کتاب مسیر امنیت غذایی زنجیره تولید ذرت

کتاب الکترونیکی «مسیر امنیت غذایی زنجیره تولید ذرت» اثری پژوهشی است که توسط امیرحسین نصرتی، محمدصابر باغخانی‌پور و حسین کریمی تحقیق و تدوین شده و نشر مرکز پژوهشی و آموزشی کوثر آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی جامع زنجیره تولید ذرت در ایران، از تاریخچه و ژنتیک تا چالش‌ها و راهکارهای امنیت غذایی می‌پردازد و با رویکردی تخصصی، مسائل مرتبط با تولید، نگهداری، بازار و سیاست‌گذاری ذرت را واکاوی می‌کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مسیر امنیت غذایی زنجیره تولید ذرت

«مسیر امنیت غذایی زنجیره تولید ذرت» کتابی تخصصی در حوزه کشاورزی و امنیت غذایی است که به‌عنوان بخشی از مجموعه ده‌جلدی «مسیر امنیت غذایی» توسط اندیشکده ماکا تدوین شده است. این اثر در قالب ناداستان پژوهشی و تحلیلی، به بررسی زنجیره تولید ذرت از جنبه‌های مختلف می‌پردازد؛ از تاریخچه و مطالعات ژنتیکی تا مسائل اقلیمی، روش‌های کاشت و برداشت، نگهداری و فرآوری، بازار داخلی و خارجی و در نهایت چالش‌ها و راهکارهای ارتقای امنیت غذایی در این حوزه. ساختار کتاب به‌گونه‌ای طراحی شده که ابتدا کلیات و اهمیت ذرت در امنیت غذایی ایران را شرح می‌دهد و سپس با ورود به جزئیات علمی و آماری، وضعیت تولید، مصرف، واردات و صادرات ذرت را تحلیل می‌کند. در بخش‌های پایانی نیز سیاست‌ها و برنامه‌های کلان کشور برای خودکفایی و کاهش وابستگی به واردات ذرت مورد بررسی قرار گرفته است. این کتاب با بهره‌گیری از داده‌های آماری، جداول، نمودارها و تحلیل‌های کارشناسی، تصویری جامع از وضعیت فعلی و آینده‌نگری در زنجیره تولید ذرت ارائه می‌دهد و برای پژوهشگران، سیاست‌گذاران و فعالان حوزه کشاورزی منبعی قابل‌استناد به‌شمار می‌آید.

خلاصه کتاب مسیر امنیت غذایی زنجیره تولید ذرت

این کتاب با مروری بر اهمیت بخش کشاورزی در تأمین امنیت غذایی و اشتغال، جایگاه ویژهٔ ذرت را در زنجیره تولید محصولات اساسی ایران برجسته می‌کند. ابتدا تاریخچهٔ ذرت در جهان و ایران، منشأ ژنتیکی و روند اهلی‌شدن آن بررسی شده و سپس به نقش ذرت در تغذیه دام، طیور و انسان پرداخته شده است. نویسندگان با ارائهٔ آمارهای دقیق، روند تغییرات سطح زیر کشت، تولید و واردات ذرت را در دهه‌های اخیر تحلیل کرده‌اند و تأثیر عواملی مانند خشکسالی، محدودیت منابع آبی و تغییرات اقلیمی بر تولید داخلی را نشان داده‌اند. در ادامه، کتاب به معرفی انواع ذرت، ویژگی‌های مرفولوژیکی، نیازهای اقلیمی و خاکی، و مراحل رشد و نمو این گیاه می‌پردازد. سپس روش‌های کاشت، داشت و برداشت، مدیریت آبیاری، کنترل آفات و بیماری‌ها و نقش فناوری‌های نوین در افزایش بهره‌وری مورد بحث قرار گرفته است. بخش‌هایی نیز به نگهداری، انبارداری، فرآوری و چالش‌های مربوط به کیفیت و سلامت دانه ذرت اختصاص یافته است. در فصل‌های پایانی، بازار داخلی و خارجی ذرت، سیاست‌های خرید تضمینی، سیستم توزیع، و تأثیر واردات بر اقتصاد کشاورزی ایران بررسی شده است. کتاب با تحلیل چالش‌های ساختاری، سیاستی و اقتصادی زنجیره تولید ذرت، راهکارهایی برای افزایش خودکفایی، بهبود بهره‌وری آب و خاک، و ارتقای امنیت غذایی کشور ارائه می‌دهد. پیام اصلی کتاب تأکید بر ضرورت اصلاح سیاست‌ها، حمایت از تولیدکننده داخلی و استفاده از فناوری‌های نوین برای کاهش وابستگی به واردات و دستیابی به امنیت غذایی پایدار است.

چرا باید کتاب مسیر امنیت غذایی زنجیره تولید ذرت را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب فرصتی است برای آشنایی عمیق با زنجیره تولید ذرت و نقش آن در امنیت غذایی ایران. اثر حاضر با گردآوری داده‌های آماری، تحلیل‌های کارشناسی و بررسی سیاست‌های کلان، تصویری روشن از چالش‌ها و ظرفیت‌های تولید ذرت ارائه می‌دهد. خواننده با مطالعهٔ این کتاب می‌تواند به درک بهتری از اهمیت خودکفایی در محصولات استراتژیک، تأثیر عوامل اقلیمی و اقتصادی بر تولید کشاورزی و راهکارهای علمی برای بهبود بهره‌وری دست یابد. این کتاب نه‌تنها برای پژوهشگران و سیاست‌گذاران، بلکه برای فعالان حوزه کشاورزی و علاقه‌مندان به توسعه پایدار منابع غذایی، منبعی ارزشمند محسوب می‌شود.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای پژوهشگران، دانشجویان و فعالان حوزه کشاورزی، سیاست‌گذاران بخش غذا و کشاورزی، مدیران و کارشناسان تولید و توزیع نهاده‌های دامی و غذایی، و همهٔ کسانی که دغدغهٔ امنیت غذایی و خودکفایی محصولات اساسی را دارند، مناسب است. همچنین برای علاقه‌مندان به توسعه پایدار و برنامه‌ریزی منابع طبیعی، مطالعهٔ این اثر توصیه می‌شود.

بخشی از کتاب مسیر امنیت غذایی زنجیره تولید ذرت

«ذرت یکی از سه محصول غذایی مهم در جهان به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه است؛ و با توجه به این‌که یکی از مهم‌ترین نهاده‌های تولید فرآورده‌های پروتئینی، خصوصا گوشت مرغ است، با افزایش تقاضا برای این نوع محصولات تقاضا برای ذرت نیز افزایش قابل‌توجهی داشته است. برابر پیش‌بینی مراکز بین‌المللی تا سال ۲۰۵۰ میلادی، تقاضا برای ذرت در کشورهای درحال‌توسعه به دو برابر فعلی افزایش خواهد یافت و این در حالی است که سطح فعلی تولید و روند رشد آن کافی نبوده و مستلزم افزایش سرعت رشد عملکرد و تولید است. ذرت در ایران نیز نقش منحصربه‌فردی در صنایع غذایی و تغذیه دام به‌ویژه طیور دارد. این محصول به‌ویژه در دهه اخیر جایگاه و اهمیت ویژه‌ای در الگوی کشت کشور پیدا کرده است. با توجه به نوسان و کاهش سطح زیر کشت، عملکرد و میزان تولید در سال‌های اخیر و روند رو به رشد تقاضای داخلی ذرت، به منظور پاسخگویی به نیاز داخلی، علاوه بر تولید داخلی همه‌ساله مقدار قابل‌توجهی ذرت اجباراً از خارج وارد می‌گردد. به همین دلیل، محققان، مسئولان و متصدیان بخش کشاورزی همواره در جستجوی یافتن راه‌کارهایی برای افزایش عملکرد، تولید و بهبود کیفیت این محصول بوده‌اند.»