کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان)

کتاب الکترونیکی «سواد رسانه‌ای برای کودکان» (مجموعه سرک) نوشتهٔ اسماعیل رمضانی و با تصویرگری فاطمه زمانه‌رو، اثری آموزشی برای آشنایی کودکان با مفاهیم پایهٔ سواد رسانه‌ای است که توسط انتشارات سیمای شرق (کتاب‌های زرافه) منتشر شده است. این کتاب با رویکرد قصه‌محور، تلاش می‌کند مفاهیم کلیدی رسانه و ارتباطات را به زبان کودکانه و از طریق داستان‌های کوتاه و فعالیت‌های تعاملی آموزش دهد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان)

«سواد رسانه‌ای برای کودکان» بخشی از مجموعه‌ای دوجلدی است که با عنوان «سرک» (سواد رسانه‌ای برای کودکان) منتشر شده و هدف آن آموزش مفاهیم پایه‌ای سواد رسانه‌ای به کودکان ۴ تا ۹ سال است. این کتاب در سال ۱۴۰۳ منتشر شده و با بهره‌گیری از داستان‌های کوتاه و فعالیت‌های گروهی، کودکان را با موضوعاتی مانند ارتباط حضوری و غیرحضوری، شناخت پیام‌های رسانه‌ای، منبع خبر، تبلیغات، حریم خصوصی و مالکیت معنوی آشنا می‌کند. ساختار کتاب به گونه‌ای طراحی شده که هر قصه یک مفهوم را آموزش می‌دهد و فعالیت‌های مرتبط با هر داستان، کودک را به تفکر و تحلیل بیشتر دربارهٔ موضوعات رسانه‌ای تشویق می‌کند. این اثر به والدین و مربیان توصیه می‌کند که کتاب را همراه با کودک بخوانند و از راهنماهای ارائه‌شده برای بحث و گفت‌وگو بهره ببرند. مجموعهٔ «سرک» تلاش دارد تا با استفاده از فضای قصه و بازی، کودکان را برای مواجهه با دنیای رسانه‌ها آماده کند و مهارت‌های تحلیلی و انتقادی آن‌ها را تقویت کند.

خلاصه کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان)

این کتاب با مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه و شخصیت‌های حیوانی، مفاهیم پایه‌ای سواد رسانه‌ای را به کودکان آموزش می‌دهد. هر داستان به یک موضوع خاص می‌پردازد؛ برای مثال، در یکی از قصه‌ها تیر و کمان به عنوان نماد فرستنده و پیام و گیرنده معرفی می‌شوند تا مفهوم ارتباط و انتقال پیام را توضیح دهند. در داستانی دیگر، موشی و موشا با استفاده بیش از حد از موبایل و عکس‌گرفتن از مناظر طبیعی، تفاوت تجربهٔ واقعی و تجربهٔ رسانه‌ای را لمس می‌کنند و به اهمیت حضور در لحظه پی می‌برند. قصهٔ مامان‌خرسی و کیک سیب، به کودکان نشان می‌دهد که پیام‌های رسانه‌ای مانند غذاهای ترکیبی، ساخته و پرداختهٔ افراد مختلف هستند و باید اجزای آن‌ها را شناخت. در داستان گاو و کلاغ‌ها، موضوع شایعه و اهمیت منبع خبر مطرح می‌شود و کودکان یاد می‌گیرند که هر خبری را نباید بدون بررسی بپذیرند. همچنین، مفاهیمی مانند تبلیغات و مخاطب هدف، حریم خصوصی، مالکیت معنوی و واقعیت مجازی در قالب داستان‌های ساده و قابل فهم برای کودکان مطرح می‌شوند. هر قصه با فعالیت‌هایی همراه است که کودک را به مشارکت، گفت‌وگو و تحلیل بیشتر دعوت می‌کند و در پایان، پیام اصلی هر داستان به صورت جمع‌بندی ارائه می‌شود.

چرا باید کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان) را خواند؟

این کتاب با استفاده از داستان‌های کوتاه و فعالیت‌های تعاملی، مفاهیم پیچیدهٔ سواد رسانه‌ای را به زبانی قابل درک برای کودکان تبدیل می‌کند. آموزش مهارت‌های تفکر انتقادی، تشخیص پیام‌های رسانه‌ای، شناخت تبلیغات و اهمیت منبع خبر از جمله دستاوردهای مطالعهٔ این اثر است. همچنین، والدین و مربیان می‌توانند با کمک این کتاب، کودکان را برای مواجههٔ آگاهانه‌تر با رسانه‌ها آماده کنند و زمینهٔ گفت‌وگو و تعامل بیشتر را فراهم آورند.

خواندن کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای کودکان ۴ تا ۹ سال که در آغاز مسیر آشنایی با رسانه‌ها هستند مناسب است. والدین، مربیان و معلمان کودکانی که دغدغهٔ آموزش سواد رسانه‌ای و تقویت مهارت‌های تحلیلی و انتقادی دارند، می‌توانند از این کتاب بهره ببرند. همچنین، برای کودکانی که زمان زیادی را با وسایل ارتباطی و رسانه‌ها می‌گذرانند، این کتاب راهنمایی کاربردی ارائه می‌دهد.

فهرست کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان)

- مقدمه و راهنمای کار با کتاب: توضیح دربارهٔ نحوهٔ استفاده از کتاب و اهمیت مشارکت والدین و مربیان. - قصه‌ها و مفاهیم: - تیری که می‌خواست به کمان برگردد: آموزش مفهوم ارتباط، فرستنده، پیام و گیرنده. - موشی و موشا و سفر به جنگل ابرها: تفاوت ارتباط حضوری و غیرحضوری، استفادهٔ درست از موبایل. - مامان‌خرسی و کیک سیب: شناخت پیام‌های رسانه‌ای به عنوان متنی ساخته‌شده و اهمیت اجزای تشکیل‌دهندهٔ پیام. - او یک گاو بود!: اهمیت منبع خبر، شایعه و بررسی صحت اطلاعات. - چطور عطر هویج را بفروشیم؟: شناخت تبلیغات، مخاطب هدف و روش‌های تبلیغاتی. - زرافه و ۹ کوتوله: حریم خصوصی و حفاظت از اطلاعات در فضای رسانه‌ای. - مدادرنگی‌های جادویی: مالکیت مادی و معنوی پیام‌های رسانه‌ای. - کفشدوزکی که می‌خواست لاک‌پشت شود: معنای پنهان و آشکار پیام‌ها. - یوز کوچولو: واقعیت مجازی و تفاوت آن با دنیای واقعی. هر فصل با فعالیت‌ها و پرسش‌هایی همراه است که کودک را به مشارکت و تحلیل بیشتر دعوت می‌کند.

بخشی از کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان)

«ارتباط برقرار کردن تا حدودی مثل تیراندازی است. مهم این است که مراحل آن را از هم جدا کنیم. یک فرستنده (تیرانداز) یک پیام (تیر) را به وسیله رسانه (کمان) با یک منظور خاص (رسیدن به نقطه خال) برای یک مخاطب یا گیرنده (صفحه هدف) می‌فرستد. حالا شما یک‌بار دیگر این مراحل را در جاهای خالی وارد کنید. ابزارهای رسانه‌ای را در میان اشیاء زیر بیابید. کدام‌یک از این وسیله‌ها رسانه هستند و به ما یک پیام می‌رسانند؟ جلوی آن وسیله ✓ بزنید. هر پیامی توسط یک سازنده با یک منظور خاص ساخته می‌شود تا توسط یک رسانه به ما به‌عنوان یک مخاطب برسد (مثل تیری که توسط کمان رها می‌شود تا به هدف خاصی برسد). تا زمانی که حرفی را نزده‌ایم یا پیامی را نفرستاده‌ایم، امکان تغییر آن وجود دارد اما بعد از ارسال دیگر امکان اصلاح کردن نیست (مثل تیری که پس از رها شدن دیگر نمی‌تواند به کمان برگردد).»