کتاب ابراهیم یا اسماعیل

کتاب ابراهیم یا اسماعیل نوشته‌ی بهزاد پرتوی خاقان و محمدرضا رشیدپور، اثری است که به زندگی و سیره‌ی شهید ابراهیم خانی، یکی از افسران ارتش جمهوری اسلامی ایران، می‌پردازد. این کتاب توسط نشر کلید پژوه منتشر شده است و با روایتی مستند و جزئی‌نگر، ابعاد مختلف زندگی شخصی، خانوادگی و نظامی این شهید را بررسی می‌کند. نویسندگان تلاش کرده‌اند با بهره‌گیری از خاطرات، نامه‌ها و روایت‌های نزدیکان، تصویری ملموس از شخصیت، باورها و مسیر زندگی ابراهیم خانی ارائه دهند. ابراهیم یا اسماعیل نه‌تنها به روایت زندگی یک فرد می‌پردازد، بلکه به موضوعاتی چون فرهنگ شهادت، ایثار، خانواده و نقش ارتش در دفاع مقدس نیز توجه ویژه دارد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب ابراهیم یا اسماعیل

ابراهیم یا اسماعیل اثری است که در قالب زندگی‌نامه و خاطره‌نگاری، به روایت زندگی شهید ابراهیم خانی می‌پردازد. این کتاب با نگاهی عمیق به دوران کودکی، نوجوانی، جوانی، ازدواج، پدرشدن و حضور او در ارتش و جبهه‌های جنگ، سیر تحول شخصیتی و معنوی یک انسان را در بستر تحولات اجتماعی و سیاسی ایران به تصویر کشیده است. نویسندگان، بهزاد پرتوی خاقان و محمدرضا رشیدپور، با استفاده از روایت‌های خانوادگی، نامه‌ها و خاطرات نزدیکان، تلاش کرده‌اند ابعاد مختلف شخصیت ابراهیم خانی را از زوایای گوناگون نشان دهند؛ از شیطنت‌های کودکی تا دغدغه‌های معنوی و مسئولیت‌های اجتماعی و نظامی. ساختار کتاب به گونه‌ای است که هر فصل به بخشی از زندگی یا یک موضوع محوری مانند مفهوم شهادت، نقش خانواده، فرماندهی، یا تأثیرات اجتماعی و فردی ایثار می‌پردازد. در کنار روایت زندگی شهید، کتاب به بررسی فرهنگ شهادت در ایران، ابعاد اجتماعی و معنوی آن، و نقش ارتش و خانواده‌ها در تداوم این فرهنگ نیز پرداخته است. ابراهیم یا اسماعیل اثری است که هم به جنبه‌های فردی و خانوادگی یک شهید می‌پردازد و هم به زمینه‌های اجتماعی و تاریخی که این شخصیت در آن رشد یافته است.

خلاصه کتاب ابراهیم یا اسماعیل

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! کتاب با مقدمه‌ای درباره مفهوم شهادت و جایگاه آن در فرهنگ ایرانی و اسلامی آغاز می‌شود و سپس به زندگی شهید ابراهیم خانی می‌پردازد. روایت از تولد او در روستای طراقیه و خانواده‌ای پرمحبت و ساده‌زیست شروع می‌شود؛ جایی که ابراهیم از همان کودکی با شیطنت‌ها و بازیگوشی‌هایش، گرمای خانواده و سختی‌های زندگی روستایی را تجربه می‌کند. بیماری سخت در کودکی و خواب صادقه مادرش، که آینده‌ای متفاوت برای ابراهیم پیش‌بینی می‌کند، از نخستین نقاط عطف زندگی اوست. در ادامه، کتاب به دوران نوجوانی ابراهیم می‌پردازد؛ زمانی که با ظهور انقلاب اسلامی، او نیز مانند بسیاری از جوانان آن دوره، به تدریج با مفاهیم ولایت، ایثار و مسئولیت اجتماعی آشنا می‌شود. ابراهیم پس از پایان تحصیلات متوسطه، همزمان با شرکت در کنکور، در آزمون استخدامی ارتش نیز پذیرفته می‌شود و وارد دانشگاه افسری امام علی علیه‌السلام می‌گردد. این بخش از کتاب، به نظم، معنویت و فضای خاص دانشگاه افسری و تأثیر آن بر شخصیت ابراهیم می‌پردازد. پس از فارغ‌التحصیلی، ابراهیم شاخه پیاده‌نظام را انتخاب می‌کند و به لشکر ۲۳ نیروی مخصوص ارتش می‌پیوندد؛ جایی که آموزش‌های سخت جسمی و روانی را پشت سر می‌گذارد. روایت ازدواج ابراهیم با اکرم، شکل‌گیری یک زندگی ساده و صمیمی، و تولد فرزندشان حسین، بخش دیگری از کتاب را تشکیل می‌دهد. نامه‌نگاری‌ها، دغدغه‌های عاطفی و مسئولیت‌های خانوادگی در کنار وظایف نظامی، ابعاد انسانی و احساسی شخصیت ابراهیم را برجسته می‌کند. کتاب سپس به حضور ابراهیم در جبهه‌های غرب کشور، به‌ویژه کردستان و سردشت، می‌پردازد. روایت بمباران شیمیایی سردشت و تأثیرات آن بر مردم و رزمندگان، از نقاط پررنگ کتاب است. در این بخش، ابراهیم به عنوان فرمانده‌ای جوان، با خلاقیت، دلسوزی و حق‌جویی، نقش مهمی در آموزش و آماده‌سازی نیروها ایفا می‌کند. کتاب با تأملاتی درباره فرهنگ شهادت، پیامدهای فردی و اجتماعی آن، و نقش خانواده‌ها و جامعه در تداوم این فرهنگ به پایان می‌رسد، بی‌آنکه پایان زندگی ابراهیم را به‌طور مستقیم روایت کند.

چرا باید کتاب ابراهیم یا اسماعیل را بخوانیم؟

ابراهیم یا اسماعیل اثری است که با روایتی جزئی‌نگر و انسانی، زندگی یک شهید ارتش را نه‌تنها به عنوان یک قهرمان، بلکه به عنوان یک انسان با دغدغه‌ها، احساسات و انتخاب‌های روزمره به تصویر کشیده است. این کتاب با ترکیب روایت‌های خانوادگی، نامه‌ها و خاطرات، تصویری ملموس از تأثیر فرهنگ ایثار و شهادت بر زندگی فردی و جمعی ارائه می‌دهد. از ویژگی‌های شاخص کتاب، توجه به جزئیات زندگی روزمره، روابط خانوادگی، و چالش‌های عاطفی و معنوی یک رزمنده است که آن را از آثار صرفاً حماسی متمایز می‌کند. همچنین، پرداختن به نقش خانواده، ازدواج، پدرشدن و مسئولیت‌های اجتماعی در کنار وظایف نظامی، ابعاد تازه‌ای از مفهوم ایثار و مقاومت را نشان می‌دهد. خواندن این کتاب فرصتی است برای آشنایی با لایه‌های کمتر دیده‌شده زندگی شهدا و درک عمیق‌تر از فرهنگ مقاومت و پایداری در جامعه ایرانی.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان به زندگی‌نامه‌های شهدا، پژوهشگران حوزه دفاع مقدس، خانواده‌هایی که با موضوع ایثار و شهادت درگیر هستند، و کسانی که به دنبال شناخت ابعاد انسانی و اجتماعی فرهنگ مقاومت و ایثار در ایران‌اند، پیشنهاد می‌شود. همچنین برای دانشجویان و فعالان حوزه تاریخ معاصر و مطالعات اجتماعی مفید است.