کتاب فرهنگ نئولیبرال

کتاب فرهنگ نئولیبرال اثری از جیم مک گیگان با ترجمه نریمان افشاری است. این کتاب بر فرهنگی تمرکز کرده است که امروز جهان را در دست خود گرفته است و آن را به پیش می‌برد: فرهنگ نئولیبرال.

درباره کتاب فرهنگ نئولیبرال

تعریف نئولیبرالیسم کار ساده‌ای نیست. شاید از این جهت که این لفظ در طول زمان تغییرات بسیاری کرده است. اما آنچه نئولیبرالیسم، بیشتر درباره آن صحبت می‌کند این است که نقش دولت، ایجاد و حفظ یک چهارچوب و نهادی مناسب برای عملکرد این شیوه‌ه استريال شیوه مورد نظر یک روش اقتصادی است که برای تحقق آزادی‌های کارآفرینانه و مهارت‌های فردی در چارچوبی نهادی کار می‌کند و ویژگی آن حقوق مالکیت خصوصی قدرتمند، بازارهای آزاد و تجارت آزاد است.

به عنوان مثال می‌توان گفت که دولت باید کیفیت و انسجام پول را تضمین کند. دولت باید ساختارها و کارکردهای نظامی، دفاعی، قانونی لازم برای تأمین حقوق مالکیت خصوصی را ایجاد کند و در صورت لزوم عملکرد درست بازارها را با توسل به سلطه تضمین کند. همچنین دولت می‌تواند بازارهایی در حوزه‌هایی از قبیل زمین، آب، آموزش، مراقبت بهداشتی، تأمین اجتماعی یا محیط زیست ایجاد کند اما در صورتی که چنین چیزی از پیش، وجود نداشته باشد، اما البته میزان مداخله دولت در آن در حد ایجاد و تاسیس است و مداخله بیشتر را جایز نمی‌داند.

جیم مک گیگان در کتاب فرهنگ نئولیبرال، بر جلوه‌های فرهنگ تمدن نئولیبرال تمرکز کرده است که امروزه بر سرتاسر جهان غالب است. تمدن نئولیبرال واپسین مرحله‌ هژمونی جهانی سرمایه‌داری است. این کتاب با الگویی سه‌‌بخشی از تاریخ هژمونی سرمایه‌داری شامل لیبرال، سازمان‌یافته و نئولیبرال کار می‌کند. این که سرمایه‌داری از مرحله‌ «سازمان‌‌یافته» گذر کرده بدین معنا نیست که بی‌سازمان و نابسامان شده است: بلکه مبناهایی که سرمایه‌داری نئولیبرال بر آن‌ها بنا شده با مبانی پیوندیِ «ناخالص» سرمایه‌داریِ سازمان‌‌یافته متفاوت است. این قسم از سرمایه‌داری حتی شاید نوع ناب‌تری از آن تلقی شود، و شاید هدف غایی آن یا نقطه اوج تاریخ بلندمدت سرمایه‌داری را معین کند. این سرمایه‌داری قرن بیست‌و‌یکم است.

کتاب فرهنگ نئولیبرال را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

فرهنگ نئولیبرال را به تمام علاقه‌مندان به مطالعات اقتصادی و اجتماعی پیشنهاد می‌کنیم. 

بخشی از کتاب فرهنگ نئولیبرال 

چطور فستیوال‌های عمومی - که معمولا در سطح شهری برگزار میشوند - از ارکان کلیدی سیاستگذاری فرهنگی اند؛ هرچند به ندرت موجب تسهیل شکوفایی سپهر فرهنگی عمومی به مثابهی میدانگاهی برای مباحثات و نیز سرگرمی میشوند. این فصل با استفاده از موارد مطالعاتی مشخص، به این موضوع نیز می‌پردازد که امروزه چگونه دولتها تمایل دارند از مسئولیتهای فرهنگی شانه خالی کنند و با ترویج مصرف‌گرایی و سرگرمی‌های سودآور، منابع عمومی را به نفع کسب‌وکارهای شرکتی هدر دهند.

فصل ۱۱ که پس درآمد این کتاب است، زمانی را به یاد خواننده می‌آورد که انتظار می‌رفت پیشرفت تکنولوژی آدمی را از «جان کندن بیفایده» رهایی بخشد و او را قادر سازد نقش پررنگتری در فعالیتهای فرهنگی مثل هنرها و صنایع دستی داشته باشد، نه اینکه استثمار شغلی را تشدید کند. امروزه به‌رغم بلاغتهای تبلیغی استدلالات نئولیبرالی، تحقق چنین آرمانهایی چندان تسهیل نمی‌شود. در عوض، نئولیبرالیسم هنر را به پول تقلیل میدهد و با حامیان مالی تجاری، آن را از ریخت میاندازد و بنیادهای بشردوستانه در کشمکشی بی‌پایان بر سر هژمونی جای‌بخش دولتی‌ای را که باید به صورت دموکراتیک جوابگو باشد می‌گیرند. درنهایت، کتاب با نوعی پیشبینی آرمانشهری در باب غلبه بر این تنگنای نئولیبرال به پایان میرسد.