کتاب اسطوره عشق عذری

معرفی کتاب اسطوره عشق عذری

کتاب الکترونیکی «اسطورهٔ عشق عذری (نقد تطبیقی بر دیوان مجنون و مقایسه آن با لیلی و مجنون نظامی گنجوی)» نوشتهٔ لیلا حدیدی و منتشرشده توسط انتشارات سیادت، اثری پژوهشی در حوزهٔ ادبیات تطبیقی است که به بررسی و مقایسهٔ روایت‌های عاشقانهٔ «لیلی و مجنون» در ادبیات فارسی و عربی می‌پردازد. این کتاب با رویکردی تحلیلی، اشعار و داستان‌های مرتبط با این اسطورهٔ عاشقانه را از منظر تاریخی و ادبی واکاوی می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب اسطوره عشق عذری

این کتاب به بررسی تطبیقی دو روایت مهم از داستان «لیلی و مجنون» می‌پردازد: یکی روایت نظامی گنجوی در قالب مثنوی فارسی و دیگری دیوان اشعار منسوب به قیس بن ملوح (مجنون عامری) در ادبیات عرب. نویسنده تلاش کرده است با رجوع به منابع دست‌اول عربی و فارسی، ریشه‌ها و تحولات این اسطورهٔ عاشقانه را از دوران اموی تا قرن ششم هجری دنبال کند. کتاب در سه فصل اصلی سامان یافته و هر فصل به جنبه‌ای از این داستان و اشعار مرتبط با آن می‌پردازد. در مقدمه، نویسنده به اهمیت عشق عذری و جایگاه آن در فرهنگ عرب و فارسی اشاره می‌کند و سپس با تحلیل تاریخی، اجتماعی و ادبی، زمینه‌های شکل‌گیری این نوع عشق و تاثیر آن بر شعر و ادب را بررسی می‌کند. اثر حاضر علاوه بر تحلیل ادبی، به تفاوت‌های روایت‌ها، اقتباس‌ها و تغییرات داستان در گذر زمان نیز توجه دارد و سعی می‌کند با مقایسهٔ دقیق، نقاط اشتراک و افتراق دو روایت را روشن کند.

خلاصه کتاب اسطوره عشق عذری

این کتاب با تمرکز بر اسطورهٔ عشق عذری، ابتدا به معرفی زمینه‌های تاریخی و اجتماعی عصر اموی می‌پردازد؛ دورانی که داستان قیس و لیلی در آن شکل گرفت و شعر عاشقانهٔ عفیف یا همان غزل عذری در ادبیات عرب رواج یافت. نویسنده با بررسی منابع عربی و فارسی، نشان می‌دهد که چگونه روایت‌های مختلف از عشق مجنون و لیلی در میان قبایل عرب و سپس در ادبیات فارسی بازتاب یافته است. بخش مهمی از کتاب به مقایسهٔ ساختار و محتوای دیوان مجنون و مثنوی «لیلی و مجنون» نظامی اختصاص دارد. در این بخش، تفاوت‌های روایی، زبانی و محتوایی دو اثر بررسی می‌شود؛ برای مثال، نظامی داستان را با عناصر فرهنگ ایرانی و ساختار روایی منظم‌تر روایت می‌کند، در حالی که دیوان مجنون بیشتر شامل غزل‌ها و ابیات پراکندهٔ عاشقانه است. کتاب همچنین به موضوعاتی مانند آغاز عشق، موانع اجتماعی و خانوادگی، نقش شخصیت‌های فرعی، و مضامین عرفانی و اخلاقی در هر دو روایت می‌پردازد. نویسنده تلاش می‌کند نشان دهد که چگونه نظامی با الهام از دیوان مجنون، داستان را به زبان فارسی بازآفرینی کرده و در عین حال تغییراتی متناسب با ذوق و فرهنگ ایرانی در آن ایجاد کرده است. در نهایت، کتاب به اشعاری اشاره می‌کند که در دیوان مجنون آمده اما در مثنوی نظامی نیامده‌اند و بر تفاوت‌های محتوایی و روایی این دو اثر تاکید می‌کند.

چرا باید کتاب اسطوره عشق عذری را خواند؟

این کتاب فرصتی فراهم می‌کند تا مخاطب با یکی از مهم‌ترین اسطوره‌های عاشقانهٔ شرق از زاویه‌ای تطبیقی و تحلیلی آشنا شود. بررسی دقیق تفاوت‌ها و شباهت‌های روایت فارسی و عربی، شناخت عمیق‌تری از سیر تحول داستان «لیلی و مجنون» و تاثیر آن بر ادبیات فارسی و عربی به دست می‌دهد. همچنین، کتاب به علاقه‌مندان ادبیات تطبیقی و پژوهش‌های میان‌رشته‌ای کمک می‌کند تا با روش‌های تحلیل متون کلاسیک و بررسی اقتباس‌های ادبی آشنا شوند.

خواندن کتاب اسطوره عشق عذری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای پژوهشگران و دانشجویان ادبیات فارسی و عربی، علاقه‌مندان به اسطوره‌شناسی، و کسانی که به تحلیل تطبیقی متون ادبی علاقه دارند، مفید است. همچنین برای افرادی که دغدغهٔ شناخت ریشه‌های داستان‌های عاشقانه و تاثیر آن‌ها بر فرهنگ و ادبیات را دارند، این اثر پیشنهاد می‌شود.

فهرست کتاب اسطوره عشق عذری

- مقدمه: معرفی موضوع عشق عذری و اهمیت آن در ادبیات عرب و فارسی، بیان هدف پژوهش و روش‌شناسی.- فصل اول: احوال مجنون لیلی - بررسی عصر اموی و زمینه‌های اجتماعی و ادبی آن - عوامل موثر بر ادبیات این دوره - ویژگی‌های شعر عاشقانهٔ عذری و تفاوت آن با سایر انواع غزل- فصل دوم: مقایسه و بررسی اشعار مجنون و مثنوی لیلی و مجنون نظامی - تحلیل روایت‌های مختلف آغاز عشق لیلی و مجنون - بررسی موانع اجتماعی و خانوادگی - نقش شخصیت‌های فرعی مانند نوفل و خانواده‌ها - تفاوت‌های ساختاری و محتوایی دو روایت- فصل سوم: اشعار مجنون که در مثنوی نظامی نیامده است - معرفی اشعاری از دیوان مجنون که نظامی به آن‌ها اشاره نکرده - بررسی دلایل حذف یا تغییر این اشعار در روایت فارسی- نتیجه‌گیری: جمع‌بندی یافته‌ها و تاکید بر اهمیت پژوهش تطبیقی در شناخت بهتر اسطوره‌های ادبی.- فهرست منابع و مآخذ: معرفی منابع عربی و فارسی مورد استفاده در پژوهش.

بخشی از کتاب اسطوره عشق عذری

«سخن از عشق است، عشقی که از خداوند آغاز می‌شود. عشق، جوهری است در نهاد همهٔ موجودات بالاخص در نهاد انسان که از جانب خداوند به ودیعت گذاشته شده است. این عشق بین خداوند و انسان دو طرفه است... موضوع تحقیقی که در این پایان‌نامه پیش رو داریم نیز حکایت از عشق می‌کند. عشقی که به عالم بالا راه یافت و نظر عرفا و صوفیان را به خود جلب نمود. در این پژوهش به «شرح و بررسی و مقایسهٔ مثنوی لیلی و مجنون نظامی و دیوان مجنون» می‌پردازیم. مسئله‌ای که در این گفتار مورد بررسی قرار می‌گیرد این است که نظامی تا چه حد توانسته است از اشعار دیوان مجنون استفاده نماید، هر چند که مجبور به پیروی از این اشعار نبوده است و به خواهش پادشاه وقت، «اخستان شروانشاه» به سرودن این داستان غم‌انگیز پرداخته است. اصل این داستان عربی است و در ریگزارهای تفتیدهٔ عربستان و در حوالی سرزمین نجد اتفاق افتاده است. و نظامی اولین شاعری است که این داستان را به رشتهٔ نظم کشیده...»