کتاب انقراض ششم

کتاب انقراض ششم (تاریخ غیرطبیعی) نوشته‌ الیزابت کولبرت و با ترجمه‌ محبوبه حاجیان‌نژاد، اثری پژوهشی و مستند درباره‌ی یکی از مهم‌ترین و نگران‌کننده‌ترین پدیده‌های زیست‌محیطی عصر حاضر است. این کتاب به بررسی موج جدیدی از انقراض گونه‌های جانوری و گیاهی می‌پردازد که برخلاف پنج انقراض بزرگ پیشین، این بار عامل اصلی آن انسان و فعالیت‌های انسانی است. کولبرت با روایتی مستند و مبتنی بر تحقیقات میدانی، سرگذشت گونه‌هایی را روایت می‌کند که در آستانه‌ی نابودی قرار گرفته‌اند یا به‌کلی از بین رفته‌اند. او با سفر به نقاط مختلف جهان، از جنگل‌های بارانی پاناما تا آزمایشگاه‌های پیشرفته، تلاش می‌کند ابعاد این بحران را از منظر علمی، تاریخی و انسانی واکاوی کند. انتشارات نیک فرجام این کتاب را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب انقراض ششم

انقراض ششم پژوهشی علمی است که با نگاهی ژورنالیستی به موضوع انقراض دسته‌جمعی گونه‌ها می‌پردازد. الیزابت کولبرت، روزنامه‌نگار و نویسنده‌ی آمریکایی، در این کتاب به بررسی پنج انقراض بزرگ تاریخ زمین می‌پردازد و سپس شواهد و نشانه‌هایی را ارائه می‌دهد که نشان می‌دهد اکنون در آستانه‌ی ششمین موج انقراض قرار داریم؛ موجی که برخلاف گذشته، منشأ آن فعالیت‌های انسانی است.

کتاب انقراض ششم بر پایه‌ی روایت‌های میدانی، مصاحبه با دانشمندان، بازدید از مراکز تحقیقاتی و بررسی نمونه‌های واقعی از گونه‌های در حال انقراض شکل گرفته است. کولبرت در هر فصل، سرگذشت یک گونه یا یک زیست‌بوم را روایت می‌کند و با زبانی دقیق و مستند، تأثیرات تغییرات اقلیمی، آلودگی، جابه‌جایی گونه‌ها و بیماری‌های نوظهور را بر حیات وحش بررسی کرده است. کتاب انقراض ششم نه‌تنها به تاریخچه‌ی انقراض‌ها می‌پردازد، بلکه نقش انسان را به‌عنوان عامل اصلی بحران کنونی برجسته می‌کند و تصویری نگران‌کننده از آینده‌ی تنوع زیستی ارائه می‌دهد.

خلاصه کتاب انقراض ششم

انقراض ششم کتابی است که با روایتی مستند و پژوهشی، به بررسی موج جدیدی از انقراض گونه‌ها می‌پردازد. کولبرت ابتدا با شرح پنج انقراض بزرگ تاریخ زمین، زمینه‌ای برای درک اهمیت و ابعاد فاجعه‌ی کنونی فراهم می‌کند. او توضیح می‌دهد که در هر یک از این رویدادها، بخش بزرگی از گونه‌های زیستی به‌طور ناگهانی و در بازه‌ای کوتاه از بین رفته‌اند. اما آنچه اکنون رخ می‌دهد، با گذشته تفاوت دارد: این بار انسان، با گسترش شهرنشینی، تخریب زیستگاه‌ها، تغییرات اقلیمی، جابه‌جایی گونه‌ها و انتشار بیماری‌های جدید، به عامل اصلی انقراض تبدیل شده است. کولبرت در فصل‌های مختلف، سرگذشت گونه‌هایی مانند قورباغه‌ی طلایی پانامایی، ماستودون آمریکایی و پرندگان عظیم‌الجثه را روایت می‌کند. او با سفر به پاناما، از نزدیک شاهد تلاش دانشمندان برای نجات قورباغه‌های در حال انقراض است و روند شیوع بیماری قارچی مرگبار را که دوزیستان را تهدید می‌کند، شرح می‌دهد. در بخش‌هایی دیگر، به بررسی فسیل‌ها و کشفیات دیرینه‌شناسان می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه شواهد علمی، وقوع انقراض‌های دسته‌جمعی را تأیید می‌کنند. کتاب همچنین به نقش انسان در تسریع این روند می‌پردازد؛ از انتقال گونه‌ها بین قاره‌ها تا تأثیرات گرمایش جهانی و اسیدی‌شدن اقیانوس‌ها. کولبرت با استناد به تحقیقات میدانی و داده‌های علمی، هشدار می‌دهد که نرخ فعلی انقراض گونه‌ها بسیار بالاتر از میانگین طبیعی است و اگر این روند ادامه یابد، بخش بزرگی از تنوع زیستی زمین در آینده‌ای نه‌چندان دور از دست خواهد رفت. او در نهایت، این پرسش را مطرح می‌کند که آیا انسان می‌تواند از این بحران عبور کند یا خود نیز به سرنوشت گونه‌هایی دچار خواهد شد که روزی بر زمین حکمرانی می‌کردند.

چرا باید کتاب انقراض ششم را بخوانیم؟

انقراض ششم اثری است که با ترکیب روایت‌های میدانی، داده‌های علمی و تحلیل‌های تاریخی، تصویری جامع و ملموس از بحران انقراض گونه‌ها ارائه می‌دهد. این کتاب نه‌تنها به بررسی علمی موضوع می‌پردازد، بلکه با روایت‌های انسانی و ملموس، ابعاد احساسی و اخلاقی این بحران را نیز برجسته می‌کند. خواننده با مطالعه‌ی این اثر، درک عمیق‌تری از تأثیرات فعالیت‌های انسانی بر محیط زیست و آینده‌ی سیاره‌ی زمین به دست می‌آورد. همچنین، کتاب با ارائه‌ی مثال‌های واقعی و تحقیقات میدانی، نشان می‌دهد که بحران انقراض صرفاً یک موضوع نظری یا دور از ذهن نیست، بلکه واقعیتی است که هم‌اکنون در حال رخ‌دادن است و پیامدهای آن همه‌ی زیست‌بوم‌ها را دربرمی‌گیرد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان محیط زیست، دانشجویان و پژوهشگران حوزه‌های زیست‌شناسی، بوم‌شناسی و زمین‌شناسی، فعالان اجتماعی و کسانی که دغدغه‌ی آینده‌ی تنوع زیستی و تأثیرات فعالیت‌های انسانی بر طبیعت را دارند پیشنهاد می‌شود. همچنین به کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر از بحران‌های زیست‌محیطی معاصر هستند، توصیه می‌شود.

درباره الیزابت کولبرت

الیزابت کولبرت (متولد ۶ ژوئیه‌ی ۱۹۶۱) روزنامه‌نگار و نویسنده‌ی آمریکایی است که به خاطر نوشته‌های دقیق و در عین حال قابل‌فهم خود درباره‌ی مسائل زیست‌محیطی، به‌ویژه تغییرات اقلیمی و نابودی تنوع زیستی، شناخته می‌شود. او از سال ۱۹۹۹، به‌عنوان نویسنده‌ی ثابت در مجله‌ی نیویورکر فعالیت دارد و در زمینه‌ی سیاست، علم و محیط‌زیست گزارش‌نویسی کرده است. آثار تحسین‌شده‌ی او نقش مهمی در افزایش آگاهی عمومی نسبت به تأثیرات انسان بر سیاره‌ی زمین داشته است.

الیزابت کولبرت در منطقه‌ی برانکس شهر نیویورک به دنیا آمد و دوران کودکی خود را در آن‌جا گذراند. سپس خانواده‌اش به شهر لارچمونت (Larchmont) نقل مکان کردند. او در سال ۱۹۷۹ از دبیرستان مامارونک (Mamaroneck High School) فارغ‌التحصیل شد و پس از آن در دانشگاه ییل (Yale University) ادبیات خواند. پس از پایان تحصیل، بورسیه‌ی فولبرایت (Fulbright Scholarship) را برای ادامه‌ی تحصیل در دانشگاه هامبورگ آلمان دریافت کرد. برادرش، دن کولبرت، نویسنده و سازنده‌ای شناخته‌شده در پورتلندِ ایالت مِین است.

کولبرت فعالیت روزنامه‌نگاری خود را در سال ۱۹۸۳ به‌عنوان خبرنگار آزاد روزنامه‌ی نیویورک تایمز در آلمان آغاز کرد. او در سال ۱۹۸۵ به بخش مترو (Metro Desk) روزنامه پیوست و بین سال‌های ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۱ رئیس دفتر آلبانی بود. سپس در سال‌های ۱۹۹۷ تا ۱۹۹۸ ستون «مسائل مترو» (Metro Matters) را می‌نوشت. او در دوران فعالیت خود در نیویورک تایمز، چهره‌های برجسته‌ای مانند فرماندار ماریو کومو و سناتور آلفونس داماتو را نیز معرفی و تحلیل کرد.

کولبرت از اوایل دهه‌ی ۲۰۰۰ تمرکز خود را بر روزنامه‌نگاری محیط‌زیستی گذاشت. مجموعه‌ی سه‌قسمتی او در سال ۲۰۰۵ در نیویورکر با عنوان «اقلیم انسان» (The Climate of Man) به بررسی علم و سیاست تغییرات اقلیمی پرداخت. این مجموعه برنده‌ی «جایزه‌ی ملی مجلات در بخش منافع عمومی» شد و پایه‌ی دومین کتاب او یعنی «یادداشت‌هایی از یک فاجعه: انسان، طبیعت و تغییر اقلیم» گردید؛ این کتاب ترکیبی از گزارش‌های میدانی و توضیحات علمی است که نشان می‌دهد تغییرات اقلیمی چگونه اکوسیستم‌های مختلف جهان را دگرگون کرده است. هدف کتاب، نزدیک کردن علم بوم‌شناسی به خواننده‌ی عام بود.

انقراض ششم: تاریخی غیرطبیعی (The Sixth Extinction: An Unnatural History – 2014) شاید شناخته‌شده‌ترین اثر کولبرت باشد. این کتاب استدلال می‌کند که زمین در حال تجربه‌ی یک انقراض گسترده‌ی ناشی از فعالیت‌های انسانی است؛ پدیده‌ای قابل مقایسه با پنج انقراض بزرگ پیشین در تاریخ زمین. انقراض ششم برنده‌ی جایزه‌ی پولیتزر برای ناداستان عمومی در سال ۲۰۱۵ شد و در فهرست ده کتاب برتر نیویورک تایمز در سال ۲۰۱۴ قرار گرفت. این اثر جایگاه کولبرت را به‌عنوان یکی از اثرگذارترین نویسندگان محیط‌زیستی تثبیت کرد.

کولبرت در زیر آسمانی سفید: طبیعت آینده (Under a White Sky: The Nature of the Future – 2021) به بررسی تلاش‌های انسان برای اصلاح بحران‌های محیط‌زیستی می‌پردازد - از مهندسی ژنتیک گرفته تا ژئو مهندسی خورشیدی. کتاب از سوی واشنگتن پست در میان ده کتاب برتر سال ۲۰۲۱ قرار گرفت و به‌خاطر نگاه دقیق و متعادلش نسبت به فناوری‌های زیست‌محیطی مورد تحسین قرار گرفت.

از دیگر جایزهای او می‌توان به جایزه‌ی ارتباطات آکادمی ملی علوم آمریکا، جایزه‌ی هاینتس (Heinz Award) و جایزه‌ی بیوفیلیا از بنیاد بی‌بی‌وی‌ای (BBVA Biophilia Award) اشاره کرد. او همچنین بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ عضو هیئت علمی و امنیتی بولتن دانشمندان اتمی (Bulletin of the Atomic Scientists) بود و در حال حاضر عضو آکادمی هنرها و ادبیات آمریکا است.

قسمتی از کتاب انقراض ششم

«همچنان که آرام و با دیدی محدود در تاریکی قدم برمی‌داشتیم، یکی از همراهانمان یک قورباغه‌ی لالومای قرمزرنگ را پیدا کرد که رنگ آن تقریباً شبیه خاک کف جنگلی بود که در آن راه می‌رفتیم. یکی دیگر از اعضای تیم هم قورباغه‌ی وارزِویش به رنگ سبز روشن و ظاهری را که مانند یک برگ بود پیدا کرد. گریفیث با بقیه‌ی قورباغه‌ها هم همان رفتار را تکرار کرد: آن‌ها را برمی‌داشت، یک گوش پاک‌کن را روی شکم آن‌ها می‌مالید، نمونه را داخل محفظه قرار می‌داد و از آن‌ها عکس می‌گرفت. در این میان دو قورباغه‌ی پانامایی را هم دیدیم که مشغول جفتگیری بودند و گریفیث دیگر از خیر آزمایش این دو گذشت تا راحت باشند. یکی از دوزیستانی که گریفیث ترجیح می‌داد حتماً نمونه‌ای از آن‌ها را پیدا کند، قورباغه‌ی کیسه‌دار شاخکی بود که صدایش با بقیه‌ی قورباغه‌ها کاملاً فرق داشت. صدای این قورباغه چیزی شبیه صدای باز شدن در نوشابه است. از وسط رود هم که رد می‌شدیم این صدا را می‌شنیدیم؛ اما مشخص بود که همزمان از چندین جهت صدایشان به گوش می‌رسید. اول فکر می‌کردیم از جایی نزدیک خودمان این صدا را می‌شنویم، اما وقتی که مسیرمان را به همان طرف تغییر دادیم، صدا از ما دور و دورتر شد.»