کتاب ذهن های آشفته

کتاب ذهن های آشفته نوشتهٔ ایان هیوز و ترجمهٔ میلاد سبزه آرای لنگرودی است. انتشارات اندیشه آگاه این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر دربارهٔ این پرسش است: چگونه شخصیت‌های خطرناک دموکراسی را از بین می‌برند؟

درباره کتاب ذهن های آشفته

کتاب ذهن های آشفته به‌صورت واضح و با بیانی ساده، از روش‌هایی سخن می‌گوید که افراد خطرناک از طریق آن‌ها می‌توانند ظهور کرده، شکوفا شده و در موقعیت‌های اجتماعی و سیاسی معین، بر دیگران تسلط پیدا کنند و باعث آسیب، خشونت و بربریتی بی‌حدوحصر شوند.

این کتاب ظهور سیاست‌مدارهایی مانند ترامپ در ایالات‌متحده یا لوپن در فرانسه را بررسی کرده است. با مطالعهٔ این کتاب می‌توان تحرکاتی را که باهدف ایجاد جامعهٔ نابرابر و پایمال‌کردن حقوق اجتماعی - اقتصادی انسان‌ها به‌وجود می‌آیند، شناسایی کرد.

کتاب حاضر، که در ۶ فصل نوشته شده به ۳ مورد از «اختلالات شخصیت» پرداخته است: اختلال شخصیت ضداجتماعی، اختلال شخصیت خودشیفته و اختلال شخصیت پارانوئید. نویسنده باور دارد که افرادی که از این‌گونه اختلالات رنج می‌برند، خطری بسیار واقعی برای یک جامعه هستند.

فصل یک کتاب ذهن‌های آشفته به شرح اختلالات شخصیت خطرناک پرداخته است. فصل ۲ «استالین و مائو» و فصل ۳ «هیتلر و پل پوت» نام دارند که از مدلی به نام «مثلث سمی» بهره می‌برند؛ مثلثی که رهبران مخرب، پیروان مستعد و محیط‌های مساعد در هر یک از رئوس آن قرار گرفته‌اند. این مثلث نشان می‌دهد که افراد مبتلا به این اختلالات چگونه به قدرت می‌رسند؛ همچنین، این ۲ فصل نشان می‌دهند که تاریخ قرن بیستم را نمی‌توان بدون اذعان به نقش رهبران مبتلا به این ۳ اختلال روانی در دامن‌زدن به غم‌انگیزترین رویدادهای قرن درک کرد.

فصل ۴ «دموکراسی به‌مثابه دفاع» دومین بحث اصلی کتاب را در بر دارد: اینکه دموکراسی را می‌توان به‌عنوان یک سیستم دفاعی در برابر افراد مبتلا به این اختلالات روانی دانست.

فصل ۵ «دموکراسی در حال تضعیف» نام دارد. این فصل استدلال می‌کند که دموکراسی امروز شکننده است زیرا نهادهای سیاسی، اقتصادی و دینی ما شرایطی که باعث قدرت‌گرفتن این اقلیت خطرناک می‌شود را مهیا می‌کنند.

فصل ۶ نیز تحت عنوان «امید؟» می‌گوید که با وجود اینکه خشونت و طمعی که در‌حال‌حاضر جهان ما را جریحه‌دار می‌کند، زمینه‌هایی برای خوش‌بینی وجود دارد.

ایان هیوز در این کتاب توضیح می‌دهد که چگونه تأثیر مخرب اقلیتی از افرادِ مبتلا به اختلالات شخصیتِ خطرناک باعث می‌شود تا باقی مردم نسبت به ماهیت انسان بدبین شوند. نویسنده معتقد است که ما گونه‌ای از موجودات خشن، حریص و غیرقابل‌اصلاح نیستیم. اکثریت مردم در سراسر جهان خواهان صلح، عدالت و رهایی از ظلم و تبعیض هستند. تنها با کاهش نفوذ اقلیت مبتلا به این اختلالات است که شروع به دیدن واضح‌تر این حقیقت خواهیم کرد.

خواندن کتاب ذهن های آشفته را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران علوم روان‌شناسی و جامعه‌شناسی و پیوند میان این دو علم پیشنهاد می‌کنیم.

درباره ایان هیوز

ایان هیوز نویسنده، پژوهشگر و مشاور سیاست‌گذاری در علم، فناوری و نوآوری است. او مدرک دکترای فیزیک و کارشناسی ارشد روانکاوی دارد.

نوشته‌های این محقق، درمورد اختلالات شخصیت، در وب‌سایت‌های سایکولوژی تودی و اوپن دموکراسی منتشر شده‌اند.

وبلاگ او (disorderedworld.com) نیز درمورد اختلالات شخصیتی خطرناک و عواقب آن‌ها مطالبی دارد. این وبلاگ، چندین بار، در فهرست برترین وبلاگ‌های سیاسی در ایرلند قرار گرفته است.

بخش‌هایی از کتاب ذهن های آشفته

«از جنبه‌ای آزاردهنده، وضعیت امروز به وضعیت آغاز قرن بیستم شباهت دارد. در آن زمان، بی‌عدالتی‌های سرمایه‌داری موجب خشم عمومی گسترده در کشورهای سراسر جهان و ظهور جنبش جهانی کمونیسم شد. رنج‌های غیرقابل درک دو جنگ جهانی لازم بود تا تطابقی عادلانه‌تر و فراگیرتر بین سرمایه‌داری و جامعه به وجود آید. این تطابق شامل سوسیال دموکراسی و مسئولیت دولت برای محدود کردن نابرابری‌ها و حمایت از حقوق بشر بود. امروزه این تطابق بین سرمایه‌داری و جامعه در حال از بین رفتن است. غلبه نئولیبرالیسم به‌عنوان ایدئولوژی هدایت‌کننده اقتصادی و سیاسی منجر به یک دوره ۴۰ ساله شده است که طی آن نقش دولت (به ویژه در محدود کردن نابرابری‌ها) از بین رفته است. در این مدت، ماهیت بنیادی سرمایه‌داری به‌شدت تغییر کرده است. این سیستم از یک سرمایه‌داری عمدتاً صنعتی مبتنی بر توسعه فناوری‌ها و صنایع جدید به یک سرمایه‌داری مالی مبتنی بر کسب درآمد از پول تبدیل شده است. درحالی‌که مزایای سرمایه‌داری صنعتی به‌طور نسبتاً وسیعی (حداقل در کشورهای توسعه‌یافته) گسترش یافته بود، مزایای سرمایه‌داری مالی توسط اقلیتی ثروتمند در حال تسخیر است. بحران مالی ۲۰۰۸ و روشی که در آن از وجوه دولتی برای نجات مؤسسات مالی استفاده شد، درحالی‌که افرادی که در رأس آن مؤسسات بودند با پاداش‌های مالی هنگفت کنار رفتند، اعتماد عمومی را هم به سرمایه‌داری و هم به سیاست کاهش داده است. این امر شرایطی را در بسیاری از کشورها ایجاد کرده است که در آن رهبرانی که به نژادپرستی، ملی‌گرایی و بیگانه‌هراسی دامن می‌زنند مخاطبان حاضر و آماده‌ای پیدا کرده‌اند. موفقیت‌های آن‌ها پایه‌های دموکراسی را بیش‌ازپیش متزلزل خواهد کرد.

بااین‌حال، یکی از تفاوت‌های وضعیت کنونی جهان با یک قرن پیش در این است که امروزه شکاف بین کشورهای توسعه‌یافته ثروتمند و کشورهای توسعه‌نیافته فقیر در حال کاهش است. درواقع، این روند با سریع‌ترین سرعت ممکن از زمان باز شدن شکاف در آغاز انقلاب صنعتی در بیش از دو قرن پیش در حال انجام شدن است. کاهش چشمگیر فقر جهانی و افزایش سطح بهداشت، رفاه و استانداردهای زندگی بسیاری از مردم در سراسر جهانِ درحال‌توسعه (به ویژه در چین و هند)، یکی از مشخصه‌های دوران فعلی است. این همگرایی اقتصادی نشان‌دهنده کاهش شدید رنج بشر است و می‌تواند منجر به کاهش جنگ، خشونت و افزایش ظرفیت شهروندان در سراسر جهان برای بازخواست دولت‌هایشان شود. از منظر روان‌شناختی، همگرایی اقتصادی شبیه به جزر و مدی است که در افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی خطرناک رخ می‌دهد، چراکه توسعه، فرصت‌های آن‌ها برای به دست آوردن نفوذ و استثمار دیگران جهت منافع شخصی را کاهش می‌دهد.

بااین‌حال، چالش بزرگی نیز برای ادامه همگرایی اقتصادی و توسعه کشورهای ثروتمند به وجود آمده است و آن چالش گرمایش جهانی است که یک قرن پیش پیش‌بینی نشده بود. فناوری‌هایی که در دو قرن گذشته به رشد اقتصادی کمک کرده‌اند، گازهایی (عمدتاً دی‌اکسید کربن) تولید می‌کنند که در جو زمین به دام افتاده و باعث گرم شدن سیاره ما می‌شوند. گرم شدن کره زمین در افزایش فراوانی رویدادهای آب و هوایی شدید، بالا آمدن سطح آب دریاها، ذوب شدن یخ‌های قطبی و کاهش زمین‌های قابل کشت در بسیاری از نقاط جهان مشهود است. پیش‌بینی می‌شود که گرمایش جهانی عواقب فاجعه‌باری برای بشریت در قرن پیش رو داشته باشد، مگر اینکه هم‌اکنون برای کاهش انتشار کربن اقدام کنیم.»