کتاب حکایت یاکوبس کوتزیه

کتاب حکایت یاکوبس کوتزیه، با عنوان انگلیسی Dusklands، نوشته جی. ام. کوتزیه با ترجمه شهلا طهماسبی، داستانی از سفرها و مواجهات یک مرزنشین اروپایی در آفریقای جنوبی است. این اثر که در سال ۱۳۹۷ توسط بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه منتشر شده، بخشی از مجموعه‌ای است که به بررسی تاریخ، فرهنگ و برخوردهای استعمارگران با بومیان آفریقا می‌پردازد. این کتاب در قالب خاطرات و مشاهدات شخصیت اصلی، تصویری از زندگی، باورها و مناسبات قدرت در مرزهای استعماری ترسیم می‌کند. کوتزیه با نگاهی موشکافانه و گاه انتقادی، به روابط پیچیده میان استعمارگران، بومیان و طبیعت می‌پردازد و از خلال روایت‌های شخصی، لایه‌هایی از تاریخ و فلسفه‌ی زیستن در سرزمین‌های دورافتاده را آشکار می‌کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب حکایت یاکوبس کوتزیه اثر جی. ام. کوتزیه

کتاب حکایت یاکوبس کوتزیه، نوشته‌ی جی. ام. کوتزیه، داستانی بلند و چندلایه است که در بستر تاریخی آفریقای جنوبی روایت می‌شود. این کتاب با نگاهی انتقادی و تحلیلی، به زندگی مرزنشینان اروپایی و مواجهه‌ی آن‌ها با قبایل بومی می‌پردازد. روایت از زبان یاکوبس کوتزیه، مردی سفیدپوست و شکارچی، بیان می‌شود که در سفری اکتشافی به سرزمین ناماکوا، با چالش‌های طبیعی، فرهنگی و انسانی روبه‌رو می‌شود.

ساختار کتاب حکایت یاکوبس کوتزیه بر پایه‌ی خاطرات، مشاهدات و تأملات شخصیت اصلی شکل گرفته و در خلال آن، مناسبات قدرت، تبعیض نژادی، خشونت و تلاش برای بقا در طبیعت وحشی آفریقا به تصویر کشیده شده است. جی. ام. کوتزیه در این اثر، مرز میان تمدن و بربریت، انسان و طبیعت و استعمارگر و بومی را به چالش می‌کشد و با زبانی دقیق و گاه بی‌رحم، پیچیدگی‌های هویت و اخلاق را در شرایط مرزی بررسی می‌کند.

خلاصه داستان حکایت یاکوبس کوتزیه

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند!

حکایت یاکوبس کوتزیه با روایت سفر یک مرزنشین اروپایی به نام یاکوبس آغاز می‌شود که به همراه گروهی از هوتنتوت‌ها و خدمتکارانش، برای شکار و تجارت عاج فیل، به سرزمین ناماکوا سفر می‌کند. در طول مسیر، او با دشواری‌های طبیعی، کمبود آب و غذا و خطرات ناشی از حمله‌ی قبایل بومی روبه‌رو می‌شود. داستان با جزئیات فراوان، مناسبات میان یاکوبس و همراهانش را نشان می‌دهد؛ از اختلافات و رقابت‌های درون گروه تا مواجهه با بومیان ناماکوا که گاه به خشونت و سوءتفاهم می‌انجامد. در بخش‌هایی از داستان، یاکوبس به تأمل درباره‌ی مرز میان انسان و حیوان، تمدن و بربریت و معنای قدرت و بقا می‌پردازد. او در مواجهه با طبیعت بی‌رحم و قبایل ناشناخته، به‌تدریج دچار بیماری و ضعف می‌شود و در نهایت، به اسارت بومیان درمی‌آید.

داستان با توصیف دقیق شرایط جسمی و روانی یاکوبس، تجربه‌ی او از انزوا، بیماری و مواجهه با مرگ را به تصویر می‌کشد. در این میان، روابط قدرت، وابستگی به سلاح و تلاش برای حفظ هویت اروپایی در دل سرزمین بیگانه، بارها به چالش کشیده می‌شود. داستان بدون ارائه‌ی پایانی قطعی، خواننده را با پرسش‌هایی درباره‌ی اخلاق، هویت و معنای زندگی در مرزهای استعمار رها می‌کند.

چرا باید کتاب حکایت یاکوبس کوتزیه را بخوانیم؟

کتاب حکایت یاکوبس کوتزیه اثری است که با نگاهی تحلیلی، مناسبات قدرت، خشونت و هویت را در بستر استعمار و طبیعت وحشی آفریقا بررسی کرده است. این کتاب با روایت اول‌شخص و جزئیات دقیق، تجربه‌ی زیستن در مرزهای ناشناخته و مواجهه با دیگری را به تصویر می‌کشد. از ویژگی‌های شاخص این اثر پرداختن به مرز میان تمدن و بربریت و تأملات فلسفی درباره‌ی معنای بقا، قدرت و اخلاق است. خواندن این کتاب فرصتی برای آشنایی با لایه‌های پنهان تاریخ استعمار، پیچیدگی‌های روابط انسانی و تأثیر طبیعت بر سرنوشت انسان فراهم می‌کند. زبان و روایت خاص کوتزیه نیز تجربه‌ای متفاوت از ادبیات داستانی معاصر ارائه می‌دهد.

خواندن کتاب حکایت یاکوبس کوتزیه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان به ادبیات داستانی تاریخی، پژوهشگران مطالعات استعمار، دوستداران روایت‌های فلسفی و کسانی که به بررسی روابط قدرت، هویت و فرهنگ در بسترهای متفاوت علاقه دارند، پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که دغدغه‌ی شناخت تاریخ آفریقای جنوبی و مواجهه‌ی انسان با طبیعت و دیگری را دارند، مناسب است.

درباره جی. ام. کوتزیه

جی. ام. کوتزیه (زاده‌ی ۹ فوریه‌ی ۱۹۴۰) نویسنده، مقاله‌نویس، زبان‌شناس و مترجم اهل آفریقای جنوبی است. او در سال ۲۰۰۳ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل ادبیات شد و یکی از تحسین‌شده‌ترین و پرافتخارترین نویسندگان زبان انگلیسی به‌ شمار می‌رود. کوتزیه تاکنون دو بار جایزه‌ی بوکر، سه بار جایزه‌ی ادبی CNA آفریقای جنوبی، جایزه‌ی اورشلیم، جایزه‌ی فمینا خارجی فرانسه و جایزه‌ی بین‌المللی داستان ایریش تایمز را دریافت کرده و چند دکترای افتخاری نیز دارد.

او در سال ۲۰۰۲ به استرالیا مهاجرت کرد و در سال ۲۰۰۶ شهروند این کشور شد. کوتزیه حامی مرکز خلاقیت ادبی کوتزیه در دانشگاه آدلاید است. تازه‌ترین اثر او با عنوان لهستانی و داستان‌های دیگر در سال ۲۰۲۳ منتشر شده است.

کوتزیه در سال ۱۹۴۰ در کیپ‌تاون، آفریقای جنوبی، از خانواده‌ای آفریکانر به دنیا آمد. پدرش وکیل و کارمند دولت بود و مادرش آموزگار. زبان اصلی خانواده در خانه انگلیسی بود، اما او با خویشاوندانش به آفریکانس صحبت می‌کرد. نیاکان او از مهاجران هلندی، آلمانی و لهستانی قرن هفدهم بودند و همین ریشه‌ی لهستانی بعدها در علاقه‌اش به ادبیات و فرهنگ لهستان تأثیر گذاشت ـ علاقه‌ای که سرانجام در رمان لهستانی به اوج رسید.

کوتزیه کودکی خود را در کیپ‌تاون و شهر وُرستر گذراند و خاطرات این دوران را بعدها در کتاب دوران کودکی (۱۹۹۷) به‌شکلی داستانی بازآفرینی کرد. پس از ازدست‌دادن شغل پدرش، خانواده به وُرستر نقل مکان کردند. او در کالج سنت جوزف تحصیل کرد و سپس در دانشگاه کیپ‌تاون در رشته‌های ریاضی و ادبیات انگلیسی لیسانس گرفت. در سال ۱۹۶۲ به بریتانیا رفت و برای شرکت‌های IBM و ICT به‌عنوان برنامه‌نویس رایانه کار کرد. او خاطرات این دوران را در کتاب جوانی (۲۰۰۲) بازگو کرده است. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشدش نیز درباره‌ی آثار فورد مادوکس فورد بود.

در سال ۱۹۶۵ به دانشگاه تگزاس در آستین رفت و دکترای خود را با موضوع تحلیل سبکی آثار ساموئل بکت گرفت. از سال ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۱ در دانشگاه ایالتی نیویورک در بوفالو تدریس کرد و در همان دوران نوشتن نخستین رمانش، سرزمین غروب‌ها، را آغاز کرد. او در اعتراض به جنگ ویتنام شرکت داشت و به همین دلیل نتوانست اقامت دائم آمریکا را به دست آورد.

در سال ۱۹۷۲ به آفریقای جنوبی بازگشت و در دانشگاه کیپ‌تاون به تدریس پرداخت. به‌تدریج به مقام استاد ممتاز در رشته‌ی ادبیات انگلیسی رسید و تا زمان بازنشستگی در سال ۲۰۰۲ فعالیت کرد. او پس از آن به استرالیا رفت و در دانشگاه آدلاید به‌عنوان پژوهشگر افتخاری مشغول شد.

کوتزیه از سال ۱۹۷۴ تا امروز به‌طور منظم رمان منتشر کرده است. آثار او ترکیبی از داستان، زندگی‌نامه، فلسفه، نقد ادبی و تأملات اخلاقی است. از دهه‌ی ۲۰۰۰ به بعد، آثارش از روایت‌های کلاسیک فاصله گرفتند و بیشتر حالتی تأملی و فلسفی پیدا کردند، به‌گونه‌ای که اغلب در قالب گفت‌وگو با خویشتن یا شخصیت‌های جایگزین خود نوشته شده‌اند.

در دهه‌ی ۲۰۱۰، او به ادبیات آرژانتینی علاقه‌مند شد و سه‌گانه‌ی کودکی عیسی، دوران تحصیل عیسی و مرگ عیسی را نوشت که اندیشه‌های او درباره‌ی زبان و معنویت را بازتاب می‌دهند. کوتزیه از سلطه‌ی جهانی زبان انگلیسی انتقاد کرده و در مصاحبه‌ای گفته است: «از شیوه‌ای که انگلیسی جهان را تسخیر کرده خوشم نمی‌آید؛ از غروری که در گویشوران بومی آن ایجاد می‌شود بیزارم. از همین رو هر کاری بتوانم می‌کنم تا در برابر هژمونی زبان انگلیسی مقاومت کنم.»

کوتزیه نخستین نویسنده‌ای بود که دو بار جایزه‌ی بوکر را دریافت کرد ـ برای رمان زندگی و زمانه‌ی مایکل ک (۱۹۸۳) و رسوایی (۱۹۹۹). او در سال ۲۰۰۳، جایزه‌ی نوبل ادبیات را از آکادمی سوئد دریافت کرد. او چهارمین نویسنده‌ی آفریقایی و دومین نویسنده‌ی اهل آفریقای جنوبی پس از نادین گوردیمر بود که چنین افتخاری را به دست آورد.

در بیانیه‌ی نوبل آمده بود که کوتزیه «در قالب‌های گوناگون، درگیری غافلگیرکننده‌ی انسانِ بیگانه را با جهان ترسیم می‌کند» و آثارش را به‌خاطر «دقت ساختار، گفت‌وگوی پرمعنا و نبوغ تحلیلی» ستودند.

او جوایز بی‌شمار دیگری نیز دریافت کرده است: سه بار جایزه‌ی CNA، جایزه‌ی جیمز تیت بلاک، جایزه‌ی فابر، جایزه‌ی فمینا و... او همچنین عضو افتخاری آکادمی فلسفی آمریکا و انجمن سلطنتی ادبیات بریتانیاست.

کوتزیه از دهه‌ی ۱۹۹۰ پیوند نزدیکی با آدلاید داشته است. نخستین بار در سال ۱۹۹۶ برای شرکت در هفته‌ی نویسندگان آدلاید به آنجا دعوت شد و بعدها کلید شهر را از شهردار دریافت کرد. در سال ۲۰۱۵ مرکز خلاقیت کوتزیه در دانشگاه آدلاید تأسیس شد که به ترویج ادبیات، موسیقی و مباحث اجتماعی می‌پرداخت.

او همواره از منتقدان نظام آپارتاید بود، بااین‌حال، از هرگونه موضع‌گیری سیاسی مستقیم پرهیز می‌کرد. او از زبان به‌عنوان ابزار قدرت و سلطه‌ی سیاسی انتقاد می‌کرد.

کوتزیه در زمینه‌ی حقوق حیوانات نیز فعال است و در سخنرانی‌هایی تند، از صنعت دامداری مدرن به‌عنوان شکلی از بی‌رحمی سازمان‌یافته یاد کرده است. او در دهه‌ی اخیر، پروژه‌ی ادبیات جنوب را در آرژانتین و استرالیا هدایت کرده است که هدف آن ایجاد پیوند میان ادبیات کشورهای جنوبی مانند آفریقا، آمریکای لاتین و اقیانوسیه است. به گفته‌ی خودش، انتشار آثارش در جنوب پیش از شمال برایش معنا و اهمیت نمادین دارد.

جی. ام. کوتزیه امروز یکی از معدود نویسندگان زنده‌ای است که هم‌زمان در دو قاره، به‌عنوان وجدان اخلاقی و چهره‌ای اندیشمند در ادبیات معاصر جهان، شناخته می‌شود.

چه نسخه‌های دیگری از این کتاب در ایران منتشر شده است؟

کتاب حاضر در سال ۱۳۸۸ با عنوان سرزمین‌های گرگ‌ومیش و با ترجمه‌ی محسن کاس‌نژاد توسط انتشارات بیدگل منتشر شده است.

بخشی از کتاب حکایت یاکوبس کوتزیه

«شکافی که ما را از هوتنتوت‌ها جدا می‌کند، مسیحیت‌مان است. ما مسیحی هستیم، مردمانی هستیم که به تقدیر اعتقاد داریم. آن‌ها هم مسیحی می‌شوند، اما مسیحیت‌شان یک کلمهٔ توخالی است. آن‌ها احمق نیستند، می‌دانند که غسل تعمید یک راهی است برای محافظت از خود، می‌دانند که اگر به تو تهمت بزنند که باهاشان بدرفتاری کرده‌ای، چون مسیحی‌اند، باهاشان همدردی می‌شود. از این که بگذریم، برای‌شان مسیحی بودن با کافر بودن هیچ فرقی ندارد، اگر معنی خواندن دعایی که تو می‌خوانی این باشد که یک‌شنبه‌ها خودشان را با غذاهایی که تو می‌خوری خفه کنند، این کار را می‌کنند. به زندگی بعد از مرگ هم اعتقادی ندارند. حتی بوشمن وحشی که معتقد است بین ستاره‌های آسمان می‌تواند گوزن آفریقایی را تشخیص بدهد، از آن‌ها دین‌دارتر است. هوتنتوت توی زمان حال حبس شده و برای‌اش مهم نیست که از کجا آمده یا به کجا می‌رود.»