سامرست موام
زندگینامه و معرفی کتاب‌های سامرست موام
ویلیام سامرست موآم (به انگلیسی: William Somerset Maugham)، نویسنده و نمایشنامه‌نویس شهیر انگلیسی بود. او در طول دوران حرفه‌ای خود، به یکی از پرخواننده‌ترین نویسندگان عصر خود تبدیل شد. موآم در سال ۱۹۲۷ به جنوب فرانسه نقل‌مکان کرد و تا پایان عمر خود، یعنی سال ۱۹۶۵، همان جا اقامت داشت. موآم آثار متنوعی از جمله داستان‌های کوتاه، رمان‌ها و نمایشنامه‌های موفقی خلق کرد که نشان‌دهنده‌ی نبوغ او در توصیف شخصیت‌ها و موقعیت‌های پیچیده‌ی انسانی هستند.
بیوگرافی سامرست موام
ویلیام سامرست موآم در ۲۵ ژانویه‌ی ۱۸۷۷ در پاریس به دنیا آمد. در آن زمان، پدرش در سفارت انگلستان مشغول به کار بود. موآم تا ده‌سالگی، در پاریس زندگی کرد. او بخشی از کودکی‌اش را در شهر ویتستابل، در جنوب شرقی انگلستان، گذراند؛ اما ظاهراً این شهر را دوست نداشت و آن را در دو رمانش، «پایبندی‌های انسانی» و «کلوچه و آبجو»، با نام «بلک استیبل» توصیف کرد که جایگزینی طنزآمیز برای نام اصلی شهر است. بااین‌حال، برگزارکنندگان نخستین جشنواره‌ی ادبی این شهر بر این باورند که ویتستابل نقش مهمی در شکل‌گیری شخصیت او داشته است.
زندگی شخصی موآم با تراژدی همراه بود. او در هشت‌سالگی مادرش را به دلیل بیماری سل و سه سال بعد پدرش را بر اثر سرطان از دست داد. پس از فوت والدینش، سامرست موآم به خانه‌ی عمویش، کشیش هنری موآم، در ویتستابل فرستاده شد؛ جایی که زندگی در محیطی سخت و ریاضت‌گونه تأثیری عمیق بر او گذاشت. ویکتوریا فالکونر می‌گوید که این تغییر ناگهانی برای موآم بسیار دشوار بود، زیرا پیش از آن هرگز عموی خود را ندیده بود. سال‌های اقامت او در ویتستابل نه‌تنها شاد نبود؛ بلکه با تنهایی و سختی همراه شد. او در کتاب «پایبندی‌های انسانی»، از این شهر به نامی دیگر، با لحنی غم‌انگیز یاد می‌کند. این کتاب داستان پسر یتیمی را روایت می‌کند که در شهری کوچک به دست عمو و زن‌عموی سخت‌گیرش بزرگ می‌شود، اما بعدها شهر را ترک کرده و به دنبال هنر در پاریس می‌رود.
فرانسوی زبان مادری موآم بود و در مدرسه‌های انگلستان به‌خاطر عدم آشنایی با زبان انگلیسی، به لکنت‌زبان دچار شد. بااین‌حال، فالکونر معتقد است که همین دوران دشوار موجب شد علاقه‌ی او به کتاب و مطالعه شکل بگیرد، چراکه کتاب‌ها راهی برای فرار از واقعیت سخت زندگی بودند. این اتفاقات و تجربه‌ها، تأثیری عمیق بر شخصیت و دیدگاه‌های او گذاشت و این تأثیر در بسیاری از آثارش بازتاب یافت. موآم در سال ۱۹۲۹ از همسرش، سیری ولکوم، جدا شد. او تا پایان عمر در جنوب فرانسه زندگی کرد و در ۱۶ دسامبر ۱۹۶۵ درگذشت.
تحصیلات و زندگی حرفه‌ای
ویلیام سامرست موآم تا ده‌سالگی در پاریس زندگی کرد. او در مدارس کینگز و کانتربری تحصیل کرد، تحصیلات خود در دانشگاه هایدلبرگ را به پایان رساند و سپس مدتی در بیمارستان سنت تامس لندن دانشجوی رشته‌ی پزشکی بود، اما انتشار اولین رمانش، «لیزای لمبث» در سال ۱۸۹۷، مسیر زندگی او را تغییر داد و او را به سمت نویسندگی تمام‌وقت سوق داد.
او در اوایل قرن بیستم به شهرت رسید و در سال ۱۹۰۸ موفقیت قابل‌توجهی کسب کرد. چهار نمایشنامه‌ی او به طور هم‌زمان در لندن اجرا شد. بااین‌حال، خاطرات ناخوشایند از ویتستابل در رمان «پایبندی‌های انسانی» (۱۹۱۵) انعکاس یافت که ممکن است دلیلی بر بی‌اعتنایی مردم این شهر به میراث او باشد.
سامرست موآم یکی از پرکارترین نویسندگان قرن بیستم محسوب می‌شود. آثارش، شامل داستان‌های بلند و کوتاه و نمایشنامه‌ها، به زبان‌های مختلف ترجمه شد و میلیون‌ها نسخه از آن‌ها به فروش رفت. در دهه‌ی ۱۹۳۰، موآم به پردرآمدترین نویسنده‌ی جهان بدل شد و آثار او الهام‌بخش سینما بود، جایی که ستارگان مشهوری چون گرتا گاربو و ریتا هیورث در فیلم‌هایی بر اساس داستان‌های او بازی کردند.
سامرست موآم، به‌ویژه در زمینه‌ی داستان‌های کوتاه و نمایشنامه‌ها، به‌خاطر توانایی‌اش در به‌تصویرکشیدن شخصیت‌های پیچیده و اغلب ناکامل شناخته می‌شود. آثار او عمدتاً بر زندگی طبقه‌ی متوسط و نخبه متمرکز است، اما او این موضوعات را با نوعی نگاه بی‌رحمانه و واقع‌گرایانه تحلیل می‌کند. نمایشنامه‌های او عمیقاً به روابط انسانی، نقش‌های جنسیتی و تأثیرات اجتماعی پرداخته‌اند. در این آثار، او نه‌تنها سرگرمی ارائه می‌دهد، بلکه مخاطب را وادار می‌کند تا در مورد اخلاقیات جامعه نیز بیندیشد.
همچنین، موآم در داستان‌های کوتاهش، به‌ویژه مجموعه‌های مرتبط با تجربه‌های استعماری بریتانیا، تنش‌های فرهنگی و اخلاقی ناشی از استعمار را کاوش می‌کند. وی با نثری موجز و ظریف، داستان‌هایی خلق کرده که خواننده را به واکاوی ارزش‌های انسانی و دوگانگی‌های اخلاقی دعوت می‌کند.
او که به‌عنوان شخصیتی پیچیده و گاه سخت‌گیر شناخته می‌شد، تا سال ۱۹۶۵ زندگی کرد و در ۹۱ سالگی در فرانسه درگذشت. او همچنان به‌عنوان یکی از چهره‌های مهم ادبی قرن بیستم شناخته می‌شود.
نگاهی به کتاب‌ها و آثار سامرست موام
سامرست موآم نویسنده‌ای بسیار پرکار بوده و آثار متعددی از او برجای‌مانده است. او مجموعاً ده‌ها رمان، نمایشنامه و داستان کوتاه را در کارنامه‌ی خود دارد. در این بخش به معرفی گزیده‌ای از آثار او می‌پردازیم.
لبه‌ی تیغ
این کتاب در سال ۱۹۴۴ منتشر شد و دو اقتباس سینمایی از آن صورت گرفت. سامرست موآم در این داستان به‌عنوان راوی حاضر می‌شود و روایت خود را با دیداری با آقای الیوت تمپلتون، دوست ثروتمند و مرتبط با طبقه‌ی اشراف، آغاز می‌کند. الیوت شخصیتی اجتماعی است که به معاشرت با افراد مشهور و قدرتمند می‌پردازد. در ادامه‌ی داستان، راوی به یک مهمانی دعوت می‌شود و در آنجا با ایزابل، خواهرزاده‌ی الیوت و دختر جوان و زیبایی که قرار است با لاری، شخصیت اصلی داستان، ازدواج کند، آشنا می‌شود. لاری یک جوان بیست‌ساله است که حضورش به دلیل شخصیت متفاوت و تأثیراتی که از جنگ جهانی اول گرفته، بسیار گیراست. او دو بار در جنگ زخمی شده و این تجربه، زندگی‌اش را دگرگون کرده است، به‌طوری که دیگر نمی‌تواند مثل گذشته با مسیر عادی زندگی کنار بیاید. این موقعیت، جذابیت لاری را برای شخصیت‌های داستان و همچنین برای راوی افزایش می‌دهد و زمینه‌ساز کنجکاوی‌های بیشتر درباره‌ی دیدگاه‌ها و تصمیمات او در ادامه‌ی داستان می‌شود.
ماه و شش پنی
این کتاب یکی از مشهورترین آثار موآم است و با الهام از زندگی‌نامه‌ی نقاش معروف، پل گوگن نوشته شده است. از این کتاب، فیلمی در سال ۱۵۹۵ نیز ساخته شد. این رمان از طریق شخصیت چارلز استریکلند، نگاهی عمیق به جنبه‌های فداکاری هنری و چالش‌های زندگی هنرمندان ارائه می‌دهد. استریکلند با تصمیم به ترک زندگی معمولی و جست‌وجوی ناشناخته‌های درونی‌اش، به نمادی از مبارزه‌ی بین خواسته‌های شخصی و انتظارات اجتماعی تبدیل می‌شود. در این داستان، تضاد میان «شش پنی» به‌عنوان نماد مادی‌گرایی و «ماه» به‌عنوان سمبل آرزوهای والا و دست‌نیافتنی، محور اصلی است. سامرست موآم از این تقابل برای بازتاب پرسش‌های فلسفی درباره‌ی معنای هنر، زندگی، و فداکاری استفاده می‌کند. اگرچه استریکلند زندگی پل گوگن را تداعی می‌کند، اما شخصیت او بیشتر به نمادی ادبی از یک هنرمند رادیکال و بی‌اعتنا به قواعد اجتماعی، تبدیل شده است. این تقابل، به‌ویژه در شیوه‌ی برخورد او با اطرافیان و زندگی انزواگرایانه‌اش، نمود پیدا می‌کند که این‌ها بازتابی از تضاد همیشگی میان هنر و زندگی شخصی در قرن بیستم هستند.
حلقه
نمایشنامه‌ی حلقه از سامرست موآم، نمایشنامه‌ای کمدی در سه پرده است که برای نخستین‌بار در سال ۱۹۲۱ روی صحنه رفت و واکنش‌های متنوعی از مخاطبان و منتقدان برانگیخت. موضوع محوری این کمدی اجتماعی، روابط انسانی و تضاد میان عشق، وفاداری و احساسات نهفته است. این نمایشنامه، داستان زن جوانی را روایت می‌کند که با تأمل در انتخاب‌های زناشویی خود و نگاه به تجربیات زوجی که ۳۰ سال پیش تصمیمی مشابه گرفته‌اند، دچار کشمکش‌های عاطفی و اخلاقی می‌شود.
این نمایشنامه به دلیل پایان‌بندی غیرمنتظره‌اش که از سوی برخی شجاعانه و بحث‌برانگیز توصیف شده، شهرت یافته است؛ تایمز از آن به‌عنوان رویکردی جسورانه برای زمانه‌ی خود یاد کرده است. زبان شیرین و صمیمی اثر، در کنار توصیفات غنی از زندگی اشرافی، تجربه‌ای لذت‌بخش برای خواننده و بیننده فراهم می‌کند. همچنین، نگاه متفاوت نمایشنامه به اخلاق و احساسات، باعث شده تا برخی منتقدان آن را کمدی اخلاقی بدانند، درحالی‌که دیگران آن را کاوشی در لایه‌های پنهان احساسات انسانی تعبیر کرده‌اند.
این نمایشنامه نشان‌دهنده‌ی توانایی موآم در پرداختن به موضوعات پیچیده‌ی انسانی با طنز و ظرافت ادبی است. اگرچه اثر در زمان خود با استقبال کامل مواجه نشد، از دیدگاه برخی، ارزش هنری آن فراتر از واکنش‌های اولیه‌ی مخاطبان است.
حاصل عمر
این کتاب که بیشتر به‌عنوان یک اعتراف‌نامه شناخته می‌شود، نمایی صمیمی از زندگی و تجربیات نویسنده را به نمایش می‌گذارد. در این اثر، موآم نه‌تنها از دوران کودکی خود که به گفته‌ی خود «خجالتی، نحیف و نزار» بود می‌گوید، بلکه از سختی‌هایی که با لکنت‌زبان و دشواری در برقراری ارتباط اجتماعی روبه‌رو بود، نیز صحبت می‌کند. او در این کتاب به بررسی زندگی شخصی و حرفه‌ای خود می‌پردازد، از چگونگی رهاکردن مسیر پزشکی برای نویسندگی می‌گوید و چالش‌ها و موفقیت‌هایش را در این مسیر تحلیل می‌کند. این اثر به‌نوعی تصویری از یک مرد است که در دوران کودکی با فقدان والدین و مشکلات جسمی روبه‌رو بود، اما با پشتکار و اراده توانست از یک وضعیت سخت به موفقیت‌های بزرگی دست یابد. این کتاب بیشتر از آن‌که یک خودزندگی‌نامه باشد، به بررسی ابعاد مختلف شخصیت و تفکرات موآم می‌پردازد و به خواننده این امکان را می‌دهد که به دنیای درونی یکی از برجسته‌ترین نویسندگان قرن بیستم نزدیک شود.
پنلوپه
نمایشنامه‌ی پنلوپه از ویلیام سامرست موآم که نخستین‌بار در سال ۱۹۰۹اجرا شد، یک کمدی با نقد اجتماعی عمیق است. این اثر، با طنز خاص خود، به بررسی پیچیدگی‌های ازدواج و خیانت می‌پردازد و نگاه‌های نیش‌دار به هنجارهای اجتماعی اوایل قرن بیستم بریتانیا را به نمایش می‌گذارد. داستان حول شخصیت پنلوپه اوفارل می‌چرخد، زنی جذاب و بی‌تفاوت که درگیر یک ماجرای عاشقانه‌ی پنهانی می‌شود و در تلاش است تا روابط خود را بدون آسیب به تصویر اجتماعی‌اش حفظ کند. موآم با استفاده از دیالوگ‌های تیزبینانه و موقعیت‌های کمدی، نه‌تنها فضای طنز را ایجاد می‌کند، بلکه نقدی جدی به جامعه و انتظارات اخلاقی آن زمان ارائه می‌دهد. در این نمایشنامه، موآم به طور غیرمستقیم به مسائل وفاداری، اعتماد و فشارهای اجتماعی برای حفظ ظاهری بی‌عیب می‌پردازد. شخصیت‌های مختلف نمایش، به‌ویژه پنلوپه، با چالش‌های مربوط به هویت اجتماعی و نقش‌های جنسیتی در ازدواج دست‌وپنجه نرم می‌کنند. طنز و موقعیت‌های کمیک، ابزارهایی هستند که موآم برای جلب‌توجه به این مسائل پیچیده‌ی اجتماعی استفاده می‌کند. این اثر، اگرچه کمتر از دیگر آثار موآم شناخته شده، توانایی‌های برجسته‌ی او در نمایشنامه‌نویسی و تحلیل روابط انسانی را به‌خوبی نشان می‌دهد.
تولد یک قدیس
این اثر دومین رمان بلند سامرست موآم است که در دوران قرون‌وسطی و در ایتالیا، در اوج جنگ‌های داخلی و دوران ملوک‌الطوایفی می‌گذرد. داستان از زبان یک جنگجو روایت می‌شود که همراه با دوستش به شهر فورلی می‌رود. پس از ورود به این شهر، شرایط به‌سرعت تغییر می‌کند و جنگجو درگیر تحولات سیاسی و اجتماعی آن می‌شود. در همین زمان، او عاشق دختری می‌شود و وارد رابطه‌ای پرخطر و شوم می‌گردد. این رمان که به بررسی کشمکش‌های درونی انسان می‌پردازد، تصویری از فردی است که پس از دستیابی به تمامی لذایذ دنیوی، به جست‌وجوی معنویت و آرامش در زندگی روی می‌آورد. موآم در این اثر، به‌ویژه در بخش‌های مربوط به تکامل فردی و جست‌وجوی معنای زندگی، داستانی پیچیده و عمیق می‌سازد. نویسنده بدون استفاده از زیاده‌گویی، سیر تحول انسان را در مقابل دیدگان خواننده به تصویر می‌کشد. این رمان علاوه بر بررسی شرایط اجتماعی و سیاسی آن دوران، به چالش‌های اخلاقی و روحی شخصیت‌ها نیز می‌پردازد که این امر آن را به یک اثر فلسفی و انسانی تبدیل می‌کند.
دیروز و امروز
این اثر رمانی از موآم است که داستان زندگی نیکولو ماکیاولی، فیلسوف و سیاست‌مدار ایتالیایی را در دوران رنسانس و در نخستین سال‌های قرن شانزدهم روایت می‌کند. این رمان بیشتر در شهر ایمولا، یکی از شهرهای ایتالیا، می‌گذرد و ماجراهایی از زندگی ماکیاولی را در ارتباط با چزاره بورجیا، یکی از شخصیت‌های برجسته‌ی آن دوران، به تصویر می‌کشد. بورجیا الگوی ماکیاولی برای نوشتن اثر مشهور خود «شهریار» بوده است. در این کتاب، موآم نه‌تنها به جنبه‌های سیاسی و فلسفی زندگی ماکیاولی می‌پردازد، بلکه یک خط داستانی عاشقانه نیز وارد رمان می‌شود. ماکیاولی به دنبال اغواکردن همسر جوان میزبان خود در شهر ایمولا است که این تلاش‌های ناکام او باعث می‌شود تا به نوشتن اولین اثر کمدی خود فکر کند. این رمان در کنار مسائل سیاسی و تاریخی، به جنبه‌های انسانی شخصیت‌ها و روابط آن‌ها نیز می‌پردازد و ترکیبی از فلسفه، تاریخ و طنز را ارائه می‌دهد.
کاتالینا
آخرین رمان ویلیام سامرست موآم، داستان زندگی دختری به نام کاتالینا را روایت می‌کند که در اسپانیای قرون‌وسطی، پس از تجربه‌ای الهی، شفای معجزه‌آسایی می‌یابد. فشارهای اطرافیان او برای پیوستن به کلیسا و تصمیم کاتالینا برای پیروی از خواسته‌های قلبی‌اش، داستانی جذاب از تضاد بین ایمان، آزادی و عشق را خلق می‌کند. این اثر تاریخی با محوریت رویدادهای دوران تفتیش عقاید، تصویرگر مبارزه‌ای است که میان سنت و استقلال فردی رخ می‌دهد.
وفای زن و داستان‌های دیگر
وفای زن و داستان‌های دیگر مجموعه‌ای از ۱۱ داستان کوتاه و بلند است. داستان اصلی، وفای زن، به موضوع خیانت در روابط عاشقانه می‌پردازد و با دیدگاهی انتقادی، بی‌وفایی زنان را به تصویر می‌کشد. سبک داستان‌سرایی موآم در این اثر، با ضرباهنگ روان، تعلیق مؤثر و شخصیت‌پردازی عمیق همراه است. او با استفاده از آرایه‌های ادبی و توصیفات دقیق، به درک بهتر حالات و درونیات شخصیت‌ها کمک می‌کند. این مجموعه، نمونه‌ای برجسته از توانایی داستان‌پردازی این نویسنده است.
بادبادک
بادبادک مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه است که در سال ۱۹۶۳ منتشر شد. داستان اصلی به شوروشوق مردی جوان برای بادبادک‌بازی می‌پردازد. دیگر داستان‌ها شامل ماجراهای متنوعی مانند جاسوسی در سوئیس، اشباح در اسپانیا و رویدادهایی از زندگی عادی افراد با پیچش‌های غیرمنتظره هستند. موآم با نثری روان و شخصیت‌پردازی دقیق، دنیای هر داستان را به شکلی واقعی و گیرا به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد که در داستان کوتاه به اوج هنر نویسندگی دست‌یافته است.
باران
باران مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه سامرست موآم است که شامل داستان مشهور «باران» می‌شود. این اثر به تراژدی مبلغ مذهبی آقای داویدسون و برخوردش با سدی تامپسون، یک روسپی، می‌پردازد. مجموعه با ۲۱ داستان، خواننده را از جزایر اقیانوس آرام به اروپا می‌برد و تأثیر عمیق نویسندگانی مانند «گی دو موپاسان» بر موآم در آن نمایان است. این کتاب نمونه‌ای از مهارت بی‌نظیر او در داستان‌نویسی است و درخشش او را در ادبیات جهانی تثبیت کرده است.
طلسم
«طلسم» رمانی از ویلیام سامرست موآم است که زندگی چارلز استریکلند، مردی که حرفه و خانواده‌اش را برای دنبال‌کردن آرزوی نقاشی ترک می‌کند، روایت می‌کند. او با پشتکار و اشتیاق، حتی پس از نابینایی، به خلق آثار هنری ادامه می‌دهد. این داستان به بررسی نیروی خلاقیت، فداکاری و تأثیر آن بر روابط انسانی می‌پردازد و تصویری عمیق از سفر یک هنرمند به‌سوی آزادی و حقیقت هنری ارائه می‌دهد.
درباره‌ی رمان و داستان کوتاه
«درباره‌ی رمان و داستان کوتاه» نوشته‌ی ویلیام سامرست موآم، با نثری ساده و طنزآمیز، به تحلیل فنی و هنری رمان و داستان کوتاه می‌پردازد. موآم علاوه بر بررسی آثار برجسته، به زندگی شخصی، عشق‌ها و تأثیر محیط اجتماعی بر نویسندگان مطرح این دو حوزه نیز توجه کرده است. این اثر نه‌تنها راهنمایی برای درک عمیق‌تر ادبیات داستانی است، بلکه چشم‌اندازی از پشت پرده‌ی آفرینش‌های هنری نویسندگان بزرگ ارائه می‌دهد.
پیرامون اسارت بشری
«پیرامون اسارت بشری» شاهکار ویلیام سامرست موآم، داستان زندگی فیلیپ کری، پسربچه‌ای یتیم و معلول را روایت می‌کند که با چالش‌های عشقی و آرزوهای نافرجام مواجه می‌شود. این اثر، سفری از هایدلبرگ و پاریس به لندن را دنبال می‌کند، جایی که فیلیپ درگیر عشقی یک‌طرفه به میلدرد، یک پیشخدمت، می‌شود. رمان، مفاهیمی چون آزادی‌های جسمی و روحی را بررسی کرده و به یکی از مهم‌ترین آثار قرن بیستم تبدیل شده است. این کتاب تصویری عمیق از تلاش انسان برای معنا و رهایی ارائه می‌دهد.
مقام رسمی
«مقام رسمی» داستانی از ویلیام سامرست موآم است که زندگی لوئیس ریمایر، یک زندانی محکوم به قتل همسرش را روایت می‌کند. ریمایر که سابقاً پلیس بوده، به دلیل رفتار مناسبش در زندان، به‌عنوان جلاد رسمی در گینه‌ی فرانسه منصوب می‌شود. او در کلبه‌ای دور از زندان زندگی می‌کند تا از خطرات دیگر زندانیان در امان باشد. یک روز، او با چالشی ویژه مواجه می‌شود و باید شش محکوم‌به‌اعدام را گردن بزند. این داستان به مفاهیم عدالت و مسئولیت انسانی می‌پردازد.
خوشی‌های زندگی
«خوشی‌های زندگی» اثر ویلیام سامرست موآم، رمانی است با طنز خاص نویسنده که به محافل ادبی لندن در دهه‌ی ۱۹۳۰ می‌پردازد. این داستان به آزادی‌های فردی و جست‌وجوی خوشبختی تأکید دارد. شخصیت اصلی، ادوارد دریفیلد، با رزی، همسر جذابش زندگی می‌کند. رزی به نویسنده‌ای جوان، آلوری کی‌یر، اجازه می‌دهد تا زندگی‌نامه‌ی ادوارد را به اثری پرفروش تبدیل کند. این کتاب با شخصیت‌پردازی قوی، روایت‌های پیچیده و طنز گزنده‌اش مورد تحسین قرار گرفته است.
نسخه‌ی صوتی آثار سامرست موآم
از میان آثار یادشده، کتاب‌های «حلقه»، «لبه‌ی تیغ»، «ماه و شش پنی»، کتاب صوتی «حاصل عمر» با صدای رضا عمرانی و همچنین «رویای ارواح» که مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه از نویسندگان بزرگ جهان (از جمله موآم) است، در سایت و اپلیکیشن طاقچه موجود بوده و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته‌اند.
