کتاب ره نامه (جلد یازدهم، ولایت فقیه)

کتاب ره نامه (جلد یازدهم، ولایت فقیه) نوشته‌ی سیدعلی خامنه‌ای اثری پژوهشی و تحلیلی درباره مبانی، ساختار و کارکرد ولایت فقیه در نظام سیاسی اسلام است. این جلد بخشی از مجموعه‌ی چهل‌دفتره‌ی رهنامه به‌شمار می‌آید که به تبیین اصول و ارزش‌های اسلام ناب محمدی با توجه به نیازها و چالش‌های معاصر می‌پردازد. کتاب حاضر با بهره‌گیری از بیانات و دیدگاه‌های نویسنده، تلاش کرده است تا مفاهیم کلیدی ولایت فقیه را از منظر دینی، فقهی و اجتماعی بررسی کند و جایگاه آن را در ساختار جمهوری اسلامی ایران توضیح دهد. انتشارات انقلاب اسلامی آن را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب ره نامه (جلد یازدهم، ولایت فقیه)

ره نامه (جلد یازدهم، ولایت فقیه) به قلم سیدعلی خامنه‌ای، به بررسی بنیادین مفهوم ولایت فقیه در اندیشه سیاسی اسلام و جایگاه آن در نظام جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. این کتاب بخشی از مجموعه‌ای گسترده است که با هدف پاسخ به پرسش‌ها و نیازهای فکری جوانان و علاقه‌مندان به مباحث دینی و اجتماعی تدوین شده است. ساختار کتاب بر پایه‌ی نقل مستقیم بیانات و نوشته‌های نویسنده شکل گرفته و تلاش شده است تا از هرگونه تفسیر یا برداشت شخصی دوری شود. کتاب با استناد به آیات قرآن، روایات و تجربه تاریخی، به تبیین چیستی ولایت، شرایط و وظایف ولی فقیه، رابطه مردم و حاکم، مشروعیت و کارکردهای این نهاد می‌پردازد. همچنین، آسیب‌شناسی سیاست و حکمرانی، نقش مردم در مشروعیت‌بخشی، و اهمیت پاسخگویی و نظارت در نظام ولایت فقیه از دیگر محورهای مهم کتاب است. ره نامه با زبانی تحلیلی و مستند، تصویری جامع از جایگاه ولایت فقیه در نظام اسلامی ارائه داده است.

خلاصه کتاب ره نامه (جلد یازدهم، ولایت فقیه)

ره نامه (جلد یازدهم، ولایت فقیه) با مقدمه‌ای آغاز می‌شود که هدف مجموعه را تبیین اصول اسلام ناب و پاسخ به نیازهای فکری و عملی جامعه معاصر معرفی می‌کند. کتاب با نقل آیات و روایات، اهمیت ولایت و پیوند آن با توحید و عدالت را برجسته می‌سازد. در فصل نخست، چیستی سیاست و ولایت فقیه شرح داده شده و تأکید شده است که ولایت در اسلام به معنای پیوستگی عمیق میان حاکم و مردم است؛ حاکمیت در اسلام نه استبدادی است و نه مطلقه، بلکه مبتنی بر قانون الهی و خواست مردم است. در ادامه، کتاب به شرایط و وظایف ولی فقیه می‌پردازد و عدالت، علم، بینش و تقوا را از شروط اساسی این مقام می‌داند. نقش ولی فقیه به عنوان مهندس نظام و پاسدار جهت‌گیری کلان جامعه، جلوگیری از انحراف و حفظ مصالح عمومی جامعه اسلامی تشریح شده است. همچنین، اهمیت پاسخگویی و نظارت‌پذیری مسئولان، به‌ویژه رهبری، مورد تأکید قرار گرفته و نظارت عمومی و امر به معروف و نهی از منکر به عنوان ابزارهای کلیدی معرفی شده‌اند. در فصل‌های بعدی، مردم‌سالاری دینی و نقش رأی و انتخاب مردم در مشروعیت نظام سیاسی اسلام بررسی شده است. کتاب با اشاره به تجربه تاریخی ایران، تفاوت انتخابات واقعی و نمایشی را توضیح داده و بر اهمیت مشارکت مردم در همه سطوح تصمیم‌گیری تأکید کرده است. در نهایت، کارکردهای ولایت فقیه همچون حل مشکلات، گشایشگری، روشنگری و مقابله با فتنه‌ها و چالش‌های داخلی و خارجی جامعه اسلامی مورد بحث قرار گرفته است. ره نامه تلاش کرده است تصویری پویا و انعطاف‌پذیر از ولایت فقیه ارائه دهد که همواره در مسیر تکامل و اصلاح قرار دارد.

چرا باید کتاب ره نامه (جلد یازدهم، ولایت فقیه) را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و مستند، به یکی از مهم‌ترین مباحث نظام سیاسی ایران یعنی ولایت فقیه می‌پردازد و تلاش کرده است ابعاد مختلف آن را با استناد به منابع دینی و تجربه تاریخی روشن کند. ویژگی شاخص کتاب، تمرکز بر نقل مستقیم بیانات و دیدگاه‌های نویسنده است که موجب می‌شود خواننده با منطق درونی و استدلال‌های اصلی این نظریه آشنا شود. همچنین، کتاب به آسیب‌شناسی سیاست و حکمرانی، نقش مردم، اهمیت عدالت و پاسخگویی مسئولان پرداخته و تصویری چندلایه از ساختار و کارکرد ولایت فقیه ارائه داده است. مطالعه این اثر می‌تواند به فهم عمیق‌تر از مبانی نظری و عملی نظام جمهوری اسلامی و جایگاه مردم در آن کمک کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان مباحث دینی، سیاسی و اجتماعی، پژوهشگران حوزه اندیشه اسلامی، دانشجویان رشته‌های علوم سیاسی و حقوق، و کسانی که به دنبال شناخت دقیق‌تر ساختار و مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران هستند، پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب ره نامه (جلد یازدهم، ولایت فقیه)

«ولایت فقیه از موضوعاتی است که تصوّر آنها موجب تصدیق می‌شود و چندان به برهان احتیاج ندارد. به این معنا که هر کس عقاید و احکام اسلام را حتّی اجمالاً دریافته باشد، چون به ولایت فقیه برسد و آن را به تصوّر آورد، بیدرنگ تصدیق خواهد کرد و آن را ضروری و بدیهی خواهد شناخت. اگر مردم به خبرگان رأی دادند تا مجتهد عادلی را برای رهبری حکومتشان تعیین کنند، وقتی آنها هم فردی را تعیین کردند تا رهبری را به عهده بگیرد، قهری او مورد قبول مردم است. در این صورت او ولیّ منتخب مردم می‌شود و حکمش نافذ است. حکومت در نظر مجتهد واقعی فلسفه‌ی عملی تمامی فقه در تمامی زوایای زندگی بشریّت است؛ حکومت نشان‌دهنده‌ی جنبه‌ی عملی فقه در برخورد با تمامی معضلات اجتماعی و سیاسی و نظامی و فرهنگی است؛ فقه تئوری واقعی و کامل اداره‌ی انسان از گهواره تا گور است. ولایت فقیه و حکم حکومتی از احکام اوّلیّه است. فقیه عادل، همه‌ی اختیاراتی را که پیامبر (ص) و ائمّه‌ی اطهار (ع) در امور سیاست و حکومت دارا بودند، دارد و معقول نیست در اختیارات آن دو فرقی باشد، زیرا حاکم هر شخصی که باشد، مجری احکام اله‌ی و اقامه‌‌کننده‌ی حدود شرعی و گیرنده‌ی خراج و مالیّات و تصرّف‌کننده در آنها بر طبق مصالح مسلمین است.»