تا ۸۰٪ تخفیف خرید اشتراک ۴۶هزار کتاب | با هم برای کتابخانه‌ها در ۱۰سالگی طاقچه

کتاب شرح قصاید فارسی و مراثی سعدی

نویسنده:کوروش کمالی سروستانی

انتشارات:نشر چشمه

دسته‌بندی:

امتیاز:

۱.۰از ۱ رأیخواندن نظرات

۱٫۰

(۱)

خواندن نظرات

معرفی کتاب شرح قصاید فارسی و مراثی سعدی

کتاب شرح قصاید فارسی و مراثی سعدی نوشتهٔ کوروش کمالی سروستانی است. نشر چشمه این کتاب را روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب شرح قصاید فارسی و مراثی سعدی

شرح کتاب‌های گلستان، بوستان و غزلیات سعدی بارها چاپ و دیده شده است، اما کتاب شرح قصاید فارسی و مراثی سعدی، برای نخستین‌بار است که منتشر شده است. این شرح ۲ بخش اصلی را در بر گرفته است. در بخش نخست و در ابتدا به خاستگاه و نمود قصیده پرداخته شده و در ادامه، ضمن تبیین تاریخچهٔ قصاید و مراثی فارسی، به چگونگی ساختار زبانی سعدی در قصاید اشاره شده و تفاوت ساختاری زبان سعدی در قصاید فارسی با دیگر شاعران قصیده‌سرا بررسی شده است؛ ساختار زبانی و ادبی در قصاید و مراثی فارسی نیز در قالب بررسی ویژگی‌های عروضی و ساختار قافیه و ردیف در قصاید، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در بخش تحلیل محتوایی، به مضامین قصاید، ساختار تمثیل، ضرب‌المثل‌ها و مثل‌های رایج و چگونگی تکرار مضامین در قصاید سعدی پرداخته شده و به تأثیر آیات و احادیث در این اشعار نگاه شده است. کوروش کمالی سروستانی در بخش مدیحه‌سرایی سعدی، در پاسخ به پرسش چراییِ پرداختن سعدی به امر مدح در عین ذم آن، با دو رویکرد مدحیات از منظر اخلاقی و مدحیات از منظر مصلحت اجتماعی به این امر پرداخته است. در ادامه باتوجه‌به ساختار صوری و محتوایی قصاید سعدی، بهره‌مندی‌های شاعران از قصاید سعدی تبیین شده است.

در بخش دوم کتاب که در آن به شرح قصاید فارسی و مراثی سعدی پرداخته شده، همهٔ ابیات به‌لحاظ فرم و محتوا شرح داده شده؛ ویژگی های ادبی، زبانی و هنری ابیات بررسی شده است. معانیِ واژگان، عبارات، اصطلاحات و ابیات در ذیل ابیات نوشته شده و به صنایع بدیعی و بیانی آن‌ها اشاره شده است. گفته شده که از نکات درخور توجه در این شرح، معرفی ممدوحین قصاید سعدی به‌لحاظ تاریخی و فرهنگی است که باتوجه‌به منابع اصیل و مرجع نوشته شده و فرصت مراجعه به منابع دست‌اول را برای مخاطبان فراهم کرده است. کشف الابیات موجود در این شرح نیز، دسترسی مخاطب را به کشف سریع ابیات و منابع پایانی این کتاب، دسترسی به منابع بیشتر را در این مورد امکان‌پذیر کرده است.

شعر فارسی با قصیده زاده می‌شود و در سیری تکاملی، در گذرگاه زمان، در قالب‌های گوناگون نمود می‌یابد. قصیده را سرچشمه‌ٔ قالب‌های دیگر شعر فارسی دانسته‌اند. کاروان به‌راه‌افتاده‌ٔ قصیده، پس از پیمایش پیچ‌وخم‌های بسیار، در قرن هفتم به سعدی می‌رسد و بر اساس نبوغ سعدی است که رنگی تازه می‌یابد. سعدی در قصاید مدیحه‌سراییْ متملق و دون‌مایه نیست. او ممدوحین خویش را با پندواندرزهای حکیمانه تعلیم می‌دهد و نگاهش به هستی و انسان نگاهی معناگرا است. باطن وجود انسان و سیرت او است که از بار معنایی و ارزشی برخوردار است؛ به همین دلیل است که شایسته‌ٔ اصلاح و تعلیم و بایسته‌ٔ مدح و ستایش است. آنچه سعدی را به مدیحه‌سرایی واداشته، اندیشه‌ مال‌ومکنت و کسب آن نبوده است؛ این عرصه برای او جولانگاهی بوده برای تبیین اندیشه‌های سیاسی، اجتماعی و اخلاقی که از سویی ذهن او را به خود مشغول داشته و از سوی دیگر به‌عنوان ناصحی اجتماعی خود را ملزم به بیان این مفاهیم می‌دانسته؛ ازاین‌رو است که به مبالغه و گزافه‌گویی نمی‌افتد و شعر را به خدمت قدرت در نمی‌آورد.