کتاب قاتل کیه؟

کتاب قاتل کیه؟ با عنوان انگلیسی Whodunnit، نوشته آنتونی شفر و با ترجمه شهرام زرگر، در سال ۱۴۰۴ توسط انتشارات دیدآور منتشر شده است. این اثر یک نمایش‌نامه‌ی طنزآمیز و معمایی است که با الهام از سنت داستان‌های جنایی کلاسیک، فضایی پررمزوراز و شوخ‌طبعانه را خلق کرده است. داستان در یک عمارت روستایی انگلیسی در دهه‌ی ۱۹۳۰ می‌گذرد و گروهی از مهمانان با گذشته‌های مشکوک و رازهای پنهان، درگیر ماجرایی پیچیده و مرموز می‌شوند. شفر با بهره‌گیری از عناصر آشنای ژانر جنایی، مانند قتل در محیطی بسته، مظنونان متعدد و کارآگاهان کنجکاو، اثری سرگرم‌کننده و پر از شوخی‌های کلامی و موقعیت‌های غیرمنتظره آفریده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب قاتل کیه؟ اثر آنتونی شفر

کتاب قاتل کیه؟ به قلم آنتونی شفر، نمایش‌نامه‌ای است که در بستر یک مهمانی آخر هفته در عمارت اورکاس چمپ‌فلاور شکل می‌گیرد. نویسنده با الهام از داستان‌های جنایی کلاسیک، به‌ویژه آثار آگاتا کریستی، فضایی آشنا با رویکردی طنزآمیز و هجوآلود خلق کرده است. شخصیت‌ها هرکدام با گذشته‌ای پر از راز و گره‌های اخلاقی، به مهمانی دعوت شده‌اند و به‌تدریج مشخص می‌شود که تقریباً همه‌ی آن‌ها چیزی برای پنهان‌کردن دارند.

ساختار نمایش‌نامه‌ی قاتل کیه؟ بر پایه‌ی دیالوگ‌های تند و شوخ‌طبعانه، موقعیت‌های کمیک و ارجاعات فراوان به ادبیات جنایی بنا شده است. آنتونی شفر با بازی با کلیشه‌های ژانر، مخاطب را به چالش حل معما دعوت می‌کند و با شکستن انتظارات، فضای داستان را به‌سمت طنز و نقد اجتماعی می‌برد. در این اثر، مرز میان واقعیت و نمایش و جدیت و شوخی بارها جابه‌جا می‌شود و مخاطب با لایه‌های مختلفی از فریب و بازی مواجه می‌شود.

خلاصه کتاب قاتل کیه؟

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند!

داستان قاتل کیه؟ با ورود مهمانان به عمارت اورکاس چمپ‌فلاور آغاز می‌شود؛ جایی که هرکدام از شخصیت‌ها با هویتی مشکوک و گذشته‌ای پنهان، به مهمانی دعوت شده‌اند. صدای مرموز قاتل از همان ابتدا اعلام می‌کند که قرار است معمایی کلاسیک اما متفاوت رقم بخورد و حتی به‌شوخی می‌گوید خودش قاتل است. در طول پرده‌ی اول، شخصیت‌هایی مانند پرکینز سرپیشخدمت، کاپودیستریو باج‌گیر، بیزبی میزبان، آدمیرال بازنشسته، لیدی ترمورین و... هرکدام درگیر گفت‌وگوهایی پر از کنایه و افشاگری می‌شوند. کاپودیستریو با افشای رازهای مهمانان، آن‌ها را تهدید می‌کند و باج‌گیری می‌کند.

در پایان پرده‌ی اول، کاپودیستریو به‌طرز مرموزی با شمشیر کشته می‌شود و همه‌ی مهمانان به‌یک‌باره مظنون می‌شوند. پرده‌ی دوم با ورود پلیس و بازجویی از مهمانان ادامه می‌یابد، اما به‌تدریج مشخص می‌شود که بسیاری از شخصیت‌ها بازیگرانی هستند که نقش‌هایی جعلی ایفا می‌کنند و مرز میان واقعیت و نمایش می‌شکند. در نهایت، نمایش‌نامه با طنز و شوخی، کلیشه‌های ژانر جنایی را به چالش می‌کشد و مخاطب را با پایانی غیرمنتظره و چندلایه روبه‌رو می‌کند.

چرا باید کتاب قاتل کیه؟ را بخوانیم؟

ویژگی شاخص نمایش‌نامه‌ی قاتل کیه؟ ترکیب طنز و معماست؛ اثری که هم علاقه‌مندان به داستان‌های جنایی کلاسیک را سرگرم می‌کند و هم با شوخی‌های کلامی و موقعیت‌های کمیک، در مقایسه با آثار مشابه، فضای متفاوتی ارائه می‌دهد. آنتونی شفر با بازی با انتظارات مخاطب و ارجاع به کلیشه‌های ژانر، اثری خلق کرده که هم معمای قتل را به تصویر می‌کشد، هم فرایند حل معما و نقش‌آفرینی شخصیت‌ها را به سخره می‌گیرد. این کتاب برای کسانی که به‌دنبال تجربه‌ای متفاوت از داستان‌های معمایی هستند و دوست دارند با لایه‌های طنز و نقد اجتماعی روبه‌رو شوند، جذابیت ویژه‌ای دارد.

خواندن کتاب قاتل کیه؟ را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان به نمایش‌نامه‌های طنز، دوستداران داستان‌های معمایی و جنایی کلاسیک و کسانی که به نقد کلیشه‌های ادبی علاقه دارند، پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که به‌دنبال اثری سرگرم‌کننده با دیالوگ‌های هوشمندانه و موقعیت‌های غیرمنتظره هستند، مناسب است.

درباره آنتونی شفر

آنتونی جاشوا شفر (۱۵ مه‌ی ۱۹۲۶ ـ ۶ نوامبر ۲۰۰۱) نمایش‌نامه‌نویس، فیلم‌نامه‌نویس، رمان‌نویس، وکیل دادگستری و مدیر تبلیغات بریتانیایی بود. او بیش از همه به‌خاطر نمایش برنده‌ی جایزه‌ی تونی، یعنی Sleuth، و اقتباس سینمایی تحسین‌شده‌ی آن در سال ۱۹۷۲ شناخته می‌شود. از آثار مهم او در سینما می‌توان به فیلم‌نامه‌های Frenzy، اثر آلفرد هیچکاک، و فیلم ترسناک The Wicker Man اشاره کرد.

شفر در خانواده‌ای یهودی در لیورپول به دنیا آمد. او برادر دوقلوی نویسنده و نمایش‌نامه‌نویس سرشناس، پیتر شفر، بود. او در ترینیتی کالج کمبریج، تحصیل کرد و مدرک حقوق گرفت. شفر پیش از آنکه تمام‌وقت به نویسندگی بپردازد، در حرفه‌ی وکالت و به‌عنوان نویسنده‌ی تبلیغاتی فعالیت می‌کرد.

شفر به‌طور رسمی مقیم استرالیا بود (در آنجا زمین، رستوران و املاک داشت، مالیات می‌پرداخت و حتی رأی می‌داد)، اما همچنان منزلی را در لندن حفظ کرده بود.

برجسته‌ترین اثر او نمایش Sleuth (۱۹۷۰) بود که جایزه‌ی تونی برای بهترین نمایش‌نامه را دریافت کرد. این نمایش بعدتر با بازی لارنس الیویه و مایکل کین به فیلمی موفق تبدیل شد. شفر برای هر دو نسخه‌ی نمایش و فیلم، جوایز ادگار را از انجمن نویسندگان داستان‌های معمایی آمریکا دریافت کرد: در سال ۱۹۷۱ برای بهترین نمایش و در سال ۱۹۷۳ برای بهترین فیلم‌نامه. از دیگر فیلم‌نامه‌های شاخص او می‌توان به Frenzy (۱۹۷۲) به کارگردانی آلفرد هیچکاک و فیلم پرآوازه‌ی بریتانیایی The Wicker Man (۱۹۷۳) اشاره کرد؛ فیلمی که شفر پیش‌تر همراه با کارگردان آن، رابین هاردی، یک شرکت تولید تلویزیونی به نام Hardy, Shaffer & Associates را تأسیس کرده بود.

بخشی از کتاب قاتل کیه؟

«(در میانه‌های جملهٔ آخر پرده به‌آهستگی بالا می‌رود، صدای رعدِ شدیدی به گوش می‌رسد و پرتو آذرخش صحنه را روشن می‌کند. پِرکینز، سرپیشخدمتِ کارکُشته با موهایی خاکستری وارد می‌شود. او یک بطری حاوی مایعی سبزرنگ در دست دارد و چراغ‌ها را روشن می‌کند. او آشکارا مَست است. به سمتِ میزی در سمتِ راستِ صحنه می‌رود که روی آن کلکسیونی از گیلاس‌ها و بطری‌ها چیده شده است. در نهایتِ احتیاط جرعه‌ای طولانی از بطری جین می‌نوشد. آندریاس کاپودیستریو پشتِ پرده‌ای در مرکزِ انتهای صحنه ایستاده و او را تماشا می‌کند.)»