کتاب ذهن آگاهی در مکتب مولانا

کتاب الکترونیکی ذهن آگاهی در مکتب مولانا نوشتهٔ اهورا کاووسی از انتشارات هورین است. این کتاب دربارهٔ شناسایی مؤلفه‌های ذهن آگاهی در مکتب مولانا است.

درباره کتاب ذهن آگاهی در مکتب مولانا

ذهن آگاهی سازه‌ای است که در دهه‌های اخیر موجب اشتغال ذهنی روانشناسان شده است. ذهن آگاهی یعنی بودن در لحظه با هر آنچه هست بدون اظهار نظر دربارهٔ آنچه اتفاق می‌افتد. توجهی هدفمند و بدون قضاوت، کیفیتی از هوشیاری و به معنی توجه‌کردن به لحظهٔ حال است. ذهن آگاهی از تمرین‌های مراقبه‌ٔ بودائیسم گرفته شده که ظرفیت توجه و آگاهی هوشمند را افزایش می‌دهد. ذهن آگاهی را می‌توان به عنوان یک شیوهٔ بودن در زمان حال تعریف کرد که مستلزم درک احساس شخصی است. ذهن آگاهی حالتی در ذهن ایجاد می‌کند که فرد را قادر به تفکر می‌سازد و فرصت رهایی از خشم، ترس، و قضاوت را در بسیاری از موقعیت‌ها برای فرد فراهم می‌سازد. این کتاب در پی شناسایی «مؤلفه‌های ذهن آگاهی» از دیدگاه «بائر» در «مکتب مولانا» است

امروزه درمان‌های «موج سوم روانشناختی» نسبت به سایر درمان‌ها پیشی گرفته که ذهن آگاهی یکی از مهم‌ترین وجوه این درمان‌هاست. ذهن آگاهی یک ترجمه انگلیسی از کلمهٔ «پالی»، از زبانی «ساتی» است که آگاهی، توجه و به خاطر سپردن از آن استنباط می‌شود. «کابات زین» مهم‌ترین پیشگام در کاربرد درمانی، ذهن آگاهی است که ذهن آگاهی را در مدل درمانی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی معرفی نموده است. ذهن آگاهی به افراد کمک می‌کند تا فرد زندگی خود را لحظه به لحظه تجربه کند و تماس نزدیکی با واقعیت داشته باشد. ذهن آگاهی یک عامل زیربنایی مهم برای رسیدن به رهایی است؛ زیرا روشی مؤثر و قوی برای خاموش کردن و توقف فشارهای دنیا یا فشارهای ذهنی خود فرد است. وقتی فرد درمی‌یابد که ذهن دائماً در حال تعبیر و تفسیر است قادر می‌شود با دقت بیشتری به افکار خود توجه کند و بدون بیزاری یا قضاوت آنها را مورد بررسی قرار دهد و علت وجود آن را دریابد. ذهن آگاهی به طور ضمنی به آگاهی، توجه و یادآوری اشاره دارد. فرد با آگاه شدن از وقایعی که درون و اطراف او می‌افتد کم‌کم خود را از اشتغال ذهنی و هیجانات منفی درونی رها می‌کند و به جای تلاش برای کنترل یا سرکوب هیجان‌های شدید، فرد احساساتش را تنظیم می‌کند. ذهن آگاهی یک فرایند شناختی خلاق و سازنده است و زمانی که فرد سه ویژگی کلیدی ذهن آگاهی را به کار می‌گیرد، آشکار می‌شود که شامل خلق یک طبقه‌بندی جدید، پذیرا بودن اطلاعات جدید و آگاهی از دید و زوایای دید ژرف‌تر می‌شود. ذهن آگاهی روشی است برای ارتباط آگاهانه با خودمان، دنیای اطراف و حتی با خدای خودمان در هر لحظه. ذهن آگاهی هم شامل آگاهی و هم توجه است. یکی از جذاب‌ترین انواع جست‌وجوهای تطبیقی، مقایسه سیستم‌های عرفانی، فلسفی و ادبی ایرانی اسلامی با دستگاه‌های مشابه اروپایی است. در چند دههٔ اخیر، در میان آنها تطبیق اندیشه‌های عارفان ایرانی، به ویژه مولانا جلال‌الدین محمد بلخی بسیار مورد بررسی قرار گرفته است. مولانا به عنوان مؤسس و پایه‌گذار مکتب عرفانی که پایه آن بر عشق به خدا و انسان و توصیه به یکرنگی و نکوهش تعصب و نخوت و ارج گذاشتن به کرامت انسانی است. مولوی در زمرهٔ عارفانی است که عشق را عامل اصلی پویایی، حرکت و توانمندی جهان‌بینی و هستی‌شناسی خود قرار داده است. مذهب عشق، در دیدگاه مولانا، جانشین همهٔ مذاهب می‌شود. بسیاری از آموزه‌های مولانا فراتر از ادیان خاص است و در قالب دین خاصی محصور نمی‌شود. پژوهشگران تلاش می‌کنند پژوهش‌ها در جهت ذهن آگاهی هماهنگ شود. ذهن آگاهی شامل یک آگاهی پذیرا و عاری از پیش‌داوری از وقایع جاری زندگی است، ذهن آگاهی به معنای توجه‌کردن به شیوه‌ای خاص، هدفمند در زمان حال و خالی از قضاوت است. استفاده از این شیوه، سریع‌تر از مفهوم سازی دقیق آن رشد کرده و طی بیست سال اخیر مورد توجه عده زیادی از درمانگران و تعداد کمتری از پژوهشگران قرار گرفته است. کابات زین از پیشروان کاربرد تکنیکی ذهن آگاهی، این سازه را کیفیت خاصی از توجه به تجربه در حال وقوع می‌داند. با توجه به اینکه بسیاری از نظریه‌ها و دستاوردهای علمی از فرهنگ سرچشمه گرفته‌اند، با برقرار کردن پیوند میان ذخایر فرهنگی گذشته و دانش امروزی می‌توان به اندیشه‌های نو دست یافت. در این میان می‌توان از میراث عظیم وغنی فرهنگ فارسی و از آثار مولوی، خصوصاً مثنوی معنوی برای جست‌وجوهای تطبیقی، مقایسه‌ٔ سیستم‌های عرفانی و فلسفی با شیوه‌های اروپایی استفاده کرد.

برخی از فصل‌های کتاب ذهن آگاهی در مکتب مولانا عبارت‌اند از: «ذهن آگاهی»، «تعاریف ذهن آگاهی»، «تاریخچه ذهن آگاهی»،‌ «مبانی زیستی آگاهی»، «سه عنصر اصلی ذهن آگاهی» و «ذهن آگاهی در آثار مولانا»

خواندن کتاب ذهن آگاهی در مکتب مولانا  را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

به کسانی که علاقه‌مند به شناخت و مطالعه اندیشه‌های مولانا در مورد ذهن آگاهی هستند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب ذهن آگاهی در مکتب مولانا

«از طرفی یکی از جذاب‌ترین انواع جستجوهای تطبیقی، مقایسهٔ سیستم‌های عرفانی، فلسفی و ادبیِ ایرانی اسلامی با دستگاههای مشابه اروپایی است.‌ در چند دههٔ اخیر، در میان آنها تطبیق اندیشه‌های عارفان ایرانی، به ویژه مولانا جلال‌الدین محمد بلخی بسیار مورد بررسی قرار گرفته است. مولانا جلال‌الدین بلخی، در زمرهٔ عارفان و واصلانی است که عشق را عامل اصلی پویایی، حرکت و توانمندی جهان‌بینی و هستی شناسی خود قرار داده است. مذهب عشق، در دیدگاه مولانا، جانشین همهٔ مذاهب می‌شود. مولانا به دنبال اعتقاد به وحدت وجود، اختلاف بین مذاهب را صوری می‌گیرد و قانون جذبه و عشق را وظیفهٔ خاص انسان می‌داند و به همین دلیل بسیاری از آموزه‌های مولانا از ادیان خاص است و در قالب دین خاصی محصور نمی‌شود.»