کتاب نگاره های فارسی بر سنگ نوشته ادب عربی ادبیات تطبیقی

کتاب نگاره‌ های فارسی بر سنگ‌ نوشته ادب عربی ادبیات تطبیقی، نوشته محمدسعید جمال‌ الدین و با ترجمه و تحقیق قاسم مختاری و محمود شهبازی توسط انتشارات دانشگاه اراک منتشر شده است. این کتاب به بررسی پیوندها و تأثیرات متقابل میان ادبیات فارسی و عربی پرداخته و در حوزه‌ی ادبیات تطبیقی جای می‌گیرد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب نگاره های فارسی بر سنگ نوشته ادب عربی ادبیات تطبیقی

کتاب نگاره‌های فارسی بر سنگ‌نوشته‌ ادب عربی ادبیات تطبیقی (تأثیر ادبیات فارسی بر ادبیات عربی) مجموعه‌ای از مقالات و پژوهش‌هایی است که به بررسی تأثیرات ادبیات فارسی بر ادبیات عربی پرداخته‌اند. محمدسعید جمال‌‌الدین در دهه‌های پایانی قرن بیستم، با نگاهی تطبیقی و تحلیلی، به موضوعاتی مانند هویت، خویشتن‌گرایی، عرفان اسلامی، تصوف، وحدت وجود و نقش شاهنامه در ادبیات عربی پرداخته است. کتاب علاوه‌بر تحلیل‌های تطبیقی، به معرفی شخصیت‌هایی مانند ابوسعید ابوالخیر، ناصر خسرو و محمد اقبال نیز پرداخته و نقش آنان را در پیوند فرهنگی و فکری میان دو حوزه‌ی زبانی بررسی کرده است. 

بخشی از کتاب به تاریخچه‌ی ترجمه‌ی شاهنامه به عربی و بازتاب آن در شعر و نثر عربی اختصاص یافته است. نویسنده به جریان‌های فکری و ادبی معاصر در جهان اسلام و تأثیرپذیری متقابل ادبیات فارسی و عربی در بستر تحولات اجتماعی و سیاسی اشاره کرده است. کتاب با رویکردی تحلیلی، ضمن بررسی نمونه‌های منظوم و منثور، به اهمیت ادبیات تطبیقی در تقویت هویت فرهنگی و گفت‌وگوی میان ملت‌های اسلامی پرداخته است.

خلاصه کتاب نگاره های فارسی بر سنگ نوشته ادب عربی ادبیات تطبیقی

این کتاب با تمرکز بر ادبیات تطبیقی، به بررسی ریشه‌ها و نمودهای تأثیر ادبیات فارسی بر ادبیات عربی پرداخته است. نویسنده ابتدا به اهمیت پژوهش‌های تطبیقی در جهان اسلام اشاره کرده و نقش آن را در تقویت هویت فرهنگی و مقابله با خودباختگی و تفرقه میان مسلمانان برجسته ساخته است؛ سپس با مرور تاریخچه‌ی ادبیات تطبیقی در ایران و جهان عرب، به معرفی آثار و پژوهشگران شاخص این حوزه پرداخته است. بخش مهمی از کتاب به شاهنامه و ترجمه‌ی آن به عربی اختصاص دارد. 

نویسنده روند ترجمه‌ی شاهنامه توسط ابوالفتح بنداری اصفهانی و تأثیر آن بر ادبیات عربی را بررسی کرده و به نقد محدودیت‌های این ترجمه پرداخته است؛ همچنین به بازتاب شاهنامه در شعر و نثر عربی معاصر و نقش آن در شکل‌گیری حماسه‌های عربی اشاره کرده است. کتاب به موضوعات عرفانی و فلسفی همچون تصوف، وحدت وجود و خویشتن‌گرایی نیز پرداخته است و تأثیر این مفاهیم را در ادبیات عربی و فارسی تحلیل می‌کند. در ادامه، نویسنده با بررسی نمونه‌هایی از اشعار و آثار نویسندگان و شاعران برجسته‌ی فارسی و عربی، به نقاط اشتراک و تفاوت‌های فرهنگی و ادبی میان این دو حوزه پرداخته و نقش ادبیات تطبیقی را در ایجاد گفت‌وگو و هم‌افزایی فرهنگی میان ملت‌ها برجسته ساخته است.

چرا باید کتاب نگاره های فارسی بر سنگ نوشته ادب عربی ادبیات تطبیقی را خواند؟

این کتاب برای کسانی که به مطالعه‌ی ریشه‌ها و پیوندهای فرهنگی میان ایران و جهان عرب علاقه‌مند هستند، فرصتی فراهم می‌کند تا با نمونه‌های عینی تأثیرگذاری و تأثیرپذیری ادبیات فارسی و عربی آشنا شوند. تحلیل‌های تطبیقی و تاریخی کتاب، دیدی تازه نسبت به جایگاه شاهنامه و دیگر آثار فارسی در ادبیات عربی ارائه می‌دهد و به مخاطب کمک می‌کند تا نقش ادبیات را در تحولات فکری و اجتماعی جهان اسلام بهتر درک کند؛ همچنین کتاب با پرداختن به موضوعاتی مانند هویت، عرفان و وحدت وجود، افق‌های جدیدی برای پژوهشگران و علاقه‌مندان ادبیات تطبیقی می‌گشاید.

خواندن کتاب نگاره های فارسی بر سنگ نوشته ادب عربی ادبیات تطبیقی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران ادبیات تطبیقی، علاقه‌مندان تاریخ ادبیات فارسی و عربی و کسانی که دغدغه‌ی هویت فرهنگی و پیوندهای میان‌فرهنگی دارند، مناسب است؛ همچنین برای دانشجویان رشته‌های زبان و ادبیات فارسی و عربی و مطالعات اسلامی کاربردی خواهد بود.

بخشی از کتاب نگاره های فارسی بر سنگ نوشته ادب عربی ادبیات تطبیقی

«پرداختن به پژوهش‌های تطبیقی در حالیکه بسیاری از کشورهای اسلامی بار از خودباختگی فرهنگی را بدوش می‌کشند و میراث ادبی و فرهنگی خود را به فراموشی سپرده‌اند، کمک می‌کند که آنان میراثشان را زنده نگه دارند و پی به عظمت و شکوه پیشینهٔ فرهنگی خود برده و هویت ادبی خویشتن را باور کرده و باعث ماندگاری آنها در عرصه جهانی گردند. دست کشیدن از تعصب و غرور نابجا و روی آوردن به تبادل و گفتگو با سایر ملتها؛ نزاع و کشمکش را از میان آنها می‌زداید و دوستی و برادری را جایگزین می‌سازد؛ البته اگر جهت‌گیری‌های سیاسی بر این گفتگوها غلبه نکند. از همین جاست که به ضرورت پرداختن به ادبیات تطبیقی در ایران و کشورهای اسلامی پی می‌بریم؛ بنابراین پژوهشگران ایرانی و غربی در این زمینه به نگارش پرداخته‌اند.»