کتاب شرح اصول قانون اساسی؛ پرچم و تاریخ رسمی (اصول ۱۷ و ۱۸ قانون اساسی)

کتاب شرح اصول قانون اساسی؛ پرچم و تاریخ رسمی (اصول ۱۷ و ۱۸ قانون اساسی) نوشته عباسعلی کدخدایی، احمد رحیمی، محمدمهدی همتی‌فقیه و یحیی مزروعی توسط پژوهشکده شورای نگهبان منتشر شده است. این اثر به بررسی و تفسیر اصول هفدهم و هجدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پرداخته و موضوعاتی چون تاریخ رسمی کشور، تعطیلات هفتگی و پرچم ملی را از منظر حقوق اساسی تحلیل کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب شرح اصول قانون اساسی؛ پرچم و تاریخ رسمی (اصول ۱۷ و ۱۸ قانون اساسی)

کتاب شرح اصول قانون اساسی؛ پرچم و تاریخ رسمی (اصول ۱۷ و ۱۸ قانون اساسی) به‌صورت تخصصی به شرح و تحلیل دو اصل مهم از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد؛ اصل هفدهم که به تعیین مبدأ تاریخ رسمی کشور، اعتبار تقویم‌های هجری شمسی و قمری و تعطیل رسمی هفتگی اشاره دارد و اصل هجدهم که به پرچم رسمی و عناصر هویتی آن می‌پردازد. اثر حاضر در قالب مجموعه‌ای از مقالات پژوهشی توسط اعضای هیئت علمی و پژوهشگران حقوق اساسی نگاشته شده و با رویکردی تحلیلی، ابعاد تاریخی، حقوقی و اجتماعی این اصول را بررسی می‌کند. 

کتاب در سال ۱۴۰۳ توسط پژوهشکده‌ی شورای نگهبان منتشر شده و بخشی از یک پروژه‌ی بزرگ‌تر برای شرح جامع اصول قانون اساسی است. نویسندگان، باسعلی کدخدایی، احمد رحیمی، محمدمهدی همتی‌فقیه و یحیی مزروعی، تلاش کرده‌اند ضمن توجه به مبانی انقلاب اسلامی، پیشینه‌ی تاریخی و تطبیقی موضوعات را نیز مدنظر قرار دهند و نظرات شورای نگهبان را به‌عنوان مرجع تفسیر قانون اساسی منعکس کنند. این اثر علاوه‌بر تحلیل حقوقی، به تأثیرات اجتماعی و فرهنگی تاریخ رسمی و پرچم در هویت ملی و وحدت اجتماعی نیز می‌پردازد.

خلاصه کتاب شرح اصول قانون اساسی؛ پرچم و تاریخ رسمی (اصول ۱۷ و ۱۸ قانون اساسی)

کتاب شرح اصول قانون اساسی؛ پرچم و تاریخ رسمی با تمرکز بر اصول ۱۷ و ۱۸ قانون اساسی، ابتدا به تبیین واژگان کلیدی مانند تاریخ رسمی، هجری شمسی و قمری، ادارات دولتی و تعطیل رسمی می‌پردازد و تفاوت‌های مفهومی و کاربردی آن‌ها را در نظام حقوقی ایران شرح می‌دهد؛ سپس سیر تاریخی تعیین تاریخ رسمی در ایران از دوران مشروطه تا پس از انقلاب اسلامی بررسی می‌شود و دلایل انتخاب هجرت پیامبر اسلام به‌عنوان مبدأ تاریخ رسمی کشور تحلیل می‌گردد. نویسندگان به نقش تقویم‌های هجری شمسی و قمری در امور اداری و اجتماعی اشاره می‌کنند و توضیح می‌دهند که چرا تاریخ شمسی مبنای کار ادارات دولتی قرار گرفته است. در ادامه، عملکرد نهادهای حاکمیتی و غیرحاکمیتی در استفاده از تاریخ رسمی و تبعات حقوقی و اجتماعی آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. 

بخش دیگری از کتاب به تعطیل رسمی هفتگی (جمعه) و جایگاه آن در فرهنگ و حقوق ایران می‌پردازد و تأثیر این تعطیلی بر مناسبات اجتماعی، اقتصادی و بین‌المللی را تحلیل می‌کند. در بخش مربوط به اصل هجدهم، مفهوم پرچم رسمی، عناصر تشکیل‌دهنده‌ی آن، الزامات حقوقی و پیشینه‌ی تاریخی پرچم ایران بررسی می‌شود و جایگاه پرچم در هویت ملی و حقوق عمومی تبیین می‌گردد. کتاب همچنین به نظرات شورای نگهبان درباره‌ی تفسیر این اصول و مصادیق کاربردی آن‌ها در قوانین و مقررات اشاره دارد.

چرا باید کتاب شرح اصول قانون اساسی؛ پرچم و تاریخ رسمی (اصول ۱۷ و ۱۸ قانون اساسی) را خواند؟

کتاب شرح اصول قانون اساسی؛ پرچم و تاریخ رسمی (اصول ۱۷ و ۱۸ قانون اساسی) برای کسانی که به‌دنبال درک عمیق‌تر از مبانی حقوق اساسی ایران هستند، فرصتی فراهم می‌کند تا با تحلیل دقیق اصول ۱۷ و ۱۸ قانون اساسی و تأثیر آن‌ها بر ساختار حقوقی و هویتی کشور آشنا شوند. اثر حاضر با بررسی تطبیقی و تاریخی موضوعات، به مخاطب کمک می‌کند تا جایگاه تاریخ رسمی، تعطیلات و پرچم را در نظام حقوقی و اجتماعی ایران بهتر بفهمد و با چالش‌ها و مسائل اجرایی مرتبط با این اصول آشنا شود.

خواندن کتاب شرح اصول قانون اساسی؛ پرچم و تاریخ رسمی (اصول ۱۷ و ۱۸ قانون اساسی) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه‌ی این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران حقوق اساسی، فعالان حوزه‌ی قانون‌گذاری، علاقه‌مندان به تاریخ حقوقی ایران و کسانی که دغدغه‌ی فهم ساختارهای هویتی و نمادین جمهوری اسلامی را دارند، مفید است؛ همچنین برای افرادی که در حوزه‌ی مدیریت اداری و امور دولتی فعالیت می‌کنند و نیازمند شناخت دقیق مقررات مربوط به تاریخ رسمی و تعطیلات هستند، کاربردی خواهد بود.

بخشی از کتاب شرح اصول قانون اساسی؛ پرچم و تاریخ رسمی (اصول ۱۷ و ۱۸ قانون اساسی)

«قانون اساسی عالی‌ترین سند هنجاری نظام حقوقی محسوب می‌گردد. ازاین‌رو هر اصل (بلکه هر واژه به‌کاررفته در اصول این قانون) دارای اهمیت شایانی است. ازجمله اصول قانون اساسی که علی‌رغم اهمیت بسیار، کمتر موردتوجه صاحبان اندیشه و قلم قرارگرفته، اصل هفدهم این قانون است. قانون‌گذار اساسی در این اصل مقرر می‌دارد: «مبداً تاریخ رسمی کشور، هجرت پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه و آله وسلم) است و تاریخ هجری شمسی و هجری قمری هر دو معتبر است اما مبنای کار ادارات دولتی هجری شمسی است. تعطیل رسمی هفتگی روز جمعه است.» نمایان است که قانون‌گذار اساسی در این اصل تاریخ‌های معتبر و تعطیل رسمی هفتگی را اساسی‌سازی نموده و در انتهای اصل، روز جمعه را به‌عنوان تعطیل رسمی هفتگی تعیین نموده است. پیشینه تعیین تاریخ رسمی به این صورت است که در قانون اساسی مشروطه (و متمم آن) به تاریخ رسمی کشور اشاره‌ای نشده بود. در سال ۵ شمسی در دوره دوم مجلس شورای ملی، قانونی مصوب گردید که بر اساس آن، در محاسبات دولتی از تقویم شمسی و ماه‌های برجی استفاده شد.»