کتاب فرهنگ اصطلاحات دیوان منوچهری دامغانی

کتاب «فرهنگ اصطلاحات دیوان منوچهری دامغانی» نوشتهٔ صغری بهرامی و منتشرشده توسط نشر مداد جادو، اثری مرجع در حوزهٔ واژه‌نامه‌ها و فرهنگ‌نویسی ادبی است که به بررسی و توضیح واژگان، اصطلاحات، گیاهان، پرندگان، سنگ‌ها، سازها و مفاهیم خاص به‌کاررفته در دیوان اشعار منوچهری دامغانی می‌پردازد. این کتاب با گردآوری و شرح دقیق اصطلاحات و تعبیرات خاص شعر منوچهری، ابزاری ارزشمند برای پژوهشگران، دانشجویان ادبیات فارسی و علاقه‌مندان به شعر کلاسیک فارسی فراهم آورده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب فرهنگ اصطلاحات دیوان منوچهری دامغانی

«فرهنگ اصطلاحات دیوان منوچهری دامغانی» اثری پژوهشی و مرجع است که در قالب یک واژه‌نامهٔ تخصصی، به گردآوری و شرح اصطلاحات و واژگان خاص دیوان منوچهری دامغانی می‌پردازد. این کتاب به‌عنوان یک ناداستان تخصصی، ساختاری الفبایی دارد و هر مدخل آن به توضیح واژه‌ها، اصطلاحات، گیاهان، پرندگان، سنگ‌ها، سازها و مفاهیم فرهنگی و طبیعی که در اشعار منوچهری به‌کار رفته‌اند، اختصاص یافته است. نویسنده با بهره‌گیری از منابع لغوی و ادبی معتبر، تلاش کرده است تا معانی دقیق و کاربردهای هر واژه را در بستر شعر منوچهری روشن کند. این فرهنگ نه‌تنها به توضیح معنای لغوی واژه‌ها بسنده نکرده، بلکه با آوردن نمونه‌هایی از اشعار و ارجاع به متون دیگر، به تبیین جایگاه و نقش هر اصطلاح در شعر و فرهنگ ایرانی پرداخته است. کتاب برای پژوهشگران ادبیات فارسی، دانشجویان، معلمان و علاقه‌مندان به شعر کلاسیک فارسی، ابزاری کاربردی و قابل اتکا به‌شمار می‌آید و به‌ویژه برای فهم بهتر اشعار منوچهری دامغانی و رمزگشایی از تصاویر و تشبیهات او، راهگشا است.

خلاصه کتاب فرهنگ اصطلاحات دیوان منوچهری دامغانی

کتاب «فرهنگ اصطلاحات دیوان منوچهری دامغانی» با هدف رمزگشایی و شرح واژگان و اصطلاحات خاص دیوان منوچهری دامغانی تدوین شده است. نویسنده در این اثر، هر واژه یا اصطلاح را به‌صورت مدخل جداگانه آورده و ضمن ارائهٔ معنای لغوی، به توضیح ریشه، کاربرد، ویژگی‌های طبیعی یا فرهنگی و جایگاه آن در شعر منوچهری می‌پردازد. برای نمونه، گیاهان و گل‌هایی مانند ارغوان، بنفشه، لاله، نرگس، سنبل و سوسن، نه‌تنها از نظر گیاه‌شناسی معرفی شده‌اند، بلکه نقش و نماد آن‌ها در شعر و فرهنگ ایرانی نیز بررسی شده است. همچنین پرندگان، جانوران، سنگ‌های قیمتی، سازهای موسیقی و حتی ستارگان و مفاهیم نجومی که در اشعار منوچهری به‌کار رفته‌اند، با ذکر ویژگی‌ها و باورهای مرتبط با آن‌ها شرح داده شده‌اند. در کنار توضیح هر مدخل، نمونه‌هایی از ابیات منوچهری آورده شده تا کاربرد واژه در متن اصلی برای خواننده روشن شود. نویسنده گاه به منابع لغوی و ادبی دیگر نیز ارجاع داده تا معنای دقیق‌تر و گسترده‌تری از هر اصطلاح ارائه دهد. این فرهنگ، نه‌تنها به فهم معنای واژه‌ها کمک می‌کند، بلکه خواننده را با فضای زیستی، باورها، نمادها و عناصر طبیعی و فرهنگی عصر منوچهری آشنا می‌سازد. دغدغهٔ اصلی کتاب، تسهیل درک شعر منوچهری و باز کردن رمز و رازهای زبانی و تصویری اوست تا مخاطب بتواند با لایه‌های پنهان و زیبایی‌شناسی اشعار این شاعر بیشتر آشنا شود.

چرا باید کتاب فرهنگ اصطلاحات دیوان منوچهری دامغانی را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای کسانی که به شعر کلاسیک فارسی و به‌ویژه دیوان منوچهری دامغانی علاقه دارند، فرصتی فراهم می‌کند تا با لایه‌های معنایی و تصویری اشعار این شاعر آشنا شوند. «فرهنگ اصطلاحات دیوان منوچهری دامغانی» با گردآوری و شرح دقیق واژگان و اصطلاحات، به رمزگشایی از تصاویر و تشبیهات منوچهری کمک می‌کند و فهم شعر او را آسان‌تر می‌سازد. این کتاب همچنین برای پژوهشگران و دانشجویان ادبیات فارسی، ابزاری مرجع و قابل اتکا است که می‌تواند در مطالعات تطبیقی، تحلیل متون و آموزش شعر فارسی مورد استفاده قرار گیرد. آشنایی با عناصر طبیعی، فرهنگی و هنری عصر منوچهری از دیگر دستاوردهای مطالعهٔ این اثر است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای پژوهشگران و دانشجویان ادبیات فارسی، معلمان، علاقه‌مندان به شعر کلاسیک و کسانی که به رمزگشایی و فهم دقیق‌تر اشعار منوچهری دامغانی نیاز دارند، مناسب است. همچنین برای کسانی که به فرهنگ واژگان و اصطلاحات ادبی علاقه‌مندند یا در حوزهٔ آموزش زبان و ادبیات فارسی فعالیت می‌کنند، مفید خواهد بود.

بخشی از کتاب فرهنگ اصطلاحات دیوان منوچهری دامغانی

«آبنوس درختی گرمسیری با چوبی سیاه و گران‌قیمت است. چوب این درخت که سخت، سنگین و با لکه‌های سیاه است، در کنده‌کاری و نجاری کاربرد دارد. در لغت‌نامه‌ی دهخدا آمده است: از پونانی ابنس و یا عبری هابن و یا آرامی آب نوسا است؛ چوبی سیاه‌رنگ و سخت و سنگین و گرانبها از درختی به همین نام. و آن درخت شبیه به عناب است و ثمر آن مانند انگور زرد و باحلاوت. برگش چون برگ صنوبر و عریض‌تر از آن و خزان نمی‌کند و تخمش مانند آبنوس در شعر؛ صفتی قدیمی است. به معنای تیره‌رنگ: سنبلش چون پر طوطی روی چون فر همای جعد پرده پرده در هم همچو چتر ابنوس»