خسرو ناقد

خسرو ناقد (Khosro Naghed) مترجم، مؤلف و فرهنگ‌نویس برجسته‌ی ایرانی است. از میان آثار شاخص وی می‌توان کتاب‌های «آگاهی از نادانی» و «چرا جنگ؟» را نام برد.

بیوگرافی خسرو ناقد

خسرو ناقد در سال ۱۳۲۹، در شیراز متولد شده است. او سال‌های ارزشمند عمرش را وقف ترجمه، نویسندگی و فرهنگ‌نگاری کرده است. همچنین نقش پررنگی در معرفی فرهنگ و میراث فرهنگی کشورهای اروپایی به مخاطبان ایرانی داشته است. ناگفته نماند که ناقد در زمینه‌ی شناساندن فرهنگ و تاریخ ایرانی به جهانیان نیز ید طولایی داشته است. نگاهی اجمالی به آثار و مقالات وی این نکته را به‌خوبی تأیید می‌کند.

خسرو ناقد هم‌اکنون ساکن آلمان است و در این کشور، فعالیت‌های خود را در زمینه‌ی تألیف و ترجمه پی می‌گیرد. وسواس علمی و دقت نظر از ویژگی‌های بارز او به شمار می‌آیند. به همین سبب، برای هر کتاب‌خوانی باعث خوشحالی است که با دیدن نام آقای ناقد بر جلد هر کتابی می‌تواند با اطمینان‌ خاطر آن را بخرد و بخواند.

نگاهی به کتاب‌ها و آثار خسرو ناقد

در ادامه، هم آثار خواندنی خسرو ناقد را معرفی می‌کنیم و هم موضوع اصلی آن‌ها را توضیح می‌دهیم.

فرهنگ لغت آلمانی - فارسی

یکی از آثار ارزشمند ناقد تألیف فرهنگ دوسویه‌ی آلمانی به فارسی و فارسی به آلمانی است که در سال ۲۰۰۹ توسط انتشارات «لانگنشایت» منتشر شده است.

کتاب «خِرَد کُشی: روشنفکران و انقلاب اکتبر» (۱۴۰۱)

در این کتاب، ناقد به انقلاب اکتبر شوروی و تبلیغات کمونیسم برای ایجاد عصری جدید و جامعه‌ای آرمانی می‌پردازد. نویسنده در این اثر، توجه خود را به روشنفکران غربی معطوف کرده است، به‌خصوص روشنفکرانی که قبل یا بعد از انقلاب اکتبر به اتحاد جماهیر شوروی سفر کردند.

ناقد در کتاب حاضر می‌کوشد این پرسش را مطرح کند که آیا می‌شود گفت کمونیسم به جانشین ایمان مذهبی اندیشمندان تبدیل شده است و دین جدیدی را پدید آورده است یا نه. این کتاب از سوی «نشر نِی» به چاپ رسیده است.

کتاب «چرا جنگ؟»

خسرو ناقد در کتاب «چرا جنگ؟» (۱۹۳۳)، برخی از نامه‌های ردوبدل‌شده میان زیگموند فروید و آلبرت انیشتین را گردآوری و ترجمه کرده است. جنگ و راه‌های جلوگیری از وقوع آن موضوع اصلی این کتاب است. کتاب «چرا جنگ؟» دیدگاه متفاوت دو اندیشمند برجسته را در مورد جنگ و مصائب آن نشان می‌دهد.

کتاب «رویارویی با پاسداران مطلق‌گرایی»

لشک کولاکوفسکی در این کتاب (۱۹۹۱)، تناقضات درونی دنیای مدرن را با دیدگاهی فلسفی تحلیل می‌کند. این کتاب که با ترجمه‌ و تدوین خسرو ناقد به چاپ رسیده، پژوهشی عالمانه در پیکره‌ی مدرنیسم است و با نگاه واقع‌گرایانه‌ی خود، حقیقت عریان مدرنیته را به مخاطبان می‌شناساند. ریشه‌یابی مدرنیسم و ارتباط اندیشمندان فلسفی با این جریان از موضوعات دیگر این کتاب محسوب می‌شود.

کتاب «رویاهای شرقی غربی» (۱۳۹۵)

خسرو ناقد در این کتاب، نه به‌عنوان مترجم، بلکه در مقام نویسنده و تحلیل‌گری توانا ظاهر شده که قصد دارد مفهوم رویا را در طول تاریخ و در سراسر جهان برای مخاطبانش روشن کند. در این کتاب که با قلم روان ناقد به اثری پرکشش تبدیل شده است، به قرون گذشته سفر می‌کنیم تا با رویاهای گیل گمش همراه شویم و رفته‌رفته قدم به دنیای مدرن می‌گذاریم تا با صورت‌های نوین رویا دیدن در اندیشه‌های متفکران مطرح جهان آشنا شویم.

کتاب «آگاهی از نادانی»

رایموند پوپر فیلسوف برجسته‌ی غربی است که توانسته با اندیشه‌های فلسفی‌ و سیاسی‌اش، توجه بسیاری از اندیشمندان را به خود جلب کند. در کتاب «آگاهی از نادانی» (۱۴۰۲) مجموعه‌ای از مصاحبه‌های روزنامه‌ی دی‌ولت را با پوپر در سال‌های ۱۹۸۷ و ۱۹۹۰ می‌خوانیم. البته این مصاحبه‌ها بخش اول کتاب را تشکیل می‌دهند.

در بخش دوم این کتاب، سخنرانی‌های پوپر در زمینه‌ی اعتقادات غرب و دموکراسی قرار گرفته‌اند. برگردان فارسی این کتاب به کوشش خسرو ناقد صورت گرفته است.

کتاب «در جست‌و‌جوی معنای زندگی»

یکی از کتاب‌هایی که خسرو ناقد ترجمه کرده و خواندن آن برای هر اهل فلسفه‌ای ضروری است، «در جست‌و‌جوی معنای زندگی» (۱۴۰۱) نام دارد. این اثر مجموعه‌ای است از گفت‌و‌گوهایی که با روشنفکران و فلاسفه‌ی اروپایی انجام شده‌اند. اندیشمندانی چون هانا آرنت، کارل رایموند پوپر، هانس گئورگ ‌گادامر، آرتور کوستلر، لشک کولاکوفسکی، هربرت مارکوزه، یورگن هابرماس، ماکس هور کهایمر، مارتین هایدگر، هانس یوناس و... .

جالب است بدانید که این اندیشمندان همگی آلمانی‌زبان هستند یا به زبان آلمانی تسلط دارند و تمامی گفت‌و‌گوها نیز به زبان آلمانی صورت گرفته است. بااین‌وصف، تسلط ناقد به زبان آلمانی، بدون شک این کتاب را خواندنی‌تر کرده است. انتشارات فرهنگ معاصر این کتاب را منتشر کرده است.

بر روی جلد کتاب، نام خسرو ناقد به‌عنوان «تدوین‌گر و مترجم» این اثر نوشته شده است. به این خاطر که مصاحبه‌ها و گفت‌و‌گوهای کتاب از منابع گوناگونی جمع‌آوری شده‌اند و تعداد آن‌ها نیز بیش از آن‌ چیزی است که در کتاب آمده است. ناقد به‌عنوان تدوینگر کتاب سعی کرده است گفت‌و‌گوهایی که از نظر موضوعی به هم نزدیک‌تر هستند را در یک مجلد گردآوری کند.

نکته‌ی دیگر این‌که نظرات این اندیشمندان گاهی همسو و هم‌جهت، گاهی یکسان و یا حتی مخالف یکدیگرند. همین ویژگی بر جذابیت کتاب برای مخاطبان می‌افزاید.

کتاب «سیب و سرباز: شعرهایی فراسوی وحشت» (۲۰۱۲)

ناقد در مورد گردآوری و ترجمه‌ی این کتاب شعر گفته است که سروده‌های آن را از یک منبع واحد انتخاب نکرده است. بلکه پس از مطالعه‌ی شعرهای بسیار، هرکجا شعری یافته که ردی از جنگ، خشونت و درد دارد، آن را ترجمه کرده و در اثر خود گنجانده است.

شعرهای شاعران کشورهای مختلف، مانند آلمان، اسپانیا، چک، ایتالیا، اسلواکی، صربستان و کرواسی، در کتاب شعرهایی فراسوی وحشت به چشم می‌خورند.

انتشارات مروارید چاپ و نشر این کتاب را به عهده داشته است.