کتاب راهنمای فیلم سینمای ایران (جلد اول)

کتاب راهنمای فیلم سینمای ایران (جلد اول) نوشته حسن حسینی با همکاری گروهی از پژوهشگران و منتقدان سینما از جمله بهداد آوند امینی، امیر بهاری، محمد بیات، علی پاپلی یزدی، خسرو دهقان و دیگران، توسط نشر روزنه کار منتشر شده است. این کتاب مرجعی جامع درباره‌ی فیلم‌های سینمای ایران از آغاز تا سال ۱۳۶۱ است و اطلاعاتی درباره‌ی فیلم‌ها، کارگردانان، بازیگران و زمینه‌های تاریخی و اجتماعی سینمای ایران ارائه داده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب راهنمای فیلم سینمای ایران (جلد اول)

کتاب راهنمای فیلم سینمای ایران (جلد اول) حاصل پنج سال پژوهش و نگارش است و به بررسی فیلم‌های سینمای ایران از سال ۱۳۰۹ تا ۱۳۶۱ می‌پردازد. حسن حسینی و همکارانش تلاش کرده‌اند تا با رویکردی داده‌محور و تحلیل‌گرانه، فیلم‌های شاخص و جریان‌ساز این دوره را معرفی و تحلیل کنند. کتاب نه‌تنها به معرفی فیلم‌ها بسنده نمی‌کند، بلکه هر فیلم را در بافتار تاریخی، اجتماعی و فرهنگی زمان خود قرار می‌دهد و به مفاهیمی چون فیلمفارسی، موج نو، سینمای جشنواره‌ای و دیگر جریان‌های مهم سینمای ایران می‌پردازد. 

در کنار معرفی فیلم‌ها، به نقد و تحلیل آثار، بررسی تأثیرات متقابل سینما و جامعه و نقش سینماگران و عوامل پشت‌صحنه نیز توجه شده است. این مجموعه با هدف پرکردن خلأ منابع پژوهشی و مستند درباره‌ی تاریخ سینمای ایران تدوین شده و به‌ویژه بر فیلم‌های عامه‌پسند و کمتردیده‌شده تمرکز دارد. حسن حسینی در مقدمه به دشواری‌های پژوهش در این حوزه و کمبود منابع اشاره می‌کند و تأکید دارد که انتخاب فیلم‌ها بر اساس قابلیت نمایندگی بافتارهای مختلف سینمای ایران صورت گرفته است.

خلاصه کتاب راهنمای فیلم سینمای ایران (جلد اول)

کتاب راهنمای فیلم سینمای ایران (جلد اول) با رویکردی تحلیلی و مستند، به معرفی و بررسی بیش از ۵۰۰ فیلم سینمایی ایرانی از سال ۱۳۰۹ تا ۱۳۶۱ می‌پردازد. هر مدخل شامل اطلاعاتی درباره‌ی عوامل فیلم، خلاصه‌ی داستان، زمینه‌ی تولید و تحلیل کوتاهی از جایگاه فیلم در تاریخ سینمای ایران است. نویسنده تلاش کرده تا فیلم‌ها را نه صرفاً بر اساس شهرت یا کیفیت، بلکه باتوجه‌به نقش آن‌ها در بازتاب تحولات اجتماعی، فرهنگی و هنری ایران انتخاب کند. 

در این مجموعه، فیلم‌هایی از ژانرهای مختلف مانند ملودرام، کمدی، فیلمفارسی، آثار موج نو و فیلم‌های جشنواره‌ای بررسی شده‌اند؛ همچنین به تأثیر رویدادهای سیاسی و اجتماعی، مانند انقلاب ۱۳۵۷ بر سینمای ایران و تغییرات ساختاری آن پرداخته شده است. کتاب به نقش مهاجرت، تجدد، سنت، قومیت‌ها و مسائل زنان در سینمای ایران توجه ویژه‌ای دارد و با ارائه‌ی تحلیل‌هایی درباره‌ی مضامین و ساختارهای روایی فیلم‌ها، تصویری چندلایه از تاریخ سینمای ایران ارائه می‌دهد.

چرا باید کتاب راهنمای فیلم سینمای ایران (جلد اول) را خواند؟

کتاب راهنمای فیلم سینمای ایران (جلد اول) برای کسانی که به تاریخ سینمای ایران علاقه‌مند هستند، فرصتی فراهم می‌کند تا با سیر تحول سینمای ایران، از نخستین فیلم‌های صامت تا آثار جریان‌ساز دهه‌ی ۶۰، آشنا شوند. اطلاعات دقیق درباره‌ی فیلم‌ها، تحلیل‌های انتقادی و توجه به زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی هر اثر، این مجموعه را به منبعی ارزشمند برای پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان سینما تبدیل کرده است؛ همچنین کتاب به فیلم‌های کمتردیده‌شده و جریان‌های مغفول‌مانده می‌پردازد و تصویری متفاوت از تاریخ سینمای ایران ارائه می‌دهد.

خواندن کتاب راهنمای فیلم سینمای ایران (جلد اول) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای پژوهشگران و دانشجویان رشته‌های سینما، مطالعات فرهنگی و تاریخ معاصر ایران مناسب است؛ همچنین علاقه‌مندان به تاریخ سینمای ایران و کسانی که به‌دنبال شناخت عمیق‌تر جریان‌ها و فیلم‌های مهم و کمترشناخته‌شده هستند، می‌توانند از این اثر بهره ببرند.

بخشی از کتاب راهنمای فیلم سینمای ایران (جلد اول)

«نگارش و تدوین مجموعه «راهنمای فیلم سینمای ایران» پنج سال پیش آغاز شد. در آغاز قرار بود نقش من (تابع عرف این قسم کارها) به سرپرستی نویسندگان و ویراستاری علمی مجموعه محدود شود. ولی بروز ناملایماتی در روند کار و وسواس روزافزون (که گاه تا مرز کمال‌گرایی بیمارگونه پیش می‌رفت) ناگزیرم ساخت تا (در رویکردی نامعمول در کار فرهنگنامه‌نویسی) گذشته از نگارش چهار پنجم مدخل‌ها (۴۰۵ تا از ۵۱۷ مدخل) تنظیم شناسنامه و خلاصه داستان‌ها را هم شخصا به عهده گیرم. در این پنج سال هزار بلا نازل شد. تهران دوبار لرزید و ایران هم. تبعات بحران اقتصادی دامن اقشار گوناگون را گرفت و... من در این مدت می‌کوشیدم (تا حد امکان) بی‌اعتنا به مصائب و دشواری‌ها، پی‌گیر یافتن سندی تازه یا نسخه‌ای از فیلمی دیده نشده و یا نوشته‌ای در نشریه‌ای مهجور از سالیان پیش باشم. در شرایطی که نهادهای متولی فرهنگ اعتنایی به پژوهش در این حوزه‌ها ندارند و ناشران خصوصی هم از بضاعت لازم برای حمایت از طرح‌های زمان‌بر پژوهشی بی‌بهره‌اند، بار گران این کار را باید معدود سوته‌دلان این عرصه در قالب تلاش‌های فردی به دوش کشند.»