کتاب عملکرد صندوق های تامین اجتماعی ایران در دهه ۱۳۹۰

کتاب الکترونیکی «عملکرد صندوق‌های تأمین اجتماعی ایران در دهه ۱۳۹۰» به کوشش ابوالفضل عباسی‌دره‌بیدی، علی نصیری‌اقدم و سیدهومن علوی گردآوری شده و پژوهشکده امور اقتصادی آن را منتشر کرده است. این اثر بخشی از مجموعه نشست‌های اقتصاد ایران در دهه ۱۳۹۰ است و به بررسی عملکرد صندوق‌های تأمین اجتماعی کشور در این بازه زمانی می‌پردازد. کتاب با رویکردی تحلیلی، شاخص‌های کلیدی مانند پوشش جمعیتی، کفایت مزایا و وضعیت مالی صندوق‌ها را مورد واکاوی قرار می‌دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب عملکرد صندوق های تامین اجتماعی ایران در دهه ۱۳۹۰

این کتاب در قالب ناداستان تحلیلی و پژوهشی، به بررسی عملکرد صندوق‌های تأمین اجتماعی ایران در دهه ۱۳۹۰ می‌پردازد. «عملکرد صندوق‌های تأمین اجتماعی ایران در دهه ۱۳۹۰» بخشی از سلسله نشست‌های اقتصاد ایران در دهه ۱۳۹۰ است که توسط پژوهشکده امور اقتصادی برگزار شده و به شکل گزارشی مستند و تحلیلی تدوین شده است. ساختار کتاب بر پایهٔ سخنرانی‌ها، داده‌های آماری، نمودارها و جداول شکل گرفته و تلاش دارد تصویری جامع از وضعیت صندوق‌های عمومی و اختصاصی ارائه دهد. نویسندگان با تکیه‌بر داده‌های رسمی و تحلیل روندهای آماری، به موضوعاتی مانند پوشش بیمه‌ای، کفایت مزایا، وضعیت مالی و چالش‌های پیش‌روی صندوق‌ها پرداخته‌اند. کتاب به‌ویژه بر تغییرات شاخص‌های کلیدی در طول دهه ۱۳۹۰ تمرکز دارد و با ارائهٔ مقایسه‌های بین صندوق‌های مختلف، نقاط قوت و ضعف هر یک را برجسته می‌کند. این اثر برای پژوهشگران، سیاست‌گذاران و علاقه‌مندان به حوزهٔ اقتصاد اجتماعی و رفاه اجتماعی، منبعی مستند و قابل استناد به‌شمار می‌آید.

خلاصه کتاب عملکرد صندوق های تامین اجتماعی ایران در دهه ۱۳۹۰

در این کتاب، عملکرد صندوق‌های تأمین اجتماعی ایران در دهه ۱۳۹۰ از منظر شاخص‌های کلیدی مورد بررسی قرار گرفته است. نویسندگان ابتدا به معرفی انواع صندوق‌های تأمین اجتماعی در ایران می‌پردازند و تفاوت میان صندوق‌های عمومی (مانند سازمان تأمین اجتماعی، صندوق بازنشستگی کشوری، صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر و سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح) و صندوق‌های اختصاصی دستگاه‌ها را شرح می‌دهند. در ادامه، شاخص پوشش جمعیتی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین معیارهای ارزیابی عملکرد صندوق‌ها تحلیل شده است. داده‌ها نشان می‌دهد که در ابتدای دهه ۱۳۹۰، ضریب نفوذ بیمه‌ای سازمان تأمین اجتماعی افزایش یافته اما در نیمه دوم دهه به دلیل عواملی مانند تغییر نوع مشاغل، تغییر قراردادها و فرار بیمه‌ای، این ضریب کاهش یافته است. با این حال، نسبت پوشش جمعیتی (شامل بیمه‌شدگان و خانواده‌های آن‌ها) روندی افزایشی داشته و از ۶۱ درصد در سال ۱۳۹۰ به ۶۹ درصد در سال ۱۳۹۸ رسیده است. این افزایش عمدتاً ناشی از رشد تعداد مستمری‌بگیران بوده است. کتاب به بررسی کفایت مزایا نیز پرداخته است. متوسط مستمری پرداختی توسط صندوق‌های عمومی در دهه ۱۳۹۰ افزایش یافته اما نسبت آن به هزینه خانوار شهری برای صندوق تأمین اجتماعی و صندوق روستائیان تقریباً ثابت مانده و برای صندوق بازنشستگی کشوری افزایش یافته است. صندوق‌های اختصاصی دستگاه‌ها نیز مزایای بالاتری نسبت به صندوق‌های عمومی دارند. در بخش وضعیت مالی، کتاب نشان می‌دهد که منابع صندوق‌ها به‌ویژه سازمان تأمین اجتماعی، نوسانی بوده و در برخی سال‌ها با کسری نقدی مواجه شده‌اند. صندوق بازنشستگی کشوری نیز بخش عمده‌ای از منابع خود را از کمک‌های دولتی تأمین می‌کند. صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر از نظر مالی وضعیت بهتری داشته اما با توجه به روند افزایش مصارف، احتمال مواجهه با کسری در آینده وجود دارد. در مجموع، کتاب بر چالش‌های ساختاری، پایداری مالی و کفایت مزایای صندوق‌های تأمین اجتماعی تأکید دارد و پیشنهادهایی برای اصلاح قوانین و بهبود عملکرد این صندوق‌ها ارائه می‌دهد.

چرا باید کتاب عملکرد صندوق های تامین اجتماعی ایران در دهه ۱۳۹۰ را بخوانیم؟

این کتاب با تحلیل داده‌های واقعی و ارائهٔ تصویری روشن از وضعیت صندوق‌های تأمین اجتماعی ایران در دهه ۱۳۹۰، به مخاطب امکان می‌دهد تا روندها و چالش‌های اصلی این حوزه را درک کند. بررسی دقیق شاخص‌های پوشش جمعیتی، کفایت مزایا و وضعیت مالی صندوق‌ها، نقاط ضعف و قوت نظام تأمین اجتماعی را آشکار می‌سازد. همچنین، کتاب به مسائل روز مانند تغییر ساختار مشاغل، فرار بیمه‌ای و نقش دولت در تأمین مالی صندوق‌ها می‌پردازد و برای کسانی که به دنبال شناخت عمیق‌تر از نظام رفاه اجتماعی و سیاست‌گذاری در این حوزه هستند، منبعی مستند و تحلیلی فراهم می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب به پژوهشگران، دانشجویان رشته‌های اقتصاد، مدیریت، علوم اجتماعی و سیاست‌گذاری عمومی، مدیران و کارشناسان حوزهٔ بیمه و تأمین اجتماعی و همچنین سیاست‌گذاران علاقه‌مند به اصلاح نظام رفاه اجتماعی پیشنهاد می‌شود. برای کسانی که دغدغهٔ پایداری مالی صندوق‌های بازنشستگی و تأمین اجتماعی یا تحلیل روندهای جمعیتی و اقتصادی ایران را دارند، این کتاب راهگشا خواهد بود.

بخشی از کتاب عملکرد صندوق های تامین اجتماعی ایران در دهه ۱۳۹۰

«در این جلسه مباحثی در خصوص عملکرد صندوق‌های تأمین اجتماعی ایران در دهه ۱۳۹۰ را ارائه می‌کنم. برای این منظور تمرکزم بیشتر این است که ببینیم شاخص‌های کلیدی که براساس آن‌ها عملکرد صندوق‌ها را می‌سنجیم در این دهه چه تغییراتی داشته‌اند. برای شروع بحث در این زمینه و برای اینکه یک همراهی و همزبانی بین عزیزانی که کمتر به مقوله صندوق تأمین اجتماعی پرداختند شکل بگیرد، در ابتدا مقدمه‌ای از اهداف و هزینه‌های این صندوق‌ها بیان می‌کنم. به طور کلی یک صندوق تأمین اجتماعی با این هدف تشکیل می‌شود که یک سری ریسک‌های کلی که مهم‌ترین آن شامل بازنشستگی، از کارافتادگی و فوت هستند را پوشش دهد. به عنوان مثال زمانی که فرد بازنشسته یا از کارافتاده می‌شود یک پرداختی تحت عنوان مزایای بازنشستگی یا از کارافتادگی به طور مستمر به وی پرداخت می‌شود که آن‌را مستمری می‌نامیم و افرادی که آن را دریافت می‌کنند، مستمری‌بگیر نامیده می‌شوند. البته فرد ممکن است فوت کند. در این صورت به خانواده وی نیز یک مستمری به عنوان مزایای یا مستمری بازماندگی پرداخت می‌شود. در مجموع این سه نوع پرداخت مستمری مهم‌ترین هزینه‌های یک صندوق بازنشستگی یا تأمین اجتماعی را تشکیل می‌دهند.»