کتاب من کیستم و او کیست؟

کتاب من کیستم و او کیست؟ نوشتهٔ محمدنقی فراهانی (استاد روان‌شناسی شخصیت در دانشگاه خوارزمی) است. انتشارات پرکاس این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر درمورد روان‌شناسی شخصیت است.

درباره کتاب من کیستم و او کیست؟

روان‌شناسی شخصیت در پاسخ به پرسش بنیادی «من کیستم و او کیست؟» در طول تاریخِ خود جواب‌های گوناگونی داده است، اما هنوز به جواب یکسانی که موردپذیرش همگان باشد، نرسیده؛ البته در آینده هم نخواهد رسید! اما این بدان معنی نیست که روان‌شناسان نتوانسته‌اند به بعضی از ابهامات پاسخ دهند. آن‌ها می‌کوشند ما را در مقابل این سؤالات تنها نگذارند و کوشیده‌اند با روش‌ها و ایده‌های متفاوت خود به ابهامات ذهنی ما پاسخ دهند. دیدگاه روان‌شناسی شخصیت دربارهٔ پرسش بنیادی انسان در طول اعصار تغییر کرده است. او نیز مانند ما در مقابل سؤال کیستی فرد و آنچه که ما عنوان شخصیت را به آن داده‌ایم، از مرحلهٔ کودکی خود گذشته و دورهٔ نوجوانی خود را طی کرده و اکنون به مرحلهٔ بزرگسالی خود نزدیک می‌شود. او اکنون با مجموعهٔ فراوانی از سؤالات که در گذشته با آن مواجه بوده گذر کرده، ولی باید اذعان کرد سؤال‌ها همچنان باقی هستند.

نویسنده در این کتاب سعی کرده است در داستانی که انگار خود نقش اول آن است، مخاطب را به سفری پویا برای زیستی مجدد در مسیر شناخت خودش دعوت کند. در این سفر فرصت دارید تا با خودِ واقعیتان روبه‌رو شوید؛ کودکی و بزرگسالی خود را دوباره ببینید و هم‌صحبت دوستان قدیمی خود در همان روزگار قدیم شوید. با مطالعهٔ این کتاب می‌توانید درک روشن‌تری از خود و دیگری داشته باشید. پیامد حاصل از این بازنگری ایجاد تغییر در رفتار خود و کسب بینشی تازه نسبت به دیگری است.

در نگارش کتاب من کیستم و او کیست؟ از یک نقشهٔ کلی استفاده شده، اما فصول آن به‌تناسب نگارش زمان ۷ساله تغییر کرده و مکان‌ها و زمان‌ها در این کتاب متفاوت بوده است. بعضی از آن‌ها در کلاس درس و بعضی در کلینیک و بعضی دیگر در ورزشگاه، اتوبوس، صداوسیما و بعضی دیگر در مهمانی‌های خانوادگی و همان‌طور در برهه‌های مختلف زمانی شکل گرفته است. اینکه نویسنده اشاره می‌کند که با واقعیت‌های مکانی و زمانی، بدان معنی هم نیست که تماماً واقعی هستند؛ بلکه ایده‌ها در مکان‌ها و زمان‌های خاص شکل گرفته، ولی تمامی شخصیت‌های مقابل نویسنده ترکیبی از خیال و واقعیت هستند. او قدرت تخیل و واقعیت را هم‌زمان به کمک گرفته است که هر چقدر بیشتر بتواند آنچه را می‌خواهد، به خواننده منتقل کند. یک استثنا بر این شخصیت‌های خیالی فصول آخر کتاب است که تمامی شخصیت‌های آن واقعی هستند که در مقابل نویسنده قرار گرفته‌اند و این دوستان و هم‌کلاسی‌های ۴۰ سال پیش او در دانشگاه تهران بودند. برای اینکه روند طبیعی گفت‌وگو بر گفتمان کتاب حاکم باشد، این دوستان در جریان اینکه این گفت‌وگو منجر به کتاب می‌شود، نبوده‌اند.

خواندن کتاب من کیستم و او کیست؟ را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران موضوع روان‌شناسی شخصیت پیشنهاد می‌کنیم.

بخش‌هایی از کتاب من کیستم و او کیست؟

«پرده هفتم:

در کلینیک

مدتی کلینیک را به دلیل تعطیلات نوروزی تعطیل کرده بودم و امروز اولین روز بعد از تعطیلات بود که کار در کلینیک را شروع کرده بودم. منشی اعلام کرد که خانم نرگس وقت دارند. نگاهی به مشخصات او انداختم. او خانمی ۵۰ ساله دارای همسر و ۳ فرزند و دارای تحصیلات دیپلم بود.

خانمی‌نسبتا قد بلند و آراسته و با مانتو و روسری روشن و در نگاه اول با لبخند وارد اتاق شد. از او خواستم هر کجا که راحت است بنشیند. اوصندلی راحتی مقابل من را انتخاب کرد و با وقاری خاص از من اجازه گرفت که بنشیند. منتظر بودم که صحبت کند ولی انگار می‌خواست من شروع کننده باشم.

به او گفتم:

خانم نرگس منتظر شنیدن حرف‌های شما هستم.

راستش نمی‌دانم چه بگویم؟ راستش را بخواهید اصلاً نمی‌دانم چرا به اینجا امدم؟ آخر من از آنها یی که دارای مشکلاتی روانی خاصی باشند نیستم. من اومدم که بگویم... مدتی سکوت برقرار شد.

گفتم:

که بگویید چی؟

اوگفت:

اصلاً می‌دانید من خودم مشکل خیلی‌ها را در زندگی ام حل کرده ام!!! ولی نمی‌دانم چرا بایستی به اینجا بیایم.

گفتم:

ضرورت ندارد که حتما مشکل خاصی داشته باشید که به اینجا بیایید. اصلاً بهتر است راجع به آنها یی که شما مشکلآنتهآنها را حل کرده اید، صحبت کنیم.

او گفت:

راستش آقای دکتر من در خانواده حلال مشکلات هستم و هرکسی که مشکلی دارد پیش من می‌آید. و اتفاقا با اینکه هیچ گونه تخصصی هم داشته باشم برای دیگران حلال مشکل شده ام!!!

به او گفتم:

آیا می‌خواهی به مواردی ازآنها اشاره کنی؟

او میگوید:

من اصلاً برای دیگران خوبم ولی نمی‌توانم برای خودم خوب باشم!!!

به طور مثال من همسری فداکار برای همسرم و مادری مهربان برای فرزندانم و دختری خوب برای پدر و مادرم و خواهری همراه برای خواهران و برادرانم و حتی عروسی محبوب در خانوادهٔ همسر هستم ولی نمی‌دانم چرا از خودم راضی نیستم؟!!!

به او می‌گویم:

آیا نمی‌خواهی قدری دربارهٔ قضاوت دیگران دربارهٔ خودت صحبت کنی؟»