کتاب راهنمای فرزندپروری موفق

کتاب راهنمای فرزندپروری موفق اثر مرضیه و راضیه قانعی است که در انتشارات راز نهان به چاپ رسیده است.

 درباره کتاب راهنمای فرزندپروری موفق

هر کودکی مراحل رشد و تحول خود را به گونه‌ای متمایز از سایر کودکان سپری می‌کند؛ هر چند که والدین انتظار دارند تمام کودکان مراحل رشد خود را بر طبق یک روال مشخص پشت سر بگذارند اما واقعیت این است که کودکان دارای تفاوت های فردی بی‌شماری هستند.

تغییر و تحولات رشدی کودکان می‌تواند از یک تا شش ماه با یک‌دیگر متفاوت باشد. آنچه مهم است توجه به سلامت جسمانی و ذهنی هر کودک است که می‌تواند سرعت و روند رشد او را تعیین کند. رشد، جریانی مرحله‌ای و پیوسته است؛ این نکته به این معنا است که یادگیری برخی از مهارت‌ها مستلزم یادگیری مهارت‌های پایه‌ای است. مثلاً کودک برای حرف زدن ابتدا الفاظ نامفهومی را به کار می‌برد (واژه‌های ناقص) و سپس به گفتن کلمه و جمله می‌پردازد. پس لازمه رسیدن به هر مرحله از رشد، گذراندن موفقیت‌آمیز مرحله پیشین است. تمام کودکان مراحل رشد یکسانی دارند اما ممکن است سرعت رشد به علت تفاوت‌های فردی با هم فرق داشته باشد.

 کتاب حاضر راهنمایی برای والدین است تا با مراحل رشد کودک بیشتر آشنا شوند و با شناختی که به دست می‌آورند بتوانند در فرزندپروری موفق‌تر عمل کنند.

 خواندن کتاب راهنمای فرزندپروری موفق را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

 والدین و مربیان کودک مخاطبان این کتاب‌اند.

 بخشی از کتاب راهنمای فرزندپروری موفق

تعریف رشد

منظور از رشد یا تحول «تغییرات منظم و سازگارانه ای است که از لحظه‌ی بستن نطفه تا هنگام مرگ در فرد اتفاق می‌افتد» (وولفلک ، ۲۰۱۳). رشد انسان را می‌توان از جنبه‌های مختلفی مورد بررسی قرار داد:

۱) رشد جسمانی : به تغییرات ایجاد شده در بدن فرد (ماهیچه‌ها، استخوان‌ها، دستگاه عصبی، و مانند این‌ها) و نیز تغییراتی که در چگونگی استفاده‌ی فرد از بدن خود (مهارت‌های حرکتی) رخ می‌دهد گفته می‌شود؛

۲) رشد شخصیت : در برگیرنده‌ی درک فرد از خود و تغییراتی است که در هیجان‌ها و اخلاقیات او صورت می‌پذیرد؛

۳) رشد اجتماعی : به تغییراتی که در روابط فرد با دیگران صورت می‌پذیرد اشاره می‌کند؛

۴) رشد شناختی : به تغییرات حاصل از اندیشه و شناخت فرد در طول زندگی‌اش گفته می‌شود. شناخت همه‌ی جنبه‌های رشد کودک به والدین کمک می‌کند تا فرزندان خود را بهتر بشناسد، اما از آنجا که شناسایی ویژگی‌های رشد شناختی به والدین در برقراری ارتباط با فرزندانشان بیشترین کمک را می‌کند، این بخش از کتاب، به بررسی درباره‌ی رشد بر جنبه‌های رشد شناختی متمرکز شده است (بیورکلاند و کوزی ، ۲۰۱۷).

تعریف رشد شناختی

منظور از شناخت دانستن، یاد گرفتن، به یاد آوردن، فهمیدن و اندیشیدن است. رشد یا تحول شناختی به تغییرات منظمی گفته می‌شود که در طول زمان در این فرایندها رخ می‌دهد.

هر چند که رشد یا تحول شناختی و یادگیری شبیه هم به نظر می‌رسند، اما به رغم شباهت با هم فرق دارند. درست است که هم رشد شناختی و هم یادگیری به تغییرات نسبتا پایدار می‌انجامند، اما تغییرات یادگیری بیشتر از تغییرات تحولی از تجربه‌های مشخص و دقیق ناشی می‌شود. یک کودک از راه مشاهده و تمرین، بستن بند کفش‌هایش را یاد می‌گیرد، اما او مهارت‌های حرکتی مورد نیاز خود برای دستکاری نخ‌های باریک، مثل بند کفش، و یادآوری مراحل انجام اعمال را از راه رشد یا تحول کسب می‌کند (ساکس ، ۲۰۱۵).

نظریه‌ی رشد شناختی پیاژه

ژان پیاژه ، دانشمند سویسی، یکی از پژوهشگران به نام در زمینه‌ی رشد کودک است. با این حال، کارهای نخستین پیاژه درباره‌ی زیست‌شناسی انجام گرفته است. وی در ابتدا علاقه‌ی چندانی به روانشناسی و آموزش و پرورش از خود نشان نمی‌داد. در حقیقت، او به شناخت‌شناسی (دانش‌شناسی) ژنتیک یا مطالعه‌ی چگونگی تحول دانش در انسان علاقه‌مند بود. پیاژه از راه جمع‌آوری اطلاعات درباره‌ی رفتارها و اندیشه‌های کودکان درصدد بود که به شناسایی اعمال و افکار کودکان و بزرگسالان هر دو دست یابد. به سخن دیگر، پیاژه می‌خواست منشاء و چگونگی تکامل دانش را در نزد نوع بشر مطالعه کند، و بدین منظور چگونگی رشد شناخت را در کودکان وسیله قرار داد».