کتاب جامعه شناسی فقر

کتاب جامعه‌شناسی فقر (جهان سوم و جهان چهارم) نوشته‌ی ژان لابن با ترجمه‌ی جمشید بهنام، اثری پژوهشی و تحلیلی درباره‌ی مفهوم فقر و جایگاه آن در جوامع مختلف است. این کتاب توسط انتشارات خوارزمی به‌صورت الکترونیکی منتشر شده است. نویسنده با رویکردی جامعه‌شناختی و اقتصادی، به بررسی ابعاد گوناگون فقر، ریشه‌ها و پیامدهای آن در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه می‌پردازد. کتاب، ضمن مرور نظریات کلاسیک و معاصر درباره‌ی فقر، به تحلیل ساختارهای اجتماعی و اقتصادی‌ای می‌پردازد که موجب بازتولید فقر می‌شوند. همچنین، با تکیه‌بر داده‌ها و مثال‌های عینی، تفاوت‌های فقر در جهان سوم و جهان چهارم را برجسته می‌کند و به نقش سیاست‌ها و نهادهای اجتماعی در کاهش یا تشدید فقر اشاره دارد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب جامعه شناسی فقر

جامعه‌شناسی فقر نوشته‌ی ژان لابن اثری تحلیلی درباره‌ی مفهوم فقر و جایگاه آن در ساختارهای اجتماعی و اقتصادی است. نویسنده با نگاهی فراتر از تعریف سنتی فقر به‌عنوان تنگدستی یا کمبود درآمد، فقر را به‌مثابه نوعی وابستگی و بی‌قدرتی در روابط اجتماعی و بین‌المللی بررسی کرده است. کتاب، با مرور نظریات اندیشمندانی چون آدام اسمیت و کارل مارکس، به تحلیل تاریخی و نظری فقر می‌پردازد و نشان می‌دهد که فقر نه‌تنها نتیجه‌ی توزیع نابرابر ثروت، بلکه محصول ساختارهای قدرت و منزلت اجتماعی است. ساختار کتاب شامل فصل‌هایی درباره‌ی توسعه و نابرابری، فرهنگ فقر، فقر در ملل مختلف و نقش سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی در بازتولید یا کاهش فقر است. ژان لابن با بهره‌گیری از تجربه‌ی خود در سازمان ملل، به بررسی مصادیق عینی فقر در کشورهای مختلف پرداخته و تفاوت‌های فقر در جهان سوم و چهارم را برجسته کرده است. ترجمه‌ی جمشید بهنام نیز با حذف برخی حواشی طولانی و افزودن توضیحات تکمیلی، کتاب را برای مخاطب فارسی‌زبان قابل‌فهم‌تر ساخته است.

خلاصه کتاب جامعه شناسی فقر

کتاب جامعه‌شناسی فقر با طرح این پرسش آغاز می‌شود که فقر چیست و چگونه در جوامع مختلف تعریف و تجربه می‌شود. نویسنده ابتدا به سراغ نظریات کلاسیک اقتصاددانانی چون آدام اسمیت و کارل مارکس می‌رود و نشان می‌دهد که فقر همواره با مفهوم نابرابری گره خورده است. در جوامع ابتدایی، فقر به‌معنای برابری در تنگدستی بود، اما با توسعه‌ی اقتصادی و صنعتی، نابرابری‌های جدیدی شکل گرفت و فقر به‌صورت نسبی و ساختاری بازتولید شد. در ادامه، کتاب به بررسی نقش توسعه و نابرابری در شکل‌گیری فقر می‌پردازد و نشان می‌دهد که رشد اقتصادی لزوماً به کاهش فقر منجر نمی‌شود. حتی در کشورهای توسعه‌یافته، گروه‌هایی از جمعیت همچنان در فقر نسبی به‌سر می‌برند. نویسنده با تحلیل داده‌های آماری از کشورهای مختلف، تفاوت‌های توزیع درآمد و سهم گروه‌های فقیر از درآمد ملی را بررسی می‌کند و به این نتیجه می‌رسد که توسعه‌ی اقتصادی بدون توجه به سیاست‌های بازتوزیعی، نمی‌تواند فقر را ریشه‌کن کند. کتاب همچنین به فرهنگ فقر و نقش آن در بازتولید محرومیت می‌پردازد. نویسنده توضیح می‌دهد که فقر صرفاً یک وضعیت اقتصادی نیست، بلکه با هویت، منزلت اجتماعی و دسترسی به منابع قدرت و آموزش نیز پیوند دارد. در بخش‌هایی از کتاب، به وضعیت گروه‌های خاص مانند کشاورزان، کارگران غیرماهر، سالمندان و زنان در معرض فقر اشاره شده و نشان داده شده است که فقر در هر جامعه‌ای چهره‌های متفاوتی دارد. در فصل‌های پایانی، نویسنده به نقش سیاست‌های اجتماعی، نظام‌های رفاهی و نهادهای حمایتی در کاهش یا تشدید فقر می‌پردازد و مثال‌هایی از کشورهای مختلف ارائه می‌دهد. در نهایت، کتاب نتیجه می‌گیرد که فقر پدیده‌ای چندبعدی است که برای مقابله با آن، باید به ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی توجه کرد و صرفاً افزایش تولید و رشد اقتصادی کافی نیست.

چرا باید کتاب جامعه شناسی فقر را بخوانیم؟

جامعه‌شناسی فقر اثری است که با رویکردی تحلیلی و انتقادی، ابعاد مختلف فقر را از منظر جامعه‌شناسی و اقتصاد بررسی کرده است. این کتاب با کنارگذاشتن نگاه تک‌بعدی به فقر، آن را به‌عنوان پدیده‌ای پیچیده و چندلایه معرفی می‌کند که ریشه در ساختارهای قدرت، منزلت اجتماعی و سیاست‌های اقتصادی دارد. از ویژگی‌های شاخص این کتاب، بررسی تطبیقی وضعیت فقر در کشورهای مختلف و تحلیل داده‌های آماری درباره‌ی توزیع درآمد و سهم گروه‌های مختلف از ثروت ملی است. همچنین، کتاب با مرور نظریات کلاسیک و معاصر، امکان مقایسه‌ی دیدگاه‌های مختلف درباره‌ی فقر را فراهم آورده است. خواننده با مطالعه‌ی این اثر، درک عمیق‌تری از ریشه‌ها و پیامدهای فقر، نقش سیاست‌های اجتماعی و اهمیت عدالت توزیعی در جوامع معاصر به‌دست می‌آورد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های جامعه‌شناسی، اقتصاد، علوم سیاسی و مطالعات توسعه پیشنهاد می‌شود. همچنین، به کسانی که دغدغه‌ی عدالت اجتماعی، نابرابری و سیاست‌گذاری اجتماعی دارند یا به‌دنبال درک عمیق‌تری از ریشه‌ها و ابعاد فقر در جوامع مختلف هستند، مطالعه‌ی این اثر توصیه می‌شود.