کتاب گفتمان عدالت و عقلانیت

معرفی کتاب گفتمان عدالت و عقلانیت

کتاب الکترونیکی «گفتمان عدالت و عقلانیت (بررسی موردی سخنان دکتر پزشکیان در مناظره‌های انتخاباتی ۱۴۰۳)» نوشتهٔ غلامرضا کریمی و محمد فقیری و با نظارت علمی موسسه پژوهشی فرهنگ دیپلماسی و گفتگو، اثری پژوهشی است که به تحلیل گفتمان و رویکردهای مطرح‌شده توسط «مسعود پزشکیان» در مناظره‌های انتخاباتی ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳ می‌پردازد. این کتاب توسط انتشارات کتاب شرق منتشر شده و به بررسی ابعاد مختلف عدالت، عقلانیت، صداقت و وفاق در سخنان و برنامه‌های پزشکیان می‌پردازد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب گفتمان عدالت و عقلانیت

این کتاب در فضای سیاسی و اجتماعی معاصر ایران و در بستر انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم نوشته شده است. نویسندگان با رویکردی تحلیلی، سخنان و مواضع «مسعود پزشکیان» را در هفت مناظره انتخاباتی و یک بیانیه انتخاباتی مورد بررسی قرار داده‌اند. کتاب تلاش می‌کند با تکیه بر مفاهیم کلیدی مانند عدالت، عقلانیت، صداقت و وفاق، چارچوب فکری و گفتمانی پزشکیان را استخراج و تحلیل کند. در مقدمه و پیش‌گفتار، نویسندگان به اهمیت انتخاب عنوان برای گفتمان دولت‌ها و نقش زبان و نشانه‌شناسی در شکل‌گیری گفتمان سیاسی اشاره می‌کنند. اثر حاضر با بهره‌گیری از تحلیل‌های زبانی، جامعه‌شناختی و سیاسی، سعی دارد تصویری از منظومه فکری پزشکیان و تفاوت‌های آن با گفتمان دولت‌های پیشین ارائه دهد. کتاب در سال ۱۴۰۳ و همزمان با داغ‌ترین مباحث انتخاباتی منتشر شده و به نوعی بازتاب‌دهنده دغدغه‌های روز جامعه ایران در حوزه عدالت اجتماعی، عقلانیت مدیریتی و شفافیت حکمرانی است.

خلاصه کتاب گفتمان عدالت و عقلانیت

این کتاب با تمرکز بر مناظره‌های انتخاباتی ۱۴۰۳، به تحلیل دقیق سخنان و مواضع «مسعود پزشکیان» می‌پردازد و تلاش می‌کند عناصر اصلی گفتمان او را استخراج کند. نویسندگان، عدالت را مهم‌ترین محور فکری پزشکیان می‌دانند؛ عدالتی که هم رفع تبعیض و هم قرار دادن هر چیز در جای درست خود را شامل می‌شود. عقلانیت، دومین رکن گفتمان پزشکیان است که بر تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد، تجربه و تخصص تأکید دارد و از شعارزدگی و آزمون و خطا پرهیز می‌کند. صداقت و شفافیت نیز به عنوان ویژگی‌های رفتاری و گفتاری پزشکیان برجسته می‌شود؛ او وعده‌های غیرواقعی نمی‌دهد و بر تعهد به اجرای وعده‌ها تأکید دارد. وفاق و همدلی، دیگر مؤلفه مهم این گفتمان است که بر کنار گذاشتن اختلافات داخلی و اجماع‌سازی برای منافع ملی تأکید دارد. در تحلیل مناظره‌ها، کتاب نشان می‌دهد پزشکیان راه‌حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی را در اصلاح ساختار مدیریتی، استفاده از کارشناسان واقعی، شفافیت مالی، هدفمندکردن یارانه‌ها و تعامل فعال با جهان می‌داند. او بر ضرورت حذف رانت، مبارزه با فساد، تقویت بخش خصوصی و توجه به مناطق محروم تأکید می‌کند و معتقد است بدون انسجام داخلی و ارتباطات بین‌المللی، حل مشکلات کشور ممکن نیست. کتاب همچنین به نقد شعارهای غیرواقعی و وعده‌های تحقق‌نیافته دولت‌های پیشین می‌پردازد و بر اهمیت قانون‌گرایی و اجرای سیاست‌های کلی تأکید دارد.

چرا باید کتاب گفتمان عدالت و عقلانیت را خواند؟

این کتاب فرصتی فراهم می‌کند تا خواننده با تحلیل گفتمان یکی از چهره‌های مهم انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳ آشنا شود و روند شکل‌گیری و تبلور مفاهیمی مانند عدالت، عقلانیت و صداقت را در فضای سیاسی ایران دنبال کند. اثر حاضر با بررسی موردی مناظره‌ها و بیانیه‌های انتخاباتی، نشان می‌دهد چگونه می‌توان با تکیه بر شواهد، تجربه و تخصص، به نقد و ارزیابی برنامه‌های مدیریتی و اقتصادی پرداخت. مطالعه این کتاب به درک بهتر فضای سیاسی و اجتماعی معاصر ایران و شناخت رویکردهای مختلف در مدیریت کشور کمک می‌کند.

خواندن کتاب گفتمان عدالت و عقلانیت را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به سیاست، دانشجویان و پژوهشگران علوم سیاسی و اجتماعی، فعالان رسانه‌ای و کسانی که دغدغه عدالت اجتماعی، شفافیت و اصلاح ساختار مدیریتی دارند، مناسب است. همچنین برای افرادی که به تحلیل گفتمان و نقد مناظره‌های انتخاباتی علاقه‌مندند، اثری کاربردی به شمار می‌آید.

فهرست کتاب گفتمان عدالت و عقلانیت

- مقدمه و پیش‌گفتار: معرفی کلیات گفتمان عدالت و عقلانیت و اهمیت زبان و نشانه‌شناسی در سیاست.- فصل اول: بررسی و تحلیل مناظره اول (مهار تورم و رشد تولید)؛ تحلیل برنامه هفتم توسعه، رشد اقتصادی، نقش سرمایه‌گذاری خارجی و اهمیت انسجام داخلی.- فصل دوم: بررسی و تحلیل مناظره دوم (خدمات‌رسانی عدالت‌محور دولت)؛ سیاست‌گذاری یارانه‌ها، رفع فقر مطلق، عدالت در سلامت و آموزش، مهاجرت نخبگان و چالش‌های نظام آموزشی.- فصل‌های بعدی: هر فصل به تحلیل یکی از مناظره‌های انتخاباتی می‌پردازد و موضوعاتی مانند اصلاح نظام بانکی، شفافیت مالی، خصوصی‌سازی، مبارزه با فساد، وفاق ملی و تعامل با جهان را بررسی می‌کند.- فصل پایانی: جمع‌بندی و نتیجه‌گیری دربارهٔ گفتمان پزشکیان و مقایسه آن با دولت‌های پیشین، همراه با پیشنهادهایی برای بازتولید گفتمان عدالت و عقلانیت در دولت آینده.

بخشی از کتاب گفتمان عدالت و عقلانیت

«ساعت ۱۰و۵ دقیقه شب به آقای پزشکیان دروغ گفتمهمین حالا که این مقدمه را می‌نویسم و احتمالا تا همین الان که این کتاب رادرردست گرفته‌اید، رییس جمهور پزشکیان همچنان بعضی کارها را نمی‌کند:دروغ نمی‌گوید، وعده نمی‌دهد، رژیافروشی نمی‌کند، کارنمایشی انجام نمی‌دهد. چیزی را گردن دیگری نمی‌اندازد. آخرتش را هم به دنیای خودش نمی‌فروشد؛ چه رسد به دنیای دیگران.تأکید کردم تا همین حالا که می‌نویسم و احتمالا تاالان که شما می‌خوانید.پنج‌شنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۳ در دومین مناظره انتخاباتی حدود ساعت ۱۰ و ۵ دقیقه شب علاوه بر همه پیام‌های تند و تیز و نه‌چندان مهرآمیز دوستان نگران و دلسوز که از مدل ورود و گفتمان دکتر گلایه داشتند و برسر من فریاد می‌زدند، رضا رشیدپور همزمان با ورود آقای پزشکیان به اتاق استراحت تماس گرفت. ما دقبقه فرصت داشتیم تا دو ساعت اول را مرور کنیم و اول متخصص همراه نکاتش را بگوید و بعد ما کمی کامنت بدهیم و دوباره دکتررا برای راند دوم مناظره از زیر قرآن رد کنیم.نه‌اینکه نامحترمانه باشد که هیچ‌وقت نبوده اما تند بود و عصبانی. حق می‌دادم به او.از بخش اول مناظره مثل دیگران، ناراضی بود و معتقد بود این نیمه دکترپرسید کیه؟گفتم آقای رشیدپور هستند و خداقوت می‌گوید و تشکر. می‌گوید دمتون گرم و الهی نیمه دوم بهتر و پرقوت‌تر بترکونید.صدای رضا در همین حین که حرف‌های من وتحریف همه غرولندها و نقدها و فریادهای ملایمش را می‌شنید وارفت! در لحظه وارفتگی‌اش خداحافظی کردم و گفتم دوباره بعد آزرفتن دکتر به استودیوی مناظرات تماس می‌گیرم.دراین چند وقت گذشته از انتخابات، پی فرصتی بودم برای گفتن درباره دروغی که ناگهان ساختم تا مثلاً ذهن کاندیدای وسط میدان عدالت و عقلانیت، فرصت خوبی است برای یک اعتراف: من در ساعت ۱۰ و ۵ دقیقه پنج‌شنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۳ به کاندیدای ریاست‌جمهوری دروغ گفتم. شاید هم خالی‌بسته بودم. شاید خالی‌بستن زمان خریدن است؛ برای پیدا کردن فرصتی در آینده‌ای زود برای جیران. نمی‌دانم.»