کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان)

کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان) نوشته اسماعیل رمضانی و با تصویرگری فاطمه زمانه رو، اثری آموزشی برای آشنایی کودکان با مفاهیم پایه‌ی سواد رسانه‌ای است که توسط انتشارات سیمای شرق (کتاب‌های زرافه) منتشر شده است. این کتاب با رویکرد قصه‌محور، تلاش می‌کند مفاهیم کلیدی رسانه و ارتباطات را به زبان کودکانه و از طریق داستان‌های کوتاه و فعالیت‌های تعاملی آموزش دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان)

کتاب سواد رسانه‌ای برای کودکان بخشی از مجموعه‌ای دوجلدی است که با عنوان سرک (سواد رسانه‌ای برای کودکان) منتشر شده و هدف آن آموزش مفاهیم پایه‌ای سواد رسانه‌ای به کودکان ۴ تا ۹ سال است. این کتاب در سال ۱۴۰۳ منتشر شده و با بهره‌گیری از داستان‌های کوتاه و فعالیت‌های گروهی، کودکان را با موضوعاتی مانند ارتباط حضوری و غیرحضوری، شناخت پیام‌های رسانه‌ای، منبع خبر، تبلیغات، حریم خصوصی و مالکیت معنوی آشنا می‌کند. 

ساختار کتاب به گونه‌ای طراحی شده که هر قصه یک مفهوم را آموزش می‌دهد و فعالیت‌های مرتبط با هر داستان، کودک را به تفکر و تحلیل بیشتر درباره‌ی موضوعات رسانه‌ای تشویق می‌کند. این اثر به والدین و مربیان توصیه می‌کند که کتاب را همراه با کودک بخوانند و از راهنماهای ارائه‌شده برای بحث و گفت‌وگو بهره ببرند. مجموعه‌ی سرک تلاش دارد تا با استفاده از فضای قصه و بازی، کودکان را برای مواجهه با دنیای رسانه‌ها آماده کند و مهارت‌های تحلیلی و انتقادی آن‌ها را تقویت کند.

خلاصه کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان)

این کتاب با استفاده از داستان‌های کوتاه و شخصیت‌های حیوانی، مفاهیم پایه‌ای سواد رسانه‌ای را به کودکان آموزش می‌دهد. هر داستان به یک موضوع خاص می‌پردازد؛ برای مثال، در یکی از قصه‌ها تیر و کمان به‌عنوان نماد فرستنده و پیام و گیرنده معرفی می‌شوند تا مفهوم ارتباط و انتقال پیام را توضیح دهند. در داستانی دیگر، موشی و موشا با استفاده بیش از حد از موبایل و عکس‌گرفتن از مناظر طبیعی، تفاوت تجربه‌ی واقعی و تجربه‌ی رسانه‌ای را لمس می‌کنند و به اهمیت حضور در لحظه پی می‌برند. قصه‌ی مامان‌خرسی و کیک سیب، به کودکان نشان می‌دهد که پیام‌های رسانه‌ای مانند غذاهای ترکیبی، ساخته و پرداخته‌ی افراد مختلف هستند و باید اجزای آن‌ها را شناخت. 

در داستان گاو و کلاغ‌ها، موضوع شایعه و اهمیت منبع خبر مطرح می‌شود و کودکان یاد می‌گیرند که هر خبری را نباید بدون بررسی بپذیرند؛ همچنین مفاهیمی مانند تبلیغات و مخاطب هدف، حریم خصوصی، مالکیت معنوی و واقعیت مجازی در قالب داستان‌های ساده و قابل فهم برای کودکان مطرح می‌شوند. هر قصه با فعالیت‌هایی همراه است که کودک را به مشارکت، گفت‌وگو و تحلیل بیشتر دعوت می‌کند و در پایان، پیام اصلی هر داستان به‌صورت جمع‌بندی ارائه می‌شود.

چرا باید کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان) را خواند؟

این کتاب با استفاده از داستان‌های کوتاه و فعالیت‌های تعاملی، مفاهیم پیچیده‌ی سواد رسانه‌ای را به زبانی قابل‌درک برای کودکان بیان می‌کند. آموزش مهارت‌های تفکر انتقادی، تشخیص پیام‌های رسانه‌ای، شناخت تبلیغات و اهمیت منبع خبر از جمله دستاوردهای مطالعه‌ی این اثر است؛ همچنین والدین و مربیان می‌توانند با کمک این کتاب، کودکان را برای مواجهه‌ی آگاهانه‌تر با رسانه‌ها آماده کنند و زمینه‌ی گفت‌وگو و تعامل بیشتر را فراهم آورند.

خواندن کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای کودکان ۴ تا ۹ سال که در آغاز مسیر آشنایی با رسانه‌ها هستند مناسب است. والدین، مربیان و معلمان کودکانی که دغدغه‌ی آموزش سواد رسانه‌ای و تقویت مهارت‌های تحلیلی و انتقادی دارند، می‌توانند از این کتاب بهره ببرند؛ همچنین برای کودکانی که زمان زیادی را با وسایل ارتباطی و رسانه‌ها می‌گذرانند، این کتاب راهنمایی کاربردی ارائه می‌دهد.

بخشی از کتاب سرک (جلد اول، سواد رسانه ای برای کودکان)

«ارتباط برقرار کردن تا حدودی مثل تیراندازی است. مهم این است که مراحل آن را از هم جدا کنیم. یک فرستنده (تیرانداز) یک پیام (تیر) را به وسیله‌ی رسانه (کمان) با یک منظور خاص (رسیدن به نقطه خال) برای یک مخاطب یا گیرنده (صفحه هدف) می‌فرستد. حالا شما یک‌بار دیگر این مراحل را در جاهای خالی وارد کنید. ابزارهای رسانه‌ای را در میان اشیاء زیر بیابید. کدام‌یک از این وسیله‌ها رسانه هستند و به ما یک پیام می‌رسانند؟ جلوی آن وسیله ✓ بزنید. هر پیامی توسط یک سازنده با یک منظور خاص ساخته می‌شود تا توسط یک رسانه به ما به‌عنوان یک مخاطب برسد (مثل تیری که توسط کمان رها می‌شود تا به هدف خاصی برسد). تا زمانی که حرفی را نزده‌ایم یا پیامی را نفرستاده‌ایم، امکان تغییر آن وجود دارد اما بعد از ارسال دیگر امکان اصلاح کردن نیست (مثل تیری که پس از رها شدن دیگر نمی‌تواند به کمان برگردد).»