تا ۸۰٪ تخفیف خرید اشتراک ۴۶هزار کتاب | با هم برای کتابخانه‌ها در ۱۰سالگی طاقچه

کتاب پرورش ذوق عامه در عصر پهلوی

نویسنده:علی قلی پور

ویراستار:غزاله یعقوبی

انتشارات:چاپ و نشر نظر

دسته‌بندی:

امتیاز:

۵.۰از ۲ رأیخواندن نظرات

۵٫۰

(۲)

خواندن نظرات

معرفی کتاب پرورش ذوق عامه در عصر پهلوی

چاپ پنجم کتاب پرورش ذوق عامه در عصر پهلوی نوشتهٔ علی قلی پور و حاصل ویراستاری غزاله یعقوبی است. چاپ و نشر نظر این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این کتاب درمورد تربیت زیباشناختی ملت در سیاست‌گذاری فرهنگی دولت سخن گفته است.

درباره کتاب پرورش ذوق عامه در عصر پهلوی

کتاب پرورش ذوق عامه در عصر پهلوی (چاپ پنجم) حاوی مطالعه‌ای درمورد ایدهٔ تربیت ملت و پرورش ذوق آن نزد دولت‌مردان و روشنفکران عصر پهلوی اول است؛ ایده‌ای که با تحول و دگرگونی‌هایی به سیاست مقابله با گسترش فرهنگ عامه‌پسند و پدیده‌هایی همچون فیلم‌فارسی و تئاتر لاله‌زاری در دههٔ ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ تبدیل شد. این اثر طی ۶ فصل، به‌طور اساسی این مسئله را بررسی کرده است. فصل نخست این کتاب به موضوع مدنظر در دوران پهلوی اول پرداخته و با معرفی انجمن آثار ملی، مشارکت عموم در کشف و بازپروری ذوق، تربیت اندیشه، روح و احساسات و مفاهیم ذوق و پرورش ملت در دیدگاه افرادی نظیر «غلامرضا رشید یاسمی» و «محمدعلی فروغی» این موضوع را بررسی کرده است. در فصل دوم مسائل مختلفی درمورد هنر و بازار آن بررسی شده و فصل سوم به بوروکراسی فرهنگی که پس از انقلاب سفید رواج یافت و در جهت «پرورش ذوق عامه در عصر پهلوی» بود، پرداخته است. فصل چهارم به هزینه‌ای که باید برای این پرورش ذوق پرداخت می‌شد و محل تأمین این هزینه که از درآمدهای نفتی بود، اشاره کرده و بودجه‌های فرهنگی در برنامه‌های اول تا پنجم عمرانی را که از اواخر دههٔ ۱۳۲۰ تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ در جریان بود، بررسی کرده است؛ همچنین در این فصل به نقش تلویزیون به‌عنوان رسانهٔ پرورش ذوق عامه در عصر پهلوی و تجسمی که این ذوق در رویدادهای مختلف کشور داشت پرداخته شده است. در فصل پنجم زیباشناختی در مخاطب عمومی و تربیت آن مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته؛ یکی از مهم‌ترین مسائل بررسی‌شده در این بخش، تعریف نقد و ابتذال و مصادیق آن‌ها است. سرانجام فصل ششم این اثر به قلم علی قلی پور، سیاست‌گذاری‌های تلویزیون و امور عامه‌پسند در تئاتر کشور را بررسی کرده که با تأکید ویژه بر تئاتر لاله‌زاری به آن پرداخته شده است.

خواندن کتاب پرورش ذوق عامه در عصر پهلوی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران علوم اجتماعی و ارتباط آن با هنر پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب پرورش ذوق عامه در عصر پهلوی

«خواندنی‌ها در باب تقابل‌ها و مقاومت‌های روشنفکران، نویسندگان و هنرمندان در برابر دولت و کارگزاران فرهنگی در عصر پهلوی کم نیست، اما ایده‌های مشترک روشنفکران و دولتمردان و کارگزاران فرهنگی کمتر موضوع بحث و پژوهش بوده است. «پرورش ذوق عامه» که امروز عبارتی منسوخ به نظر می‌رسد، یکی از آن ایده‌های مشترک است که می‌توان در بطن تکوین تاریخی سیاست‌گذاری فرهنگی دولت مدرن بررسی کرد. سیاست‌گذاری فرهنگی در معنای عام آن برنامه‌ریزی سازمان‌یافته دولت‌ها در امور فرهنگی نظیر هنرها، آموزش عمومی و دین است. این کتاب از مباحث مورد توجه سیاست‌گذاری فرهنگی، تنها به سیاست هنر در افکار و آرای کارگزاران فرهنگی، دولتمردان، مدیران، روشنفکران، هنرمندان و هنردوستان درون دولت در فاصله سال‌های ۱۳۱۳ تا ۱۳۵۶ می‌پردازد تا فراز و نشیب سیاست‌گذاری برای هنرها را با عنایت به ایده «پرورش ذوق عامه» روایت کند. پس آن چه پیش رو دارید تاریخ‌نگاری یک ایده و دو ساحت مهم آن، یکی «پرورش» و دیگری مفهوم «ذوق» نزد عاملان این پرورش است.»

«پدیده‌هایی که دولتمردان، روشنفکران و منتقدان هنری از سال‌های دهه ۱۳۳۰ به بعد «فیلفارسی»، «تئاتر لاله‌زاری»، «موسیقی کوچه‌بازاری» و در یک کلام «ابتذال» نام نهادند، همان فرهنگ عامه‌پسند است که در این پژوهش از آن به‌عنوان حوزه‌های مقاوم در برابر ایده «پرورش ذوق عامه» در سیاست‌گذاری فرهنگی یاد می‌شود. زیرا «عامه» در سال‌های مورد بحثِ این کتاب، به خصوص دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰، توده‌ای منفعل و منعطف در برابر سیاست پرورش ذوق نیست، بلکه برعکس، توده ای سخت، صلب و مقاوم در برابر آن است. از این رو برنامه‌ریزی کارگزاران فرهنگی و روشنفکران حرفه‌ای درون دولت معطوف به ادغام فرهنگ عامه‌پسند در فرم‌های فاخر و ابداع ذوق مشروع می‌شود که در تقابل با ذوق پرورش‌نیافته و آموزش‌ندیده عامه است. در این دوران «ابتذال» کلیدواژه روشنفکران، کارگزاران فرهنگی و دولتمردان برای نقد، تحقیر و تلویحاً سرکوب ذوق عامه یا همان «فرهنگ عامه‌پسند» است که در نقدهای هنری مطبوعات، گفتار غالب روشنفکران و حتی سخنرانی‌های رسمی تکرار می‌شود. به زعم آن‌ها، اگر ذوق مردم با سیاست‌گذاری فرهنگی دولت و روشنفکران حرفه‌ای درون آن «پرورش» نیابد و شم زیباشناختی ملت تربیت نشود، شیوع سلیقه «مبتذل» را در پی خواهد داشت.»