کتاب از ایران زردشتی تا اسلام

کتاب از ایران زردشتی تا اسلام نوشته شائول شاکد و با ترجمه مرتضی ثاقب‌فر، اثری پژوهشی درباره تاریخ دین و تماس‌های میان‌فرهنگی ایران است که نشر ققنوس آن را منتشر کرده است. این کتاب مجموعه‌ای از مقالات و پژوهش‌های نویسنده درباره تحولات دینی ایران از دوران ساسانی تا ورود اسلام را دربرمی‌گیرد و به بررسی چگونگی انتقال اندیشه‌ها، آیین‌ها و نمادهای زردشتی به فرهنگ و دین اسلامی می‌پردازد. نویسنده با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، سعی کرده است نقش ایران و دین زردشتی را در شکل‌گیری فرهنگ اسلامی و تأثیرات متقابل میان ادیان و فرهنگ‌های همسایه را روشن کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب از ایران زردشتی تا اسلام

کتاب از ایران زردشتی تا اسلام با گردآوری مقالات شائول شاکد، به بررسی تاریخ دین زردشتی در دوره ساسانی و تأثیر آن بر فرهنگ و دین اسلامی می‌پردازد. این کتاب ساختاری مقاله‌محور دارد و هر فصل به یکی از جنبه‌های مهم دین زردشتی، ساختارهای اجتماعی، مفاهیم کلیدی مانند مینو و گیتی، و همچنین انتقال برخی مفاهیم و نمادها به اسلام اختصاص یافته است. نویسنده با تکیه بر متون پهلوی، اوستا و منابع تاریخی، تلاش کرده است تا پیوندهای میان دین زردشتی و اسلام را از منظر آیین‌ها، نمادها و اندیشه‌ها بررسی کند. در بخش‌هایی از کتاب، به نقش ایرانیان در شکل‌گیری جامعه اسلامی و همچنین تأثیرات متقابل میان ایران و فرهنگ‌های همسایه مانند مسیحیت، یهودیت و ارمنی‌ها اشاره شده است. شاکد با رویکردی انتقادی، به محدودیت‌ها و چارچوب‌های آموزش دینی در ایران باستان و چگونگی انتقال دانش دینی به گروه‌های خاص نیز پرداخته است. این کتاب تصویری چندلایه از تحولات دینی و فرهنگی ایران در آستانه ورود اسلام ارائه می‌دهد و به مخاطب امکان می‌دهد تا با لایه‌های پنهان و آشکار این انتقال فرهنگی آشنا شود.

خلاصه کتاب از ایران زردشتی تا اسلام

کتاب از ایران زردشتی تا اسلام در دو بخش اصلی تنظیم شده است. بخش نخست به بررسی کیش زردشتی در دوره ساسانی می‌پردازد و موضوعاتی مانند گرایش‌های رازورانه، مفاهیم مینو و گیتی، اسطوره زروان و ساختارهای طبقاتی دین زردشتی را تحلیل می‌کند. نویسنده با استناد به متون پهلوی و اوستا، نشان داده است که دین زردشتی نه‌تنها ساختاری آشکار و همگانی داشته، بلکه در لایه‌هایی از آن، آموزه‌ها و دانش‌هایی وجود داشته که تنها به گروهی خاص منتقل می‌شده است. مفاهیمی مانند راز، سلسله‌مراتب دینی و محدودیت آموزش زند (تفسیر اوستا) از جمله موضوعاتی هستند که در این بخش به آن‌ها پرداخته شده است. در بخش دوم، کتاب به بررسی تماس‌های میان‌فرهنگی و انتقال مفاهیم از ایران به اسلام می‌پردازد. نویسنده نشان داده است که بسیاری از نمادها، آیین‌ها و حتی برخی مفاهیم حکومتی و اجتماعی از دوره ساسانی به فرهنگ اسلامی راه یافته‌اند. برای نمونه، نظریه همزاد بودن دین و دولت، برخی نمادهای پادشاهی، و حتی مفاهیم صوفیانه و اسطوره‌های ایرانی در ادبیات اسلامی بازتاب یافته‌اند. شاکد تأکید کرده است که ایرانیان در مواجهه با اسلام، صرفاً پذیرنده منفعل نبوده‌اند، بلکه نقش فعالی در شکل‌گیری جامعه اسلامی و انتقال سنت‌های فرهنگی و ادبی ایفا کرده‌اند. کتاب همچنین به تأثیرات متقابل میان ایران و اقلیت‌های دینی همسایه مانند مسیحیان، یهودیان و ارمنی‌ها اشاره دارد و نشان می‌دهد که این تبادل فرهنگی، یک‌سویه نبوده است. در مجموع، کتاب تصویری از پویایی و پیچیدگی انتقال فرهنگی و دینی از ایران باستان به دوره اسلامی ارائه می‌دهد.

چرا باید کتاب از ایران زردشتی تا اسلام را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، امکان شناخت عمیق‌تری از ریشه‌های فرهنگی و دینی ایران و نقش آن در شکل‌گیری فرهنگ اسلامی را فراهم می‌کند. از ویژگی‌های شاخص آن می‌توان به استفاده از منابع اصیل پهلوی و اوستا، بررسی انتقادی نظریه‌های پیشین درباره رازورانگی دین زردشتی و تحلیل دقیق فرایند انتقال مفاهیم و آیین‌ها به اسلام اشاره کرد. خواننده با مطالعه این اثر، با لایه‌های پنهان و آشکار تاریخ دین و فرهنگ ایران آشنا می‌شود و می‌تواند نقش ایران را در تحولات منطقه‌ای و جهانی بهتر درک کند. همچنین، کتاب به پرسش‌هایی درباره چگونگی تداوم سنت‌های ایرانی در دوره اسلامی و تأثیرات متقابل میان فرهنگ‌ها پاسخ می‌دهد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان تاریخ ادیان، پژوهشگران مطالعات ایران باستان، دانشجویان رشته‌های تاریخ، الهیات و مطالعات فرهنگی، و کسانی که به دنبال فهم عمیق‌تر از پیوندهای میان فرهنگ ایرانی و اسلامی هستند پیشنهاد می‌شود. همچنین به کسانی که دغدغه شناخت ریشه‌های فرهنگی و دینی ایران و تأثیر آن بر تحولات اجتماعی و فکری منطقه را دارند، توصیه می‌شود.