کتاب جامعه شناسی اسلام

کتاب جامعه شناسی اسلام نوشتهٔ آرماندو سالواتوره و ترجمهٔ مهدی مختارپور و سروش فتحی است. انتشارات اندیشه احسان این کتاب را منتشر کرده است. نویسنده در این اثر از دانش، قدرت و تمدن در اسلام سخن گفته است.

درباره کتاب جامعه شناسی اسلام

آرماندو سالواتوره در کتاب جامعه شناسی اسلام (The sociology of Islam) بیان کرده است که جامعه‌شناسی اسلام پتانسیل ایجاد هماهنگی با موج جدید و پساشرق‌شناسی در مطالعات تاریخی و معاصر اسلام را دارد و حتی عقلانیت متعارف جامعه‌شناسی را به‌عنوان پیشرو در روشنگری جامعه مدرن تخریب می‌کند. به عقیدهٔ نویسنده جامعه‌شناسی اسلامی می‌تواند این کار را با فراتر رفتن انتقادات از مفاهیم جامعه‌شناختی مدرن، توسط بحث در مورد پست مدرنیسم و پسا استعماری انجام دهد. زاویهٔ حساسی که توسط جامعه‌شناسی اسلام در محدودهٔ تحقیق و نظریهٔ جامعه‌شناسی باز شده است، ما را قادر می‌سازد تا به مدرنیته غربی از حاشیه‌های آن نگاه کنیم و به نقد خود ایده‌ها از یک هستهٔ ثابت مدرنیته در یک نظم جهانی که به سرعت در حال تحول است، بپردازیم. کتاب حاضر در سه بخش نگاشته شده است که عنوان آن‌ها عبارت است از «الگوهای تمدن»، «تمدن اسلامی از منظر تاریخی و مقایسه‌ای» و «تفسیرهای مدرن اسلامی از تمدن».

خواندن کتاب جامعه شناسی اسلام را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران جامعه‌شناسی ادیان، به‌ویژه دین اسلام پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب جامعه شناسی اسلام

«تفسیر جایگزین این است که الگوهای جدید تمدن تا حدودی جوامع را تحت چارچوب مفاهیم عمومی جدید از نظم دگرگون کرده اند. با توجه به این تفسیره بیشتر تصفیه شده، این فرمول‌های تمایل به قدرت توسط قدرت‌های اروپایی به جوامع منتقل شد و اکنون به‌وسیله بازیگران کلیدی اجتماعی (به ویژه اصلاح طلبان جدید مسلمان شهری و همچنین پیش از آنها رهبران جدید صوفی) تمایل به مقاومت در برابر این هژمونی یا تبدیل آن به مزیت خود دارند. احتمالا تنها روش معقول برای رسیدگی به این مساله، با لغو پیش فرض یک بازی صفر، استقلال اجتماعی در داخل حکومت اسلامی، از یک سو، و کنترل توسط قدرت و نهادهای پیش استعماری، استعماری و پسا استعماری از سوی دیگراست.

این امر به خوبی با مورد مهم مصر نشان داده شده است. در اینجا شرط ضروری موفقیت برای برنامه حاکمیت جدید مهمد علی بود که محدودیت خودمختاری را نه تنها از خانواده‌های ماملوک که در قرن شانزدهم و حتی پس از پیوستن مصر به امپراطوری عثمانی در قرن شانزدهم، جامعه و سیاست را تحت سلطه خود داشت، بلکه تا حد زیادی در موردعلما نیز این چنین بود.

او در طول نیمه اول قرن نوزدهم، طرح‌های بلندپروازانه خود را از طریق مراحل مختلف انجام داد و حتی تهدید نظامی به مرکز امپراتوری عثمانی شد. این همان برنامه‌ای است که به صورت خودکار به‌عنوان بازتاب ایده‌های استعماری نظم عقلانی مطرح می‌شود. همانطور که در مسیر علمی العطار است، تداوم‌ها با انحطاط پوشانده می‌شوند. مهمتر از همه، این برنامه مستلزم از بین بردن انحصار مجازی اولامات بود که قرن‌ها در زمینه آموزش و نظام حقوقی انجام می‌شد. مهمد علی، یک قهرمان مستقل و قدرتمند بود که به‌طور مداوم تفسیر و اجرای الزامات مدرنیزه شدن سن را انجام می‌داد. به منظور جلوگیری از سقوط طعمه مستعمرات اروپایی، او مجبور بود با قوانین خود بازی کند. واضح است که اجرای چنین برنامه‌ای نمی‌تواند راحت باشد. در حالی که مهمد علی می‌توانست در یک روز از شر ماملوکس خلاص شود، او نمی‌تواند بدون همکاری متناسب با اولاامد، بر جامعه مصر حکمفرمانی کند.»