کتاب قدرت زنان در خانواده

کتاب الکترونیکی «قدرت زنان در خانواده (نگاهی پدیدارشناختی به دنیای تعدادی از زنان)» نوشتهٔ مرتضی منادی و به کوشش نشر اندیشه احسان منتشر شده است. این اثر با رویکردی جامعه‌شناختی و پدیدارشناسانه، به بررسی جایگاه و نقش زنان در خانواده‌های ایرانی می‌پردازد و تلاش می‌کند با استفاده از مصاحبه‌های عمیق و مردم‌نگاری، ابعاد مختلف قدرت، سرمایه‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی زنان را در بستر خانواده تحلیل کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب قدرت زنان در خانواده

این کتاب در قالب ناداستان و پژوهش اجتماعی، به بررسی جایگاه و قدرت زنان در خانواده‌های ایرانی می‌پردازد. مرتضی منادی با بهره‌گیری از روش‌های کیفی، به‌ویژه مصاحبه‌های عمیق و مردم‌نگاری، دنیای فکری، فرهنگی و رفتاری زنان را در بستر خانواده مورد واکاوی قرار داده است. ساختار کتاب بر پایهٔ تحلیل داده‌های میدانی از ۳۵ زن شاغل و خانه‌دار تهرانی شکل گرفته و تلاش شده است تا با نگاهی پدیدارشناسانه، تجربه‌های زیسته و نگرش‌های زنان نسبت به قدرت، روابط اجتماعی، سرمایه‌های فرهنگی و سبک زندگی بررسی شود. «قدرت زنان در خانواده» در فصل‌های مختلف، مفاهیم نظری مرتبط با قدرت، سرمایه‌های فرهنگی و اجتماعی، رضایت از زندگی، سبک زندگی و نقش زنان در تحولات خانواده و جامعه را شرح می‌دهد. نویسنده با تکیه‌بر نظریه‌های جامعه‌شناسانی چون بوردیو و فوکو، به تحلیل نحوهٔ شکل‌گیری قدرت زنان و عوامل مؤثر بر آن می‌پردازد. این کتاب نه‌تنها به مسائل فردی و خانوادگی زنان می‌پردازد، بلکه تأثیرات اجتماعی و فرهنگی این قدرت را نیز در سطح جامعه مورد توجه قرار داده است.

خلاصه کتاب قدرت زنان در خانواده

در «قدرت زنان در خانواده»، مرتضی منادی با رویکردی پدیدارشناسانه، به بررسی عمیق تجربه‌های زنان تهرانی در بستر خانواده می‌پردازد. پژوهش بر پایهٔ مصاحبه‌های عمیق با ۳۵ زن شاغل و خانه‌دار شکل گرفته و تلاش شده است تا عوامل مؤثر بر قدرت زنان در خانواده شناسایی شود. نویسنده نشان داده است که قدرت زنان تنها به عوامل اقتصادی یا تحصیلات محدود نمی‌شود، بلکه سرمایه‌های فرهنگی، اجتماعی و حتی روانی نقش مهمی در شکل‌گیری و تثبیت این قدرت دارند. در این کتاب، مفاهیمی مانند سرمایهٔ فرهنگی (دانش، مهارت‌ها، عادت‌واره‌ها)، سرمایهٔ اجتماعی (روابط و شبکه‌های اجتماعی) و سرمایهٔ اقتصادی (درآمد و دارایی‌ها) به‌عنوان عناصر کلیدی در تعیین جایگاه زنان در خانواده معرفی شده‌اند. منادی تأکید کرده است که زنان با سرمایهٔ فرهنگی بالاتر، نه‌تنها در تصمیم‌گیری‌های خانوادگی نقش پررنگ‌تری دارند، بلکه در تربیت فرزندان و مدیریت روابط خانوادگی نیز تأثیرگذارتر هستند. کتاب به تفاوت‌های میان خانواده‌های مردسالار، زن‌سالار و خانواده‌هایی با همکاری مشترک زن و مرد اشاره دارد و نشان می‌دهد که حتی در خانواده‌های به ظاهر مردسالار، زنان می‌توانند با ظرافت و تدبیر، خواسته‌های خود را در قالب خواسته‌های همسرانشان اجرا کنند. همچنین، نقش سلامت روان و رضایت از زندگی به‌عنوان عوامل مؤثر بر قدرت زنان در خانواده بررسی شده است. نویسنده با تحلیل داده‌های میدانی، به این نتیجه رسیده است که قدرت زنان در خانواده پدیده‌ای چندبعدی است که تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد و نمی‌توان آن را به یک عامل خاص تقلیل داد.

چرا باید کتاب قدرت زنان در خانواده را بخوانیم؟

این کتاب با تکیه‌بر پژوهش میدانی و تحلیل‌های جامعه‌شناختی، تصویری واقعی و چندلایه از وضعیت زنان در خانواده‌های ایرانی ارائه می‌دهد. «قدرت زنان در خانواده» به‌جای تکرار کلیشه‌ها، به تجربه‌های زیسته و نگرش‌های زنان می‌پردازد و نشان می‌دهد که قدرت و نقش زنان در خانواده چگونه شکل می‌گیرد و چه عواملی آن را تقویت یا تضعیف می‌کند. مطالعهٔ این اثر برای کسانی که به دنبال فهم عمیق‌تر از ساختار خانواده، روابط قدرت و تحولات اجتماعی هستند، می‌تواند افق‌های تازه‌ای بگشاید. همچنین، کتاب با معرفی مفاهیمی مانند سرمایهٔ فرهنگی و اجتماعی، ابزار مناسبی برای تحلیل مسائل زنان و خانواده در جامعهٔ معاصر فراهم می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران حوزهٔ جامعه‌شناسی، مطالعات زنان، علوم اجتماعی و روان‌شناسی اجتماعی مناسب است. همچنین، برای فعالان حوزهٔ زنان، برنامه‌ریزان اجتماعی و هر کسی که دغدغهٔ شناخت بهتر نقش و جایگاه زنان در خانواده و جامعه را دارد، مطالعهٔ این اثر توصیه می‌شود.

بخشی از کتاب قدرت زنان در خانواده

«یکی از نکات کلیدی اکتشافی این بازخوانی‌ها «نقش و جایگاه زنان» در خانواده‌ها بود. از آنجایی که روحیهٔ غالب بر نهادهای اجتماعی و جامعهٔ فعلی ما ظاهراً مردسالاری است، ولی در کانون و نهاد خانواده قضیه و واقعیت به طور دیگری است. به این ترتیب که در اکثر خانواده‌ها، مردسالاری، در تعدادی زن‌سالاری و در تعدادی از خانواده‌ها همکاری مرد و زن دیده می‌شود. البته در دور کوتاهی، کودک‌محوری هم در جامعه رایج شد و همچنان وجود دارد. ولی امروزه اندکی کاهش یافته است. ولی نکتهٔ جالب، رفتار و برخورد تعدادی از زنان در تعدادی از خانواده‌های به ظاهر مردسالار بود. به این معنی، علیرغم اینکه مردها خواسته‌هایی را در خانه مطرح می‌کردند و امروزه نیز می‌کنند و دستوراتی را نیز بیان می‌کردند، ولی تعدادی از زنان در چنین فضایی (مردسالارانه) به کمک فکر و اندیشه و با ظرافت، خواسته‌های همسرانشان را در قالب افکار و امیال خود اجرا می‌کردند. بدون اینکه همسرشان متوجه این تغییر و عدم اطاعت از دستوراتشان بشوند. این نکته را در موارد مردم‌نگاری بیشتر می‌توانستم مشاهده کنم. آبوت پاملا و کلر والاس نیز بر همین باورند که: «غالباً گفته می‌شود که مردان روی رفتار همسرشان نفوذ و تأثیر دارند. اما به ندرت از تأثیر زنان بر شوهرانشان حرفی به میان می‌آید.» (۱۳۸۰: ۲۵) این رفتار زنان، اینجانب را به سمت یک پژوهش دیگر از همان نوع کیفی این بار در قالب طرح پژوهشی به کمک مصاحبه‌های عمیق از جامعه زنان در تهران سوق داد و چندین پرسش کلیدی را در ذهن بوجود آورد.»