سهراب سپهری
سهراب سپهری شاعر، نویسنده و نقاش اهل ایران بود. او از مهمترین شاعران معاصر ایران است و شعرهایش به زبانهای بسیاری از جمله انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی و ایتالیایی ترجمه شده است.
زندگینامه سهراب سپهری
سهراب سپهری، ۱۵ مهرماه ۱۳۰۷، در کاشان به دنیا آمد. پدر و مادرش هر دو اهل هنر و شعر بودند. دوره ابتدایی و دبیرستان را در کاشان گذراند. پس از فارغالتحصیلی و دریافت مدرک دیپلم، به تهران آمد و در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت؛ همزمان به استخدام شرکت نفت در تهران درآمد که پس از ۸ ماه استعفا داد.
سپهری در ۲۳ سالگی، نخستین مجموعه شعر نیمایی خود را به نام مرگ رنگ منتشر کرد. در سال ۱۳۳۲ از دانشکده هنرهای زیبا فارغالتحصیل شد و نشان درجه اول علمی را دریافت کرد. در همین سال در چند نمایشگاه نقاشی در تهران شرکت کرد و دومین مجموعه شعرش را با عنوان زندگی خوابها منتشر کرد. آذر ۱۳۳۳ در اداره کل هنرهای زیبا (فرهنگ و هنر) در قسمت موزهها شروع به کار کرد و همزمان در هنرستانهای هنرهای زیبا تدریس میکرد.
سهراب همچنین کارهای هنری خود را در نمایشگاهها به نمایش میگذاشت. حضور در نمایشگاههای نقاشی تا پایان عمرش ادامه داشت. او مدتی در اداره کل اطلاعات وزارت کشاورزی با سمت سرپرست سازمان سمعی و بصری در سال ۱۳۳۷ مشغول به کار شد. از مهر ۱۳۴۰ نیز شروع به تدریس در هنرکده هنرهای تزیینی تهران کرد. پس از مرگ پدرش که به بیماری فلج مبتلا بود، از تمام مشاغل دولتی کنارهگیری کرد. پس از این سهراب با حضور فعالتر در زمینه شعر و نقاشی آثار بیشتری خلق کرد و توانست راه خودش را پیدا کند.
سبک شعری سهراب سپهری نیمایی است. شعرهایش صمیمی هستند و تصویرسازیهایی بکر و تازه دارد که در کنار زبان نرم و لطیفش، شعرهایش را خواندنی میکند.
سهراب سپهری در ۵۱ سالگی، به بیماری سرطان خون مبتلا شد و در همان سال برای درمان به انگلستان رفت، اما بیماری بسیار پیشرفت کرده بود و ناکام از درمان، به تهران بازگشت. سرانجام در غروب دوشنبه ۱ اردیبهشت سال ۱۳۵۹ در بیمارستان پارس تهران به علت ابتلا به بیماری سرطان خون درگذشت.
اشعار سهراب سپهری
هشت کتاب، مرگ رنگ، زندگی خوابها، آوار آفتاب، شرق اندوه، صدای پای آب، مسافر، حجم سبز، ما هیچ ما نگاه، آوارکتاب و زندگی خوابها، آثاری هستند که سهراب سپهری از خود به یادگار گذاشته است. اگر میخواهید با نگاه این شاعر بیشتر آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم شعر خانه دوست کجاست سهراب سپهری را بخوانید:
خانه دوست كجاست؟
در فلق بود كه پرسيد سوار
آسمان مكثی كرد
رهگذر شاخه نوری كه به لب داشت
به تاريكی شنها بخشيد و به انگشت
نشان داد سپيداری و گفت
نرسيده به درخت
كوچه باغی است كه از خواب خدا
سبزتر است
و در آن عشق به اندازه پرهای صداقت آبی است
ميروی تا ته آن كوچه
كه از پشت بلوغ سر به در می آرد
پس به سمت گل تنهايی میپيچی
دو قدم مانده به گل
پای فواره جاويد اساطير زمين میماني
و تو را ترسی شفاف فرا میگيرد
در صمیمیت سیال فضا، خشخشی میشنوی:
كودكی میبينی
رفته از كاج بلندی بالا
جوجه بردارد از لانه نور
و از او میپرسی
خانه دوست كجاست.
کتاب هشت کتاب سهراب سپهری
هشت کتاب نام مجموعه اشعار سهراب سپهری است. همانطور که از اسمش بر میآید، هشت کتاب در واقع آثار منظوم این شاعر به نامهای؛ مرگ رنگ، زندگی خوابها، آواز افتاب، شرق اندوه، صدای پای آب، مسافر، حجم سبز و ما هیچ ما نگاه است که سپهری آنها را در سال ۱۳۵۵ گرداوری کرده است.
هشت کتاب یکی از اثرگذارترین و محبوبترین مجموعههای منظوم، در تاریخ شعر نو ایران است.
شهرت سپهری از سال۱۳۴۴ با انتشار شعر بلند صدای پای آب، آغاز شد. در این شعر سپهری به فرم خاص خود در شعر رسید و میتوان گفت فرم و محتوای شعر سپهری، از «صدای پای آب» به بعد به هماهنگی رسید، صدای پای آب، کنایه از صدای پای مسافری در سفر زندگی است.
سهراب در سال ۱۳۳۷ دو کتاب «آوار آفتاب» و «شرق اندوه» را آماده انتشار کرد ولی موفق به چاپ آنها نشد. سرانجام در سال ۱۳۴۰ این دو کتاب را به همراه «زندگی خوابها» و زیر عنوان «آوار کتاب» منتشر کرد. در این کتابِ سهراب سپهری، میتوان جلوههای زبان خاص او و همچنین شور و شوق آمیخته با طبیعت گرایی را بیشتر دید.