کتاب کیهان ایرانی و فلسفه یونانی

کتاب الکترونیکی «کیهان‌شناسی ایرانی و فلسفه یونانی: هم‌قطاران افلاطون و مغان زرتشتی» نوشتهٔ فیلیپ سیدنی هورکی و با ترجمهٔ لاله علوی و اشکان زارع، توسط نشر فراهم منتشر شده است. این اثر به بررسی تأثیرات متقابل اندیشه‌های کیهان‌شناسی ایران باستان و فلسفهٔ یونان، به‌ویژه ارتباط مغان زرتشتی با افلاطون و هم‌عصرانش می‌پردازد. کتاب در حوزهٔ مطالعات کلاسیک و تاریخ فلسفه جای می‌گیرد و برای علاقه‌مندان به تاریخ اندیشه و فلسفهٔ باستان جذابیت دارد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب کیهان ایرانی و فلسفه یونانی

این کتاب پژوهشی دانشگاهی است که به بررسی پیوندهای فکری و فرهنگی میان ایران هخامنشی و یونان باستان می‌پردازد. نویسنده، با تکیه بر منابع تاریخی و متون باستانی، تلاش می‌کند نشان دهد چگونه اندیشه‌های مغان زرتشتی بر فلسفهٔ افلاطون و حلقهٔ آکادمی اولیه تأثیر گذاشته‌اند. کتاب نخستین بار در مجموعهٔ مطالعات آکسفورد در فلسفهٔ باستان منتشر شده و جایگاه ویژه‌ای در مطالعات تطبیقی فلسفه دارد. در این اثر، علاوه بر تحلیل فلسفی، به وقایع تاریخی مهمی چون ماجرای گئوماتای مغ و نقش کتیبهٔ بیستون در شکل‌گیری افکار عمومی و مشروعیت سیاسی در ایران باستان پرداخته می‌شود. نویسنده همچنین به تفاوت‌ها و شباهت‌های برداشت یونانیان از مغان و کیهان‌شناسی زرتشتی اشاره می‌کند و نشان می‌دهد که این تعاملات فکری، نه‌تنها در فلسفه بلکه در آیین‌ها و مناسک مذهبی نیز بازتاب یافته‌اند. کتاب با رویکردی تطبیقی، تصویری از تبادل فرهنگی و فلسفی میان دو تمدن بزرگ باستانی ارائه می‌دهد و به پرسش‌هایی دربارهٔ منشأ و مسیر انتقال ایده‌ها میان شرق و غرب پاسخ می‌دهد.

خلاصه کتاب کیهان ایرانی و فلسفه یونانی

پیام اصلی کتاب بر محور بررسی تأثیرات متقابل میان کیهان‌شناسی زرتشتی و فلسفهٔ یونان باستان، به‌ویژه افلاطون و هم‌قطارانش، استوار است. نویسنده با تحلیل منابع یونانی و ایرانی، نشان می‌دهد که مغان زرتشتی نه‌تنها در عرصهٔ دینی و آیینی، بلکه در شکل‌گیری مفاهیم فلسفی یونانی نیز نقش داشته‌اند. کتاب به ماجرای گئوماتای مغ و اهمیت مفهوم «دروغ» و «راستی» در نظم کیهانی ایران باستان می‌پردازد و تأثیر این مفاهیم را بر اندیشه‌های یونانیان بررسی می‌کند. همچنین، به نحوهٔ بازنمایی مغان در متون یونانی و تفاوت برداشت‌ها از آن‌ها اشاره می‌شود. نویسنده تأکید می‌کند که تعاملات فرهنگی میان ایران و یونان، پیچیده و چندلایه بوده و نمی‌توان آن را به تأثیر یک‌سویه یا ساده تقلیل داد. در نهایت، کتاب نشان می‌دهد که فلسفهٔ یونانی، به‌ویژه در آکادمی اولیه، از سنت‌های حکمت ایرانی الهام گرفته و این الهام در مباحث کیهان‌شناسی، اخلاق و سیاست قابل ردیابی است.

چرا باید کتاب کیهان ایرانی و فلسفه یونانی را خواند؟

این کتاب برای کسانی که به ریشه‌های فلسفه و تاریخ اندیشه علاقه دارند، فرصتی فراهم می‌کند تا با یکی از مهم‌ترین دوره‌های تبادل فرهنگی میان شرق و غرب آشنا شوند. اثر حاضر با بررسی دقیق منابع تاریخی و فلسفی، تصویری تازه از نقش ایران باستان در شکل‌گیری فلسفهٔ یونان ارائه می‌دهد و به پرسش‌هایی دربارهٔ منشأ ایده‌ها و مسیر انتقال آن‌ها میان تمدن‌ها پاسخ می‌دهد. همچنین، کتاب به تحلیل مفاهیمی چون حقیقت، دروغ، مشروعیت سیاسی و آیین‌های مذهبی در دو فرهنگ می‌پردازد و زمینه‌ای برای پژوهش‌های بیشتر در حوزهٔ مطالعات تطبیقی فراهم می‌آورد.

خواندن کتاب کیهان ایرانی و فلسفه یونانی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای پژوهشگران فلسفه، تاریخ، مطالعات ایران باستان و علاقه‌مندان به فلسفهٔ یونان و مطالعات تطبیقی مناسب است. همچنین برای کسانی که دغدغهٔ فهم ریشه‌های اندیشه و تبادل فرهنگی میان تمدن‌ها را دارند، منبعی ارزشمند به شمار می‌آید.

فهرست کتاب کیهان ایرانی و فلسفه یونانی

- مقدمهٔ مترجمان: معرفی کلی موضوع و اهمیت پژوهش دربارهٔ تأثیر مغان زرتشتی بر فلسفهٔ یونان. - گفتار اول: مقدمه‌ای بر مسئله؛ طرح پرسش‌های اصلی دربارهٔ ارتباط مغان و افلاطون. - گفتار دوم: ساختار یک گفتار؛ بررسی نقش هراکلیتوس و ماجرای گئوماتای مغ در کتیبهٔ بیستون و مفهوم دروغ در نظم کیهانی. - گفتار سوم: گفتاری که به ارث رسیده است؛ تحلیل جایگاه مغ در پاپیروس درونی و تاریخ هرودوت و بازتاب آن در آیین‌ها و مناسک. - گفتار چهارم: مغان و آکادمی اولیه؛ بررسی اختصاص سنت‌های حکمت ایرانی در دیالوگ‌های افلاطون و واکنش حلقهٔ افلاطون به مغ‌گرایی. - استنتاج: افلاطون و غریبهٔ کلدانی؛ جمع‌بندی و نتیجه‌گیری دربارهٔ تأثیر اندیشهٔ ایرانی بر فلسفهٔ یونان. - موخرهٔ مترجمان و نمایه: جمع‌بندی و ارائهٔ منابع برای مطالعهٔ بیشتر.

بخشی از کتاب کیهان ایرانی و فلسفه یونانی

«آنچه که در این کتاب روشن می‌شود، در درجه‌ی نخست ارتباط مغان زرتشتی با افلاطون و هم‌قطاران مسلم دانسته شده است. و اینکه سرزمین‌های ایرانی و یونانی با تفکراتشان با یکدیگر رابطه‌ی فرهنگی درخور توجهی داشته‌اند. نکته‌ی دیگر آنکه تحقیقات هورکی نگرش فلاسفه‌ی آکادمی اولیه درباره‌ی کیهان‌شناسی مغان زرتشتی را نشان می‌دهد. مسئله‌ی درخور توجه در اینجا تعدد و تفاوت آرا و دیدگاه‌های حکیمان و فلاسفه‌ی یونانی و فهم ایشان از موضوع کیهان‌شناسی زرتشتی است. همچنین در این کتاب آگاهی‌هایی جالب درباره‌ی حاکمان آن دوره در ایران که هخامنشیان بودند، به دست داده است که باتوجه‌به نظرات پژوهشگران؛ دیدگاهی ملموس‌تر و فهم‌پذیرتر نسبت به این سلسله که نخستین شاهنشاهی جهان است، به دست می‌آید. این پژوهش همچنین بیانگر تأثیر این شاهنشاهی بر نحوه‌ی شکل‌گیری مفاهیم کیهان‌شناسی زرتشتی در اذهان عمومی آن دوره است. اینکه این شاهنشاهی بزرگ چگونه بر آرای اندیشمندان یونانی تأثیر گذارده و این نظرات با واکنش‌هایی متفاوت و گاه بسیار متضاد روبه‌رو شده که از موضوع‌های بسیار مهم این تحقیق است.»