کتاب اعتیاد

کتاب اعتیاد؛ تحریفات شناختی و باورهای ارتباطی نوشتهٔ افسانه محمدیان علی آبادی و سلمان ساعی پور است و انتشارات گیوا آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب اعتیاد

اعتیاد به مواد مخدر و سوء مصرف آن، آثار مخربی را هم برای فرد و هم برای جامعه در پی دارد. آثار فردی سوء مصرف مواد از ابعاد فیزیولوژیک، روانشناختی و تربیتی و فرهنگی قابل بررسی است. آثار اجتماعی آن می‌تواند دربرگیرندهٔ هزینه‌های سنگین و سرسام‌آوری باشد که از یک طرف به از‌دست‌رفتن کارایی افراد معتاد از نظر مولدبودن منجر شود و از طرف دیگر موجب تحمیل بار سنگین اقتصادی که صرف درمان و نگهداری افراد معتاد به موادمخدر می‌شود بر جامعه گردد. بر اساس تحقیقات و بررسی‌های انجام‌شده، فرایندهای اعتیاد تحت تاثیر باورها و نگرش‌های بیماران قرار می‌گیرد. دسته‌ای از مطالعات نشان داده‌اند که پاسخ‌های شناختی وعاطفی افراد بر نگرش آنها منطبق است.

نقایص شناختی اعتیاد به مواد مخدر، درمانگران به‌ویژه روان‌درمانگران را به بررسی این نقایص واداشته و این فکر را در ذهن موضوع‌گران متبلور می‌سازد که با کشف این نقایص ازجمله تحریفات شناختی و باورهای ارتباطی غیرمنطقی، ممکن است بتوان به پیدایش شیوه درمانی موثر این افراد کمک کرد و گام‌های تازه‌ای برداشت. انسان تنها اشیاء را ادراک نمی‌کند، بلکه درباره آنها به استدلال می‌پردازد و از مشاهدات خود نتیجه‌گیری می‌کند. بنابراین انسان دارای ابزار پیچیده‌ای جهت دریافت و پردازش اطلاعات است. به عبارتی مشخصهٔ انسان تنها شناخت حسی نیست، بلکه شناخت عقلانی نیز هست. بدین‌سان شناخت (تفکر) هم در سبب‌شناسی و هم در درمان جایگاه خاصی دارد و وسیله‌ای است توانمند در خدمت انسان. بنابراین درمانگران (روان‌شناسان وروان‌پزشکان) به‌خوبی می‌توانند از این ابزار در تشخیص و پیشگیری از بیماری‌های روانی بهره ببرند. نظریه شناختی براین نظرمبتنی است که بالاترین منبع رشد پیشرفت افراد، توان تفکر منطقی و تفکر واقع‌گرایانه و برخورد صحیح آنان درمورد خویش و در مورد جهان اطراف است. به عبارت دیگر می‌توان گفت که این طرز تفکر و تلقی ماست که رفتار احساسی ما را به‌وجود می‌آورد. نخستین اصل شناخت‌گرایی این است که حال انسان نتیجه شناخت‌ها وتفکرات اوست. این قدرت شناخت آدمی است که او را از سایر موجودات متمایز می‌سازد و این توانایی شناختی است که رفتار خاص انسان را شکل می‌دهد.

بنابراین تشخیص تحریفات شناختی –باورهای ارتباطی در معتادان به موادمخدر ممکن است به روان‌درمانی این افراد کمک کند.

خواندن کتاب اعتیاد را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به روان‌درمانگرهایی که در حوزهٔ اعتیاد فعالیت می‌کنند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب اعتیاد

«بیش از ۲۰۰۰ سال است که فلسفه، دوگانگی عمده ای را در روانشناسی انسانی موردملاحظه قرار داده است. تضاد بین قدرت هیجان در مقابل قدرت منطق و استدلال. از نظر ارسطو (۳۸۴-۳۲۲ قبل از میلاد) استدلال بزرگترین شکل فعالیت انسانی، توانایی کنترل کردن هوسها، بی خردی و پرورش آن است. اکویناس (۱۲۷۴- ۱۲۲۴ بعد از میلاد) اظهار می‌دارد که استدلال و منطق برجسته ترین کیفیتهای (برتریها) بشریت بوده و این که هر دوی زندگی شخصی و سیاسی باید بر اساس آن بنا شود. از این به بعد، ماهیت، قدرت و محدودیت‌های استدلال برای تحت فشار قراردادن هوسها، مرکز و منشأ بسیاری از نظریات درباره رفتار انسانی شد. همچنین الیس (۱۹۶۲) بیان می‌کند که استدلال از تاریخ عقاید فلسفی گرفته شده که درمان گران شناختی از آن الهام گرفته اند. بعلاوه درمانگران شناختی پیشنهاد می‌کنند که استدلال و منطق می‌تواند به شرط کسب مهارت‌های مناسب از طرف اشخاص، کنترل کننده هوسها و امیال باشد (گلیبرت، ۱۹۹۸).

بنابراین استدلال به توانایی خیلی پیچیده تر بر می‌گردد تا افکار ساده و ابتدایی برای مثال در حال حاضر تشخیص داده شده که ما می‌توانیم در حالات متفاوت ذهنی بطور متفاوت استدلال نماییم. شناخت درمانی مدعی است که اشکال گوناگون روان درمانی توسط تنوعی از تحریفات و خطاها در تفکر و استدلال حمایت می‌شود. بک و همکاران (۱۹۷۹) تحریفات در استدلال کردن را این چنین مشخص کرده اند: توجه انتخابی، استنباط دل‌بخواهی، و بیش تعمیمی. متعاقباً، برتر (۱۹۸۰) تحریفات را این چنین نام گذاری نموده است: نتیجه گیری شتابزده، تفکر همه یا هیچ، استدلال هیجانی و غیره.»