کتاب کلیله و دمنه

معرفی کتاب کلیله و دمنه

کتاب الکترونیکی «کلیله و دمنه (با معنی شیوای فارسی)» نوشتهٔ «عبدالله ابن‌مقفع» و به اهتمام زهرا قدسی توسط نشر چترا منتشر شده است. این اثر یکی از کهن‌ترین و پرآوازه‌ترین مجموعه‌های حکایت و پند در ادبیات فارسی است که با زبانی امروزی‌تر و قابل فهم‌تر برای مخاطبان امروز بازنویسی شده است. «کلیله و دمنه» در دستهٔ آثار اخلاقی، حکمی و داستانی قرار می‌گیرد و سرشار از قصه‌های تمثیلی و آموزنده است. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب کلیله و دمنه

«کلیله و دمنه» مجموعه‌ای از حکایت‌ها و داستان‌های تمثیلی است که ریشه در سنت هندی دارد و در طول تاریخ به زبان‌های مختلفی ترجمه و اقتباس شده است. این کتاب ابتدا به زبان سانسکریت نوشته شد و سپس به پهلوی و عربی ترجمه شد؛ ترجمهٔ عربی آن توسط «عبدالله ابن‌مقفع» انجام گرفت و به یکی از آثار ماندگار ادبیات جهان تبدیل شد. روایت‌های کتاب اغلب از زبان حیوانات بیان می‌شود و هر داستان حامل پند و اندرزهایی دربارهٔ سیاست، اخلاق، دوستی، دشمنی و رفتارهای انسانی است. نسخهٔ حاضر با بازنویسی و ساده‌سازی زهرا قدسی، تلاش کرده است تا مفاهیم و پیام‌های کتاب را برای مخاطب امروزی قابل درک‌تر کند. این اثر در دوره‌های مختلف تاریخی مورد توجه پادشاهان، اندیشمندان و مردم عادی بوده و همواره به عنوان منبعی برای آموزش حکمت و سیاست به کار رفته است. ساختار کتاب به گونه‌ای است که هر باب یا فصل، داستانی مستقل اما مرتبط با دیگر بخش‌ها را روایت می‌کند و در خلال آن، حکایت‌های فرعی نیز نقل می‌شود. این کتاب نه‌تنها بازتاب‌دهندهٔ فرهنگ و اندیشه‌های کهن است، بلکه پلی میان گذشته و حال برای انتقال تجربه‌ها و آموزه‌های انسانی به شمار می‌آید.

خلاصه کتاب کلیله و دمنه

«هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند!»در «کلیله و دمنه»، روایت اصلی با داستان‌هایی از زبان حیوانات آغاز می‌شود که هر یک نمایندهٔ ویژگی‌ها و رفتارهای انسانی هستند. کتاب با حکایت‌هایی چون «شیر و گاو»، «کبوتر طوقی»، «موش و گربه»، «بوزینه و لاک‌پشت» و بسیاری دیگر، به بررسی موضوعاتی مانند دوستی، خیانت، سیاست‌ورزی، فریب، وفاداری و خردمندی می‌پردازد. در داستان «شیر و گاو»، شیر به عنوان پادشاه جنگل و گاو به عنوان نماد صداقت و وفاداری معرفی می‌شوند و ماجرای دوستی و سپس دسیسه‌چینی اطرافیان، سرنوشت آن‌ها را رقم می‌زند. در حکایت «کبوتر طوقی»، همدلی و همکاری برای رهایی از دام به تصویر کشیده می‌شود. بسیاری از داستان‌ها با نقل حکایت‌های فرعی و پندهای اخلاقی همراه‌اند و شخصیت‌هایی مانند روباه، زاغ، خرگوش و دیگر حیوانات، هر یک در موقعیت‌هایی قرار می‌گیرند که تصمیمات و رفتارهایشان پیامدهای اخلاقی و اجتماعی به دنبال دارد. ساختار روایی کتاب به گونه‌ای است که داستان‌ها در دل یکدیگر جای می‌گیرند و هر روایت، مقدمه‌ای برای حکایتی دیگر می‌شود. این شیوهٔ روایت، مخاطب را با لایه‌های مختلفی از حکمت و تجربه روبه‌رو می‌کند و در نهایت، هدف کتاب انتقال ارزش‌هایی چون خردورزی، دوراندیشی، صداقت و پرهیز از شتاب‌زدگی در قضاوت است.

چرا باید کتاب کلیله و دمنه را خواند؟

«کلیله و دمنه» اثری است که با بهره‌گیری از داستان‌های تمثیلی و زبان حیوانات، مفاهیم عمیق اخلاقی و اجتماعی را به شکلی غیرمستقیم و قابل تأمل بیان می‌کند. این کتاب فرصتی برای آشنایی با حکمت‌های کهن، تجربه‌های زیستهٔ گذشتگان و شیوه‌های اندیشیدن در فرهنگ‌های مختلف فراهم می‌آورد. خواندن این اثر، دریچه‌ای به سوی شناخت بهتر رفتارهای انسانی، سیاست‌ورزی و روابط اجتماعی باز می‌کند و مخاطب را به تأمل دربارهٔ تصمیم‌ها و پیامدهای آن‌ها دعوت می‌کند.

خواندن کتاب کلیله و دمنه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به ادبیات کلاسیک، دوستداران حکایت‌های تمثیلی و کسانی که به دنبال آموزه‌های اخلاقی و اجتماعی هستند مناسب است. همچنین دانش‌آموزان، دانشجویان رشته‌های ادبیات و تاریخ و هر کسی که دغدغهٔ شناخت فرهنگ و اندیشه‌های کهن را دارد، می‌تواند از مطالعهٔ این اثر بهره‌مند شود.

فهرست کتاب کلیله و دمنه

- مقدمه و دیباچه مترجم: توضیح دربارهٔ اهمیت کتاب و هدف از بازنویسی آن.- افتتاح کتاب: شرحی بر فلسفهٔ تألیف و انتقال کتاب از هند به ایران و سپس به عربی.- باب برزویه طبیب: روایت سفر برزویه برای به‌دست‌آوردن کتاب و اندرزهای او دربارهٔ علم و زندگی.- باب شیر و گاو: داستان دوستی و خیانت میان شیر و گاو و نقش دمنه در این ماجرا.- باب تفحص در کار دمنه: بررسی دسیسه‌ها و پیامدهای رفتار دمنه.- باب کبوتر طوقی: حکایت همدلی و همکاری کبوتران برای رهایی از دام.- باب جغد و زاغ: داستان تقابل و رقابت میان جغد و زاغ و پیامدهای آن.- باب بوزینه و لاک‌پشت: روایت دوستی و فریب میان بوزینه و لاک‌پشت.- باب زاهد و راسو: حکایتی دربارهٔ زاهد و راسو و پیام‌های اخلاقی آن.- باب موش و گربه: داستان رقابت و فریب میان موش و گربه.- باب ملک و چکاوک: روایت پادشاه و چکاوک و درس‌هایی دربارهٔ عدالت و سیاست.- باب شیر و شغال: حکایت شیر و شغال و نقش حیله‌گری در سرنوشت آن‌ها.- باب شیر و تیرانداز: داستان شیر و تیرانداز و عبرت‌های آن.- باب زاهد و مهمانش: روایت زاهد و مهمان و نکاتی دربارهٔ مهمان‌نوازی و صداقت.- باب بلار و برآهمه: حکایت بلار و برآهمه و پیام‌های اخلاقی آن.- باب زرگر و گردشگر: داستان زرگر و سیاح و نکاتی دربارهٔ سفر و تجربه.- باب شاهزاده و یارانش: روایت شاهزاده و یارانش و درس‌هایی دربارهٔ رفاقت و وفاداری.

بخشی از کتاب کلیله و دمنه

«مطالب این کتاب آنقدر پربار و در عین حال سنگین است که دلم نیامد نتیجة کوششم را از دیگران دریغ کنم. متن حاضر نه یک ترجمه از کتاب کلیله و دمنه، بلکه تجربه‌ای است که من از خواندن آن پیدا کردم. مطالبی که در پیش دارید برداشتی آزاد است که به دور از تأکید و تقید به فنون و صنایع ادبی نوشته شده تا برای همه روان و قابل فهم باشد. من تنها خواستم که این متن را به زبان فارسی امروز نزدیک کنم تا شاید همگان، حتی افرادی در سطوح پایین تحصیلات از مطالب پر بار این کتاب بهره ببرند. کلیله و دمنه کتابی است که آنقدر سودمند است که به درد اغلب اقشار جامعه می‌خورد و می‌تواند با داستان‌های نغز و شیرینش رهنمودهای خوبی داشته باشد. این کتاب را به عشق پدرم که خود ادیبی است توانمند نوشتم و آن را به تمام پدران مهربان و فداکار و به همسر خوب و مهربانم که مشفقانه در کنارم ایستاد و همراهی‌ام کرد تقدیم می‌کنم. تقدیم به پدرم که خود استادیست در کنج صمیمی خانهٔ ما که به دلیل مشغلهٔ فراوان هیچگاه فرصت نوشتن برای دیگران را نیافته است و شاید همیشه دوست داشته که بنویسد. با تقدیم این کتاب امیدوارم بتوانم گوشهٔ کوچکی از زحمات وی را جبران کنم و از خداوند متعال خواستار عمر با عزت برای ایشان و تمام پدرهای دنیا هستم.»