کتاب بزنگاه های تاریخی ایران

«ابتدای حرکت، از کرمان آغاز می‌شود. منزل اول، منزل بهرام جرد است. در این منزل، خبر فوت فرمانفرما داده می‌شود؛ که نویسنده و همراهان را دچار غصّه و اندوه می‌کند و همچنین، حال همسر ولی‌خان نیز رو به وخامت می‌گذارد. از همین ابتدای سفر، آه و ناله، بیماری و مشکلات راه ورد زبان نویسنده است. این مسیر تا رسیدن به بندرعباس حدود بیست روز طول می‌کشد. کل مطالب نوشته شده، مربوط به همین مسائل است. گاهی از اوضاع هوا و چگونگی خورد و خوراکشان نیز یادی می‌کند و از آنجا که با کشتی به بمبئی می‌روند، مطالب کمی بهتر شده؛ دربارۀ حال و هوای کشتی و دریا هم چیزهایی می‌نویسد. یکی از حوادث این بخش، گم کردن راه و ترس از برخورد با کوه است که به خیر می‌گذرد: «گفتند کشتی بایست از میان دو کوه در مسقط بگذرد. کشتی‌بان و کارگزاران کشتی همه پریشان شدند. دوربین‌ها همه در دست گرفته، در پای قطب‌نما ایستاده‌اند، نگاه می‌کنند که کشتی را برگردانند که به کوه نخورد.» در این قسمت، نوشته‌ها خیلی رک و راست و گاه طنزآمیز است و برخی جملات نشان از وسواس زنانۀ وی برای پاکیزگی دارد؛ با اینکه می‌بیند همه چیز تمیز است، اما از باطنش شک دارد و همه چیز را نجس می‌داند. مطالبی هم دربارۀ قایق‌های روی دریا و بارهایی که می‌برند نقل می‌کند و تعجب خود را از سنگینی بار این قایق‌های پارویی بیان می‌کند.»