کتاب روندها و مسائل تکنولوژی آموزشی (جلد اول)

کتاب روندها و مسائل تکنولوژی آموزشی (جلد اول) تألیف رابرت ای. ریزر و جان وی. دمپسی با ترجمهٔ حسین زنگنه و مرضیه سعیدپور و سونیا موسی رمضانی در  انتشارات آوای نور چاپ شده است.

درباره کتاب روندها و مسائل تکنولوژی آموزشی (جلد اول)

این کتاب شامل ۹ بخش است:

بخش اول این کتاب بر مسائل بنیادی از جمله تعریف واژه‌های کلیدی این رشته و ارائه تاریخچه آن تمرکز دارد.

بخش دوم، به نظریه‌ها، مدل‌های آموزش و یادگیری می‌پردازد که به‌عنوان مبنایی برای این رشته ‌ایفای نقش می‌کند. همچنین دربارۀ گسترۀ وسیعی از دیدگاه‌های مختلف اعم از دیدگاه‌های شناختی و رفتاری تا برخی از دیدگاه‌های مطرح در حوزۀ آموزش و یادگیری متعامل با سازنده‌گرایی و علوم یادگیری بحث می‌کند و در زمینه ارزشیابی و مدیریت برنامه‌ها و پروژه‌های آموزشی به عنوان دو مرحله مغفول از مراحل فرایند طراحی آموزشی نیز سخن می‌گوید.

در بخش سوم با تأکید خاص بر روش‌های مرسوم ارزشیابی توجه ما را به مباحثی چون بازگشت سرمایه، نحوه مدیریت گروه طراحی و منابع کمیاب، جلب می‌نماید.

در بخش چهارم شالوده کتاب در مورد ایده‌های کلیدی و شیوه‌های متعامل با بهبود عملکرد است که در آن، انواع راه‌حل‌های غیر آموزشی برای مشکلات عملکردی از قبیل پشتیبانی از عملکرد، مدیریت دانش و یادگیری غیررسمی، تشریح می‌شوند.

بخش پنجم این کتاب به توصیف امور و حوزه‌هایی می‌پردازد که متخصصان طراحی و تکنولوژی آموزشی در مجموعه‌های مختلف کاری خود انجام می‌دهند: کسب‌وکار، صنعت، ارتش، مراقبت‌های بهداشتی، پیش‌دبستانی تا آموزش متوسطه و آموزش عالی.

بخش ششم این کتاب را گرایش‌های جهانی در زمینۀ طراحی و تکنولوژی آموزشی، تشکیل می‌دهد که بینشی در مورد شیوه‌های طراحی طراحان آموزشی و تکنولوژیست‌های شاغل در بخش‌هایی از اروپا، آسیا و آفریقا را ارائه می‌دهد.

بخش هفتم بر چگونگی کسب موقعیت طراحی و تکنولوژی آموزشی و موفقیت‌های حاصله تمرکز دارد.

 در این بخش علاوه بر ارائه پیشنهاد‌هایی برای جویندگان کار، به معرفی برخی از سازمان‌ها و نشریاتی اشاره دارد که به رشد حرفه‌ای متخصصان رشتۀ طراحی و تکنولوژی آموزشی می‌پردازند. بخش هشتم به بررسی مباحث جدید این رشته از جمله تأثیر روندها و گرایش‌های اخیری چون شبکه‌های اجتماعی، دنیای مجازی و یادگیری مبتنی بر بازی می‌پردازد. آخرین بخش از کتاب نیز به بررسی برخی مسائل کنونی رشتۀ طراحی و تکنولوژی آموزشی اعم از تنوع، دسترسی، اصول اخلاقی، حرفه‌ای و امتیازات سطوح مختلف رهنمودهای آموزشی در میان مسائل جاری روز می‌پردازد.

ویرایش سوم این کتاب به میزان قابل‌توجهی از ویرایش دوم متفاوت است. یکی از تفاوت‌های عمده آن با نسخه قبلی، افزودن ۱۸ فصل جدید به این ویرایش است. بسیاری از این فصل‌ها، نگاهی عمیق به موضوعاتی دارند که در ویرایش دوم مورد پوشش قرار نگرفته و یا بسیار مجمل به آن‌ها پرداخته‌شده بود. فصل‌های جدید این کتاب به‌طور کامل بر مباحث زیر تأکید دارند:

• سازنده‌گرایی (فصل ۵)

• علوم یادگیری (فصل ۶)

• طراحی حل مسئله (فصل ۷)

• نظریه‌های آموزشی مطرح در جهان پست‌مدرن (فصل ۸)

• بازگشت سرمایه (فصل ۱۱)

• پشتیبانی از عملکرد (فصل ۱۵)

• طراحی آموزشی در تعلیم و تربیت پیش‌دبستانی تا متوسطه (فصل ۲۱)

• طراحی آموزشی در کشورهای درحال‌توسعه (فصل ۲۳)

• طراحی آموزشی در آسیا (فصل ۲۴)

• طراحی آموزشی در اروپا (فصل ۲۵)

• استفاده مجدد و توانایی استفاده مجدد از طراحی (فصل ۳۰)

• وب ۲ و شبکه‌های اجتماعی (فصل ۳۱)

• یادگیری مبتنی بر بازی (فصل ۳۳)

• دنیاهای مجازی (فصل ۳۴)

• اصول اخلاقی حرفه‌ای (فصل ۳۵)

• تنوع و دسترسی (فصل ۳۶)

• تغییر ماهیت طراحی (فصل ۳۷)

• امتیازات سطوح مختلفی از رهنمودهای آموزشی: یک مباحثه (فصل ۳۸).

علاوه بر این فصل‌های جدید، بسیاری از فصل‌های قبلی ویرایش دوم این کتاب نیز به‌طور گسترده بازنگری شده‌اند. این فصل‌ها عبارت‌اند از:

• ویژگی‌های مدل‌های طراحی آموزشی (فصل۲). این فصل در ویرایش کنونی شامل یک بخش کاملاً جدید برای کلیه رویکردهای وظیفه‎محور در فرایند طراحی آموزشی است.

• تاریخچه طراحی و تکنولوژی آموزشی (فصل۳). بخش‌های جدید این فصل در مورد افزوده‌هایی از کاربرد رسانه‌های دیجیتال و یادگیری غیررسمی در طیف گسترده‌ای از مجموعه‌های آموزشی و تأثیر این وقایع بر شیوه‌های طراحی آموزشی بحث می‌کند.

• انگیزش، اراده و عملکرد (فصل۹). مباحث گسترده‌ای از اراده، به این فصل اضافه شده است.

• ارزشیابی در طراحی آموزشی (فصل۱۰). به توصیف مدل‌های مختلف ارزشیابی می‌پردازد که در ویرایش قبلی در مورد آن‌ها صحبت نکرده بودیم (به‌عنوان‌مثال، برینکرهوف، پاتون و روسی ) که به این فصل افزوده شده است.

• آموزش غیررسمی (فصل۱۷). این فصل در ویرایش کنونی شامل بحث‌های گسترده‌ای در مورد چگونگی اعتماد به یادگیری غیررسمی است که از آن به‌عنوان ماحصل گسترش کاربرد وب ۲ و ابزارهای شبکه‌سازی اجتماعی یاد شده است.

• نقش ۵ دانشگاه از ۳ کشور مختلف در حوزۀ طراحی (فصل ۲۲). در ویرایش کنونی یک نویسنده از ژاپن که به توصیف تجارب طراحی خود در کشورش می‌پردازد به انضمام نویسندگانی از استرالیا و ایالات‌متحده که به توصیف تجربه طراحی‌های خود در کشورهای خویش می‌پردازند.

• سازمان‌ها و انتشارات حرفه‌ای در حوزۀ طراحی و تکنولوژی آموزشی (فصل ۲۸). در ویرایش کنونی بازنگری و به‌روز گردیدند؛۲۰ سازمان حرفه‌ای و ۵۰ نشریه ذکر شده که مورد علاقه اعضاء جامعۀ طراحی و تکنولوژی آموزشی هستند.

• آموزش الکترونیکی و طراحی آموزشی (فصل ۲۹).

 در ویرایش کنونی محرک‌های اصلی یادگیری الکترونیکی از قبیل همگرایی، جوامع مجازی، یادگیری اجتماعی و تکنولوژی‌های شخصی را بررسی می‌کند.

کتاب روندها و مسائل تکنولوژی آموزشی (جلد اول) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب به معلمان، مربیان و همهٔ علاقه‌مندان به مبحث آموزش پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب روندها و مسائل تکنولوژی آموزشی (جلد اول)

در سال ۱۹۶۳، اولین تعریف طرح و تأیید شده توسط یکی از مهم‌ترین سازمان حرفه‌ای در حوزه تکنولوژی آموزشی منتشر گردید و به‌سادگی نشان داد که حوزۀ عمل تکنولوژی آموزشی صرفا در مورد رسانه نیست. این تعریف (اِلی ، ۱۹۶۳) توسط کمیته‌ای از طریق دپارتمان آموزش دیداری و شنیداری (که در حال حاضر به‌عنوان انجمن ارتباطات و تکنولوژی آموزشی شناخته می‌شود) مطرح شد که به‌نوعی خروج از دیدگاه سنتی این حوزه از جهات مختلف بود. اول اینکه، تعریف ارائه‌شده به‌جای تمرکز بر رسانه‌ها، بر طراحی و کاربرد پیام‌هایی تأکید می‌نمود که به کنترل فرایند یادگیری می‌پرداخت (ص،۳۸). علاوه بر این، جملات تعریف ارائه شده به شناسایی و رعایت مجموعه‌ای از مراحل اشاره می‌کرد که افراد باید در طراحی و کاربرد چنین پیام‌هایی مدنظر قرار می‌دادند. این مراحل شامل برنامه‌ریزی، تولید، انتخاب، استفاده و مدیریت بود که وجوه مشابه‌ای با برخی از مراحل مهمی داشت که اغلب به‌عنوان طراحی نظامند آموزشی شناخته می‌شود (که اغلب از آن به‌عنوان طراحی آموزشی یاد می‌شود). علاوه بر این، جملات تعریف حاکی از تأکید بر یادگیری بجای آموزش بود. در آن زمان تفاوت‌های شناسایی‌شده، انعکاس‌دهنده نوع نگاه برخی از رهبران این حوزه به ماهیت در حال تغییر این رشته بود.