط اضلاع آن را مشخص می‌سازد. هشتی طاق‌پوش بین ورودی و حیاط داخلی آن قرار دارد که وسعتش به حدی است که نزدیک چهارصد حیوان بارکش را در خود جای می‌دهد. روی سکوهای بالا آمده که در دور تا دور حیاط کارونسرا می شود طاق‌نماهایی قرار دارد که نمای داخلی حیاط را تقسیم می‌کند. آب مورد لزوم از چاه یا از آب انبار مرکز حیاط تأمین می شود شتاب در ساخت برخی از کارونسراها از اهمیت و ارزش کیفی معماری آنان کاسته است. بناهای باقی مانده از این نوع بیشتر مربوط به شیوه آذری می‌باشند و استحکام و دقت نظر سبک رازی را ندارند. نقل قولی است که شاه عباس دستور داد ۱۰۰۰ کاروانسرا بسازند و وزیر او می‌گوید،‌ عدد بسازند و عملاً حدود ۸۰۰ کاروانسرا از عهد صفوی باقی مانده است در احداث کاروانسرها بیشتراز طرح چهار ایوانی استفاده شده است. برخی از کاروانسراها با شیوه‌های آجرکاری، گچبری و کاشی‌کاری مزین شده‌اند