کتاب وقتی آسمان به زمین می آید

کتاب وقتی آسمان به زمین می آید (When the Sky Falls) نوشته فیل ارل و ترجمه مهشید شبانیان در سال ۱۴۰۳ توسط نشر کتاب چار (انتشارات میلکان) منتشر شده است. این رمان که برای نوجوانان نوشته شده، ماجرای پسر نوجوانی به نام جوزف را در بحبوحه‌ی جنگ جهانی دوم روایت می‌کند؛ پسری که پس از اعزام پدرش به جبهه و ناتوانی مادربزرگش در نگهداری از او، به خانه‌ی زنی به نام مارگارت (خانم اف) فرستاده می‌شود. داستان در شهری بمباران‌شده و ویران می‌گذرد. جوزف ناچار است با شرایط جدید، آدم‌های غریبه و مسئولیت‌های تازه کنار بیاید. اثر بر تجربه‌های تلخ و شیرین جوزف، رابطه‌ی پرتنش او با خانم اف و مواجهه‌اش با حیوانات باغ‌وحش متروک شهر متمرکز است. این کتاب با نگاهی انسانی و واقع‌گرایانه، تأثیر جنگ بر زندگی کودکان و بزرگ‌ترها را به تصویر می‌کشد و به موضوعاتی چون فقدان، خشم، امید و سازگاری می‌پردازد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب وقتی آسمان به زمین می آید اثر فیل ارل

کتاب وقتی آسمان به زمین می‌آید به قلم فیل ارل، رمانی است که در بستر جنگ جهانی دوم و شهری بمباران‌شده می‌گذرد. نویسنده با تمرکز بر زندگی جوزف، نوجوانی که پدرش به جنگ رفته و مادرش حضور ندارد، تصویری ملموس از آشفتگی و ترس و ناامیدی آن دوران ارائه داده است. جوزف پس از ترک خانه‌ی مادربزرگش به خانه‌ی زنی به نام مارگارت (خانم اف) فرستاده می‌شود؛ زنی جدی و سخت‌گیر که مسئولیت اداره‌ی باغ‌وحش شهر را نیز بر عهده دارد. ساختار کتاب بر پایه‌ی روایت اول‌شخص و توصیف‌های دقیق از محیط، احساسات و روابط میان شخصیت‌ها شکل گرفته است. در کنار داستان اصلی، نویسنده با پرداختن به جزئیات زندگی روزمره در زمان جنگ ازجمله کمبود غذا، تخریب خانه‌ها و اضطراب حملات هوایی، فضای داستان را واقعی و ملموس ساخته است. حضور حیوانات باغ‌وحش و تلاش برای حفظ آن‌ها به اثر حاضر لایه‌ای نمادین و احساسی می‌بخشد و پیوندی میان رنج انسان‌ها و حیوانات برقرار می‌کند. این رمان با نگاهی عمیق به روابط انسانی، مفهوم مسئولیت و رشد فردی را در شرایط دشوار به تصویر کشیده است.

خلاصه داستان وقتی آسمان به زمین می آید

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند!

زمان با ورود جوزف، پسر نوجوانی که پدرش به جنگ رفته و مادرش حضور ندارد، به ایستگاهی شلوغ و پر از آوارگان جنگ آغاز می‌شود. جوزف که از خانه‌ی مادربزرگش رانده شده، قرار است مدتی را نزد زنی به نام مارگارت (خانم اف) بگذراند؛ زنی که او را نمی‌شناسد و تمایلی هم به شناختنش ندارد. فضای شهر پر از دود، ویرانی و اضطراب است و جوزف با بی‌میلی وارد خانه‌ی سرد و بی‌روح خانم اف می‌شود. رابطه‌ی این دو نفر از همان ابتدا پرتنش و همراه با سوءتفاهم است. جوزف احساس می‌کند کسی او را نمی‌خواهد و مدام در پی راهی برای فرار است. شرایط جنگ و کمبودها او را ناچار به پذیرش وضعیت جدید می‌کند. خانم اف، زنی جدی و عمل‌گرا، مسئولیت اداره‌ی باغ‌وحش شهر را بر عهده دارد؛ باغ‌وحشی که بیشتر حیواناتش یا منتقل شده‌اند یا از گرسنگی تلف شده‌اند. جوزف به‌تدریج با محیط باغ‌وحش، حیوانات باقی‌مانده و کارهای سخت روزانه آشنا می‌شود. او با گوریلی به نام آدونیس و گربه‌ای ژولیده به نام توییدی روبه‌رو می‌شود و در کنار خانم اف، مسئولیت‌هایی را می‌پذیرد که برایش تازگی دارد. جوزف با احساسات متناقضی چون خشم، ترس، دلتنگی و امید دست‌وپنجه نرم می‌کند. داستان، رشد تدریجی جوزف و تغییر نگاهش به زندگی، مسئولیت و دیگران را به تصویر می‌کشد. در پس‌زمینه‌ی داستان، سایه‌ی جنگ، بمباران و ناامنی همواره حضور دارد و شخصیت‌ها ناچارند با واقعیت‌های تلخ و گاه بی‌رحم روزگار کنار بیایند.

چرا باید کتاب وقتی آسمان به زمین می آید را بخوانیم؟

این رمان با داستانی درباره‌ی تجربه‌ی یک نوجوان در دل جنگ، تصویری متفاوت از تأثیر جنگ بر زندگی کودکان و بزرگ‌ترها ارائه می‌دهد. شخصیت‌پردازی جوزف و خانم اف با تمام ضعف‌ها و قوت‌هایشان، واقعی و باورپذیر است و خواننده را با فرازونشیب‌های احساسی آن‌ها همراه می‌کند. حضور باغ‌وحش و حیوانات، به داستان لایه‌ای نمادین و احساسی می‌بخشد و پیوندی میان رنج انسان‌ها و حیوانات برقرار می‌کند. این کتاب نه‌تنها به موضوعاتی چون فقدان، خشم و سازگاری می‌پردازد، بلکه نشان می‌دهد چگونه در سخت‌ترین شرایط، امید و مسئولیت‌پذیری می‌تواند راهی برای رشد و تغییر باشد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به نوجوانانی که به داستان‌های تاریخی و روایت‌های مرتبط با جنگ علاقه دارند، پیشنهاد می‌شود. همچنین این رمان معاصر به کسانی که دغدغه‌ی رشد فردی، روابط انسانی و مواجهه با بحران‌های زندگی را دارند، توصیه می‌شود.

درباره فیل ارل

فیل ارل (Phil Earle) نویسنده‌ی بریتانیایی کتاب‌های کودک و نوجوان بوده که در کینگستون آپون هال به دنیا آمد و تحصیلات خود را در رشته‌ی ادبیات انگلیسی و نمایش در دانشگاه هال به پایان رساند. او آثار متعددی منتشر کرده است که ازجمله‌ی آن‌ها می‌توان به کتاب وقتی آسمان به زمین می‌آید (When the Sky Falls) اشاره کرد. رمان Heroic به قلم او توسط روزنامه‌ی گاردین به‌عنوان کتابی منحصربه‌فرد، چالش‌برانگیز و جذاب توصیف شد. فیل ارل در سال ۲۰۱۶ میلادی به‌عنوان سیزدهمین نویسنده‌ی آنلاین مقیم BookTrust، یک خیریه‌ی کتاب‌خوانی کودکان، منصوب شد. رمان یادشده (وقتی آسمان به زمین می‌آید) برنده‌ی جایزه‌ی کتاب سال کودک در مراسم British Book Awards 2022 شد.

این کتاب یا نویسنده چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟

کتاب وقتی آسمان به زمین می‌آید (When the Sky Falls) در فهرست نهایی مدال یوتو کارنگی قرار گرفت و برنده‌ی جایزه‌ی بریتانیایی کتاب سال ۲۰۲۲ (British Book Awards) در بخش رمان کودک شد. این کتاب همچنین جایزه‌ی Books Are My Bag Readers Award و Times Children's Book of the Year را کسب کرد.

نظر افراد یا مجله‌های مشهور درباره این کتاب چیست؟

کریس ریدل این کتاب را دستاوردی باشکوه و دیوید آلموند آن را تجسمی درخشان و تازه دانسته است. ام. جی. لئونارد این رمان را یک شاهکار توصیف کرده و جیمی اسمارت گفته این قصه‌گویی در بهترین شکلِ خود صورت گرفته است. نویسنده‌ای در creativewritingspace.wordpress.com نیز معتقد است این داستان تنها درباره‌ی گوریل و جنگ و صرفاً یک روایت دل‌شکن و پر از احساس فقدان نیست؛ یا شاید هم هست.

چه نسخه‌های دیگری از این کتاب در ایران منتشر شده است؟

کتاب حاضر نخستین‌بار با عنوان وقتی آسمان فرو می‌ریزد با ترجمه‌ی آناهیتا نیکمهر توسط انتشارات کتاب پاپلی در سال ۱۴۰۳ منتشر شده است.

بخشی از کتاب وقتی آسمان به زمین می آید

«صبح روز بعد با صدای فریاد شروع شد. «جوزف پالمر! جمع کن خودت رو و بیا پایین! وگرنه من می‌دونم و تو.»

جوزف پاسخی نداد. حاضروآماده روی تختش نشسته بود و می‌خواست تاجایی‌که ممکن است زمان کمتری را در کنار آن زن بگذراند. نود ثانیهٔ دیگر معطل کرد، به‌قدری که به نظر نرسد از حرف‌های زن اطاعت می‌کند، ولی نه آن‌قدر که مجبور شود مؤاخذه‌ای دیگر را تحمل کند.

اتفاق هیجان‌انگیزی در انتظارش نبود. یک روز سرد دیگر در باغ‌وحش: جابه‌جاکردن فضولات، تفکیک غذاهای فاسد از غذاهای قابل‌خوردن و البته احتمال خشمی بیشتر ازجانب آدونیس که بر تخت پادشاهی‌اش نشسته بود. به‌علاوه، حالا دیگر باید با سید هم سروکله می‌زد؛ خانم کوچولوی همه‌چی‌دان.

تعجبی نداشت که جوزف آرام‌آرام از پله‌ها پایین آمد.

وقتی بالاخره سروکلهٔ جوزف پیدا شد، خانم اف گفت: «چه عجب! من به‌جز اینکه مدام صدات بزنم تا از توی غارت بیرون بیای، کلی کار دیگه دارم؛ پس یادت باشه، لطفاً! صبحونه ساعت شش و چهل‌وپنج دقیقه‌ست، نه شش و پنجاه‌وپنج دقیقه یا شش و پنجاه دقیقه. درضمن، من هم در خدمتت نیستم که ازت پذیرایی کنم، پس بهتره این رو یادت باشه. اگه می‌خوای غذا بخوری، سریع بیا پایین! شنیدی؟»»