کتاب تاویل واژگانی قرآن کریم (تحلیل معناشناسی)

کتاب تاویل واژگانی قرآن کریم (تحلیل معناشناسی) نوشته حسین حامد الصالح و با ترجمه سید ابوالفضل سجادی و سید محمود میرزایی الحسینی توسط دانشگاه اراک منتشر شده است. این اثر به بررسی معناشناسی و تأویل واژگان در قرآن کریم می‌پردازد و جایگاه تأویل را در مطالعات قرآنی و زبان‌شناسی تحلیل می‌کند. کتاب در دسته‌ی مطالعات قرآنی، زبان‌شناسی و معناشناسی قرار می‌گیرد و برای پژوهشگران حوزه‌ی علوم اسلامی و زبان عربی قابل‌توجه است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تاویل واژگانی قرآن کریم (تحلیل معناشناسی)

کتاب تأویل واژگانی قرآن کریم (تحلیل معناشناسی) به بررسی ریشه‌ها و تحولات معنایی واژگان قرآن کریم و جایگاه تأویل در فهم متون مقدس می‌پردازد. حسین حامد الصالح باتکیه‌بر منابع اصلی تفسیر و لغت، به‌ویژه دیدگاه‌های ابن عباس و مجاهد، تلاش می‌کند رابطه‌ی میان تأویل و معناشناسی را روشن کند. اثر حاضر در فضایی میان‌دانشی میان زبان‌شناسی، تفسیر و علوم قرآنی حرکت می‌کند و به مباحثی چون تفاوت تفسیر و تأویل، دلالت واژگان، عوامل تحول معنایی و نقش بافت در معناپژوهی می‌پردازد. 

کتاب در چهار فصل و یک مقدمه تنظیم شده و هر فصل به یکی از جنبه‌های تأویل زبانی، قرینه‌های معنایی، تأثیر قرائت‌ها و پدیده‌های لغوی در تأویل واژگان قرآنی اختصاص یافته است. نویسنده در مقدمه، پیشینه‌ی پژوهش‌های معناشناسی و جایگاه آن در مطالعات قرآنی را مرور می‌کند و در پایان، نتایج و پیشنهادهایی برای پژوهش‌های آینده ارائه می‌دهد.

خلاصه کتاب تاویل واژگانی قرآن کریم (تحلیل معناشناسی)

این کتاب با تعریف و تبیین مفهوم «تأویل» آغاز می‌شود و تفاوت آن را با تفسیر از منظر لغوی، اصطلاحی و کاربردی بررسی می‌کند. حسین حامد الصالح نشان می‌دهد که تأویل در قرآن کریم معانی متعددی دارد و در بافت‌های مختلف، به عاقبت، تعبیر خواب، تحقق وعده‌ها و انواع دیگر دلالت می‌کند. بخش مهمی از کتاب به معناشناسی واژگان قرآنی اختصاص یافته و تحول معنایی، عوامل و جلوه‌های آن را با مثال‌های متعدد توضیح می‌دهد. 

نویسنده با استناد به آرای مفسران و زبان‌شناسان، نقش بافت زبانی و موقعیتی را در تعیین معنای واژه‌ها برجسته می‌کند و نشان می‌دهد که فهم دقیق واژگان قرآنی نیازمند توجه به شرایط تاریخی، اجتماعی و زبانی نزول قرآن است. در فصل‌های بعدی، تأثیر قرائت‌های مختلف قرآن بر تأویل واژگان و نقش پدیده‌هایی مانند لهجه‌ها، مشترک لفظی و اضداد در شکل‌گیری معانی مورد بحث قرار می‌گیرد. کتاب با جمع‌بندی نتایج و ارائه‌ی پیشنهادهایی برای پژوهش‌های آینده به پایان می‌رسد.

چرا باید کتاب تاویل واژگانی قرآن کریم (تحلیل معناشناسی) را خواند؟

کتاب تأویل واژگانی قرآن کریم (تحلیل معناشناسی) برای کسانی که به‌دنبال فهم عمیق‌تر واژگان و مفاهیم قرآن کریم هستند، فرصتی فراهم می‌کند تا با رویکردی معناشناسانه به متن مقدس بنگرند. اثر حاضر با بررسی تطبیقی دیدگاه‌های مفسران و زبان‌شناسان، ابعاد مختلف تأویل و تحول معنایی را روشن می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه عوامل زبانی، تاریخی و اجتماعی در شکل‌گیری معانی نقش دارند. مطالعه‌ی این کتاب می‌تواند به پژوهشگران و علاقه‌مندان حوزه‌ی علوم قرآنی و زبان عربی کمک کند تا با ابزارهای دقیق‌تری به تحلیل متون دینی بپردازند و از سطح ظاهری واژگان فراتر روند.

خواندن کتاب تاویل واژگانی قرآن کریم (تحلیل معناشناسی) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران علوم قرآنی، زبان‌شناسی، الهیات و علاقه‌مندان به مطالعات معناشناسی قرآن مناسب است؛ همچنین برای کسانی که دغدغه‌ی فهم دقیق‌تر واژگان و مفاهیم قرآنی را دارند یا در حوزه‌ی تفسیر و ترجمه‌ی قرآن فعالیت می‌کنند، مفید خواهد بود.

بخشی از کتاب تاویل واژگانی قرآن کریم (تحلیل معناشناسی)

«انسان باید تلاش گروهی از دانشمندان را که هوش و استعداد خود را برای خدمت به زبان وحی قرار داده‌اند بزرگ شمارد. آنانی که برای زبان وحی تفسیر نوشتند و در شناخت محکم و متشابه آن تخصص پیدا نمودند و در نمایش وجوه اعجاز آن مهارت یافتند؛ زیرا که قران سفره خداوند رحمان و بزرگ بر روی زمین برای بندگان است. همو چشمه گوارایی است که آب پاک و فراوان آن خشک نمی‌گردد. از ابتدای نزول و تا وقتی که زندگی جریان دارد دانشمندانی در این زمینه کتاب‌هایی به رشته‌ی تحریر درآورده‌اند و همچنان این تلاش ادامه دارد. من از زمانی که در راه تحقیق و پژوهش گام نهادم. دوستی و محبت قرآن عزیز قلبم را فرا گرفت و برای رسیدن به آن به شرافت بحث و تحقیق در زمینه‌ای از دانش گسترده‌ی آن چشم دوختم. بدین علت مدت زمانی به مطالعه‌ی آثار پژوهشگران بزرگ تفسیر و بیان که در زمینه‌ی زبان و لهجه‌های قرآن و کشف پرتوی اعجاز قرآن تحقیق کرده بودند پرداختم و به فضل خداوند بزرگ به ذهنم رسید که درباره‌ی موضوعی زیبا و با سابقه کتابی بنویسم... موضوعی که مفسران و دانشمندان پژوهش‌های قرانی آن را لمس نموده بودند و دانشمندان علم کلام و خداشناسی به غنی نمودن مباحث آن پرداخته بودند... این موضوع علم تأویل است.»