کتاب تضادهای دوگانه در هفده نمایشنامه اکبر رادی

کتاب «تضادهای دوگانه در هفده نمایشنامه اکبر رادی» نوشتۀ هلن اولیایی نیا است و نشر قطره آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب تضادهای دوگانه در هفده نمایشنامه اکبر رادی

هلن اولیایی‌نیا در کتاب تضادهای دوگانه در هفده نمایش‌نامهٔ اکبر رادی نخست به موضوع جایگاه تئاتر در جهان و ایران می‌پردازد، تفاوت‌ها را نشان می‌دهد و دلایل تمایل مردم به سینما و تلویزیون را توضیح می‌دهد. او تلاش کرده است فقر دانش در مورد نمایش و نمایش‌نامه و مهجور ماندن چهره‌های درخشان تئاتر را گوشزد کند. اولیایی‌نیا از نقش کلیدی نویسندۀ نمایش‌نامه به‌عنوان رکن اصلی سخن می‌گوید، به مشکلات چاپ و انتشار اشاره می‌کند و یادآور می‌شود که نمایش‌نامه پس از نگارش و چاپ، تازه به صحنه و یا مکان، به بازیگر و به تماشاگر نیاز دارد، چون نمایش‌نامه نوشته می‌شود تا روی صحنه اجرا شود و ماهیتِ اجرا، بازیگر و تماشاگر می‌طلبد.

نویسنده در مرحلۀ بعد به مقایسه و تأثیر نویسندگان بزرگ جهان مثل چخوف، ایبسن، بِکِت، میلر و آلبی بر اکبر رادی می‌پردازد و بیان می‌کند که دقت او در به‌کارگیری زبان، جزئیات صحنه‌پردازی و دقت در دیالوگ‌نویسی و شخصیت‌پردازی، خواننده را به یاد آن‌ها می‌اندازد و حتی گاه تصور می‌کند دارد نمایش‌نامه‌های آنان را می‌خواند. نمونه‌ها‌یی را هم برای توضیح بیشتر ارائه می‌دهد. رادی تأثیرپذیرفتن و اثرگذاشتن را یک بده‌بستان فرهنگی می‌داند که دوسویه است و سبب غنای هر دو فرهنگ غربی و شرقی می‌شود.

هدف اصلی هلن اولیایی‌نیا از نوشتن این کتاب بررسی و تحلیل تضادهای دوگانه در آثار اکبر رادی است. از آن جا که ساختار اکثر نمایش‌نامه‌های رادی را این تضادها شکل می‌دهد، نویسنده تعدادی از آثار مشهور اکبری را انتخاب کرده، ‌ بعد از ارائۀ خلاصه‌ای از نمایش نامه‌ها، تضادهای دوگانه را در این آثار تحلیل می‌کند. نمایش نامه‌هایی که بر اساس تضادهای دوگانه تحلیل می‌شوند عبارت است از: ارثیهٔ ایرانی (۱۳۴۶)، افول (۱۳۵۱)، صیادان (۱۳۵۴)، از پشت شیشه‌ها (۱۳۵۵)، مرگ در پاییز (بهار ۱۳۵۶)، هاملت با سالاد فصل (۱۳۶۶)، لبخند باشکوه آقای گیل (۱۳۶۹)، شب روی سنگفرش خیس (۱۳۷۰)، روزنهٔ آبی (۱۳۷۲)، ملودی شهر بارانی (۱۳۷۸)، تانگوی تخم‌مرغ داغ (۱۳۷۸)، کاکتوس (۱۳۸۰)، شب‌به‌خیر جناب کنت (۱۳۸۱)، آهنگ‌های شکلاتی (۱۳۸۳)، پایین، گذر سقاخانه (۱۳۸۵)، آهسته با گل سرخ (۱۳۸۶)، منجی در صبح نمناک (۱۳۸۷)

خواندن کتاب تضادهای دوگانه در هفده نمایشنامه اکبر رادی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به علاقه‌مندان نمایش‌نامه و هنر نمایش‌نامه‌نویسی پیشنهاد می‌کنیم.

درباره هلن اولیایی نیا

هلن اولیایی‌نیا، نویسنده و مترجم، در سال ۱۳۳۲ در اصفهان به دنیا آمد. او مدرس زبان انگلیسی و استاد بازنشستۀ دانشگاه اصفهان است. اولیایی‌نیا کتاب‌هایی مثل «بوطیقا» ارسطو، «تراژدی چیست؟» کلیفورد لیچ و «ابلهان زمان: سیری در تراژدی‌های شکسپیر» نورتروپ فرای، را به فارسی ترجمه کرده است. «رأس ساعت گل»، ««بررسی شیوه روایی در سه رمان ویلیام فالکنر»، «بشنو از وی چون حکایت می‌کند»، «بررسی فرمالیستی نقش‌مایه نامه در تراژدی شکسپیر»، «شکسپیر، نویسنده یا روان‌شناس»، «بررسی تطبیقی «قفس» صادق چوبک و «تخم‌مرغ» شروود اندرسون»، «مسخ و نقد مسخ کافکا» از دیگر آثار او به شمار می‌روند.

بخشی از کتاب تضادهای دوگانه در هفده نمایشنامه اکبر رادی

«در کل ساختار داستان، تقابل دو خانوادهٔ موسی و آقابالا را شاهدیم. موسی روحانی محل و محضرداری است که دارای دو پسر و یک دختر به نام‌های عظیم، جلیل و شکوه است و بزرگ‌ترین پسر او، جواد، در حادثهٔ تصادف اتومبیل جان خود را از دست داده است. همسر او نیز انیس نام دارد. آن‌ها در خانهٔ محقر و ساده‌ای سکونت دارند که طبقهٔ بالای این خانه را به خانوادهٔ آقابالا اجاره داده‌اند. آقابالا دارای دو فرزند به نام‌های گلزار و مهدی است و همسرش قیصر نام دارد. آقابالا مبلغ هشت هزار تومان به موسی قرض داده که اکنون به بهانه‌های مختلف خواستارِ بازپرداخت این بدهی می‌شود. آقابالا مردی است دست‌وپاچلفتی و توسری‌خور که تحت تسلط کامل همسر بددهان و شلخته‌اش قیصر است. دختر آنان گلزار که باشکوه دختر موسی و انیس، دوست و همدل هستند، و برخلاف خواست و منش سنتی خانواده‌های‌شان، مطابق مد روز لباس می‌پوشند و آرایش می‌کنند. آقابالا شکوه را به خاطر آدامس جویدنش شماتت می‌کند، ولی شکوه به او اعتنایی نمی‌کند، اما انیس از اظهار وجود آقابالا و خانواده‌اش سخت خشمگین می‌شود.»